Μαύρα, κόκκινα, κίτρινα…

Eίχαμε συνηθίσει τις κόκκινες και μαύρες αναταραχές και ρήξεις, να που εμφανίστηκαν και κίτρινες από το πουθενά, σαν φώτα αυτοκινήτου μέσα σε ομίχλη. Ακινητοποιημένου, γιατί είναι ακριβά τα καύσιμα – για λόγους ιερούς: να καταπολεμηθεί το φαινόμενο του θερμοκηπίου – και άναψε τα φώτα του να μην πέσουμε πάνω του.  Βεβαίως, η υπερφορολόγηση της βενζίνης καίει πρωτίστως όσους έχουν θηριώδη τζιπ, SUV και άλλες παραλλαγές επίδειξης πλούτου και ρώμης – αλλά διαβάζουμε πως πρωτοστατούν στα επεισόδια οι «ξεχασμένοι της παγκοσμιοποίησης», ό,τι ακριβώς διαβάζουμε και για τους μαύρους και κόκκινους διαδηλωτές ή ψηφοφόρους. Αλλωστε και στην «περιφερειακή Ελλάδα» κάθε χρόνο έκλειναν με τα τρακτέρ τους δρόμους οι πλουσιότεροι αγρότες που ήθελαν ακόμη περισσότερα.

Φτωχοί ή πλούσιοι, οι άνθρωποι πάντα θα θέλουν περισσότερα – ακόμη και οι μοναχοί με «όρκο πενίας» θέλουν να κάνουν περισσότερες προσευχές, καλύτερη θέση στον παράδεισο διεκδικούν, οι άπληστοι.

Λίγο δύσκολο λοιπόν να δούμε την «περιθωριοποίηση» στη ρίζα των γαλλικών κινητοποιήσεων, μια που δεν υπήρξε περίοδος στην παγκόσμια ιστορία που να μην παράγονται και αναπαράγονται «περιθωριοποιημένοι», όπως δεν υπήρξε και περίοδος που να μην τους υποσχεθεί κάποιος να τους φέρει στο κέντρο, που τον λέγαν Ιησού επί Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, Μαρξ πολύ πιο πρόσφατα, και ανέλαβαν να κάνουν πολιτική πράξη τον λόγο τους αυτοκράτορες σαν τον Κωνσταντίνο, τον Λένιν, τον Μάο.

Οι ρίζες των εξεγέρσεων είναι ανθρωπολογικές, δεν είναι πολιτικές. Υπάρχουν σαν μόνιμο αίτημα (άσπρα, κόκκινα, κίτρινα, μπλε καραβάκια στο ταξίδι δε με παίρνετε, καλέ…) και σαν μόνιμη απειλή για όλα τα καθεστώτα, ανά τους αιώνες. Απειλή, μόνο στον βαθμό που υπάρχουν πολιτικές δυνάμεις να εκμεταλλευθούν τις εξεγέρσεις με τρόπο ευφυή και να αντικαταστήσουν τις υπάρχουσες ελίτ – στη Γαλλία του «68 έγινε το ακριβώς αντίθετο: η κυβερνώσα γκολική Δεξιά επωφελήθηκε από την εξέγερση και πέτυχε σαρωτική νίκη στις εκλογές. Αν υπάρχει πολιτικός δάκτυλος στις κίτρινες ταραχές, μόνο του Εμμανουέλ Μακρόν μπορεί να είναι, οι βιογραφίες Λεπέν – Μελανσόν δεν αποκαλύπτουν σημάδια ευφυΐας. Αλλά, χειμώνα καιρό, το σενάριο επανάληψης του «Μάη του «68», δεν παίζει: ο βιολογικός κύκλος δεν βοηθάει, όλες οι ορμές είναι σε καταστολή.

Το καινοφανές είναι πως τα κίτρινα γιλέκα δεν έχουν ανάγκη από κίτρινο Τύπο να τους συμπαρασταθεί διογκώνοντας τα γεγονότα και ψευδόμενος. Η κιτρινάδα παράγεται και διαχέεται σε συνθήκες μικρής φιλικής παραγωγής, χάρη στις νέες επικοινωνιακές τεχνολογίες. Αυτές, πράγματι, είναι νέα εργαλεία – αλλά επιχειρησιακά, όχι «δομικά»: υπηρετούν ανάγκες της στιγμής. Οι χρωματιστές στιγμές περνάνε και χάνονται στα υπόγεια των γκρίζων οικοδομημάτων.