Τζίνα Φωτεινοπούλου: ερωτευμένη, εγκαταλειμμένη, παραδομένη, προκλητική και προδομένη…

Τι είναι οι «Μυθ-ιστορίες γυναικών»;

Οι Μυθ-ιστορίες γυναικών, από την άποψη του είδους, είναι μια μουσικοθεατρική παράσταση, συνδυάζει δηλαδή το τραγούδι, το λόγο και την κίνηση μέσα από μελωδίες ελλήνων και ξένων συνθετών και κείμενα που έγραψα η ίδια.

Από πλευράς θεματολογίας, πρόκειται για ένα «ταξίδι ενηλικίωσης» της ηρωίδας- γυναίκας μέσα από φωνές άλλων γυναικών που μιλούν για τους έρωτες, τα πάθη, τα λάθη και τις στάσεις ζωής που τις διαμόρφωσαν ή τις καθόρισαν. Για να γίνω πιο συγκεκριμένη, η ηρωίδα, ταυτίζει τον εαυτό της με τη θάλασσα την «αμφίθυμη και ταξιδιάρα», επιθυμεί να «ανοιχτεί στα πέλαγα» με «καπετάνιο» τον έρωτα και το καταφέρνει. Επιβιβάζεται στο «πλοίο του χρόνου» και ενώ ταξιδεύει, η σελήνη- άλλη γυναικεία φιγούρα, που αλλάζει και αυτή, αναλόγως των φάσεων της- λέει το μύθο που την έκανε γυναίκα και κάνει ορατές στην ηρωίδα πολλές άλλες γυναικείες φιγούρες που συνταξιδεύουν μαζί της, φιγούρες που και αυτές κάποτε «ταξίδεψαν» μέσω των ερώτων τους. Αφηγούνται τις ιστορίες τους, ενώ το πλοίο ταξιδεύει κι όταν οι αφηγήσεις τελειώνουν, η ηρωίδα που έχει ενηλικιωθεί, ώριμη πια, βγάζει τα συμπεράσματά της και τι αποκόμισε από το «ταξίδι της». Η παράσταση λοιπόν λειτουργεί σε βιωματικό και περιγραφικό επίπεδο, αφού καλούμαι να υποδυθώ από τη μια την ηρωίδα που «βιώνει» μια κατάσταση κι από την άλλη όλες εκείνες τις γυναικείες φιγούρες που «περιγράφουν» τις ιστορίες τους.

Πώς προέκυψε η ιδέα της παράστασης;

Η παράσταση προέκυψε από την ανάγκη μου να εκφραστώ ποικιλοτρόπως μέσα σ’ ένα μικρό χρονικό διάστημα -αυτό της παράστασης- με τραγούδια που αγαπώ και που όλα είχαν να κάνουν με τη γυναικεία προσωπικότητα και τον έρωτα, αλλά και με κείμενα που έγραψα η ίδια ή ποιητικές αποδώσεις που επιμελήθηκα και που όλα μαζί δεν ήταν μια απλή παράθεση επιλογών αλλά έφτιαχναν μια ιστορία με αρχή, μέση και τέλος.

Ποιες γυναικείες φιγούρες θα ενσαρκώσετε;

Υποδύομαι την ερωτευμένη αλλά και την εγκαταλειμμένη, την παραδομένη αλλά και την προδομένη, την προκλητική, την παρακλητική, τη δοτική, την επιθετική, τη ρομαντική, την οπορτουνίστρια, την υλίστρια, την πεισματάρα για ζωή αλλά και την εξαντλημένη ή και τρελαμένη από τα «μαρτύρια» του έρωτα. Οι «Μυθ-ιστορίες» κατ’ ουσία, είναι ένα παιχνίδι «μάσκας», ο θεατής βλέπει την «κόρη» που γελάει και κλαίει, που ονειρεύεται, που προσδοκά, που ερωτεύεται, που καρδιοχτυπά, που υποφέρει, που μισεί, που εκδικείται, που εκλιπαρεί… εναλλαγές του θυμικού μέσα από ποικιλία ηχοχρωμάτων…

Με ποιο κριτήριο τις επιλέξατε;

Ουσιαστικά δεν ξεκίνησα να ψάχνω τραγούδια με σκοπό να αποδώσω κάποιους χαρακτήρες που είχα στο μυαλό μου αλλά στο ήδη υπάρχον ρεπερτόριό μου, συνειδητοποίησα ότι ήταν πολλά αυτά που τραγουδούσα και είχαν κοινό παρονομαστή τη γυναικεία υπόσταση και τον έρωτα ή και άλλα που θα μπορούσαν να υποστηρίξουν μια ψυχολογική κατάσταση, απόρροια μιας ερωτικής συνθήκης. Σίγουρα τα κομμάτια που συγκέντρωσα ήταν πολλά περισσότερα από αυτά που θα εξυπηρετούσαν την παράσταση, οπότε η τελική επιλογή έγινε με κριτήρια περισσότερο μουσικά και ηχοχρωματικά.

