Οι στατίνες επιβραδύνουν την εξέλιξη της σκλήρυνσης κατά πλάκας

Οι στατίνες είναι ικανές να επιβραδύνουν την εξέλιξη της σκλήρυνσης κατά πλάκας, ακόμη και όταν είναι ήδη σε προχωρημένο στάδιο, υποστηρίζουν βρετανοί επιστήμονες σύμφωνα με στοιχεία που δημοσιεύθηκαν στο επιστημονικό έντυπο The Lancet.

Οι ερευνητές, με επικεφαλής τους Ρίτσαρντ Νίκολας του Τμήματος Ιατρικής του Κολεγίου Ιμπέριαλ και Τζέρεμι Τσαταγουέι του Πανεπιστημίου του Λονδίνου, πραγματοποίησαν διετή κλινική δοκιμή σε 140 ασθενείς, 18-65 ετών, με δευτεροπαθή προϊούσα πολλαπλή σκλήρυνση.

Στους ασθενείς χορήγηθηκε συμβαστατίνη σε καθημερινές υψηλές δόσεις της τάξης των 80 mg, οι οποίες αποδείχτηκαν ασφαλείς, καλά ανεκτές και επιβράδυναν κατά 47% τη συρρίκνωση (ατροφία) του εγκεφάλου και την παρεπόμενη εκδήλωση των κινητικών και άλλων νευρολογικών προβλημάτων (π.χ. έκπτωση της όρασης). Μετά τη θεραπεία, οι ασθενείς εμφάνισαν καλύτερες επιδόσεις στα κινητικά και άλλα τεστ, σε σχέση με όσους είχαν πάρει εικονικό φάρμακο.

Η σκλήρυνση κατά πλάκας (ή πολλαπλή σκλήρυνση) είναι μια αυτοάνοση νευρολογική πάθηση, από την οποία πάσχουν περίπου 2,3 εκατομμύρια άνθρωποι, παγκοσμίως. Η νόσος καταστρέφει την μυελίνη, το προστατευτικό περίβλημα των νεύρων, με συνέπεια να μην μπορούν να μεταδοθούν σωστά τα μηνύματα από και προς τον εγκέφαλο. Αρχικά, οι περισσότεροι ασθενείς διαγιγνώσκονται με υποτροπιάζουσα-διαλείπουσα πολλαπλή σκλήρυνση, που εμφανίζει περιοδικές φάσεις έξαρσης και ύφεσης.

Στη συνέχεια, δέκα έως 15 χρόνια μετά την αρχική διάγνωση, περίπου το 65% των ασθενών περνάνε στη φάση της δευτεροπαθούς προϊούσας (εξελισσόμενης) πολλαπλής σκλήρυνσης, όπου εμφανίζεται σταδιακή επιδείνωση των συμπτωμάτων. Στο προχωρημένο αυτό στάδιο παρατηρείται συρρίκνωση του εγκεφάλου με ρυθμό περίπου 0,6% το χρόνο, ενώ με τις στατίνες αυτή περιορίστηκε στο 0,3%. Ωστόσο, παραμένει προς το παρόν ασαφές σε ποιό βαθμό η μειωμένη συρρίκνωση του εγκεφάλου «μεταφράζεται» στην πράξη σε βελτίωση των συμπτωμάτων των ασθενών.

Οι ερευνητές πάντως χαρακτήρισαν ενθαρρυντικά τα αποτελέσματα, και δήλωσαν ότι θα πρέπει να επαναληφθούν σε μεγαλύτερη κλινική δοκιμή, αυτή τη φορά ξεκινώντας από πιο πρώιμο στάδιο της νόσου, για να διαπιστωθεί πόσο αποτελεσματικές μπορεί να είναι οι στατίνες εξ αρχής.

«Προς το παρόν, δεν έχουμε κάτι που να εμποδίζει τους ασθενείς να εμφανίσουν επιδείνωση, όταν η πάθηση φθάσει στο στάδιο της προϊούσας εξέλιξής της», εξηγεί ο Δρ Νίκολας. «Η ανακάλυψη ότι οι στατίνες βοηθάνε στην επιβράδυνση της επιδείνωσης, αποτελεί έκπληξη. Πρόκειται για ένα πολλά υποσχόμενο εύρημα, ιδίως με δεδομένο ότι οι στατίνες είναι φθηνές και ευρέως χρησιμοποιούμενες», συμπληρώνει.

Οι στατίνες συνταγογραφούνται για την μείωση της χοληστερόλης και του καρδιαγγειακού κινδύνου, ενώ δεν είναι ακόμα ξεκάθαρο μέσω ποιού μηχανισμού έχουν ευεργετική επίδραση στην σκλήρυνση κατά πλάκας. Οι επιστήμονες εκτιμούν ότι, οι στατίνες έχουν αντιφλεγμονώδεις και νευροπροστατευτικές ιδιότητες, που σε ένα βαθμό μειώνουν τις νευρικές βλάβες.

Προηγούμενες μελέτες είχαν δείξει μικρό όφελος από τις στατίνες στην περίπτωση της υποτροπιάζουσας-διαλείπουσας πολλαπλής σκλήρυνσης, η οποία θεωρείται πιο εύκολη στην αντιμετώπισή της. Αντίθετα, για τη δευτεροπαθη προϊούσα πολλαπλή σκλήρυνση υπάρχουν πολύ μεγαλύτερες δυσκολίες και, το 2013, η φαρμακευτική ινδική κάνναβη δοκιμάστηκε χωρίς επιτυχία, σε κλινική δοκιμή σε ασθενείς προχωρημένου σταδίου.

Επιμέλεια: Μαίρη Μπιμπή

health.in.gr,ΑΠΕ-ΜΠΕ