Τι είδους τραγούδια θα ερμηνεύσετε;

Τα τραγούδια είναι μελωδίες ελλήνων και ξένων συνθετών, που όλα όμως ερμηνεύονται με θεατρική διάθεση και όχι με συναυλιακή διάθεση αναλογίου. Για παράδειγμα ακούγεται το «Love for sale» που ανήκει στη τζαζ σκηνή, αλλά στις «Μυθ-ιστορίες» αποδίδεται α-καπέλα, χωρίς δηλαδή συνοδεία πιάνου και χωρίς φραζαρίσματα τζαζ. Ακούγεται το «Non je ne regretted rien» όχι όμως στη δομή που είναι γνωστό αλλά με παρεμβάσεις άλλων κομματιών για να εξυπηρετείται η σκηνική δράση. Αγαπημένοι μου ξένοι συνθέτες στις «Μυθ-ιστορίες» ο Kurt Weill-ακούγονται κομμάτια από την όπερα της πεντάρας αλλά και άλλα- όπως και ο Piazzola- ακούγονται το Libertango, το Vamos Nina και άλλα- ενώ από έλληνες ο Χατζιδάκις (Η Παναγία των Πατησίων), ο Σαββόπουλος (Μια θάλασσα μικρή), ο Μικρούτσικος (Θάλασσα), ο Κορκολής (Νανούρισμα, Μικρή λυπημένη μου θάλασσα). Ακούγονται αγαπημένες μελωδίες όπως το Ne me quitte pas, Malade, Cancao do mar, Hijo de la luna, αλλά και κομμάτια από πολύ γνωστά μιούζικαλ.

Έχετε ειδικευτεί στο musical, ένα ομολογουμένως δύσκολο είδος θεάτρου. Τελευταία βλέπω να γίνεται μια στροφή και να ανεβαίνουν όλο και περισσότερες παραστάσεις του είδους, που νομίζετε ότι οφείλεται αυτό;

Οι σπουδές μου αφορούν στα «Performing Arts». Ως ειδίκευση επέλεξα το musical, που όντως είναι ένα πάρα πολύ δύσκολο είδος καθώς είναι ένας συνδυασμός πολλών τεχνών, απαιτεί πρόζα και τραγούδι, απαιτεί μεγάλες υποκριτικές και κινησιολογικές ικανότητες. Έχω την αίσθηση ότι το ευρύ ελληνικό κοινό πάντα αγαπούσε το μιούζικαλ, αγαπά το θέαμα, αλλά ίσως και να το προτιμά από την όπερα ή την οπερέττα, που κι αυτά είναι είδη που αφορούν στο μουσικό θέατρο, για το λόγο ότι είναι πιο εύληπτο λόγω γλώσσας και δεν έχει το ιδιαίτερο ποστάρισμα της φωνής, την ιδιαίτερη θέση της φωνής που ίσως να «ξενίζει» αν δεν υπάρχει μια εξοικείωση ως προς το είδος.

Ποια στιγμή ήταν καθοριστική για την καλλιτεχνική σας πορεία;

Καθοριστικές στην καλλιτεχνική μου πορεία ήταν όλες οι ακροάσεις που μου χάριζαν τον εκάστοτε πολυπόθητο ρόλο!!! Αναλογιζόμενη την καλλιτεχνική πορεία των δώδεκα χρόνων στην Ελλάδα, θα έλεγα ότι καθοριστικές ήταν όλες εκείνες οι εμφανίσεις που άνοιγαν δρόμους για περαιτέρω κατακτήσεις στόχων. Καθοριστικές ήταν οι συναντήσεις με ανθρώπους του χώρου που με πίστεψαν, μου έδωσαν τα φώτα τους για μοναδικές στιγμές καλλιτεχνικής ευτυχίας, με βοήθησαν ώστε να γνωρίσω κι εγώ η ίδια καλύτερα τον εαυτό μου και να βγάλω επί σκηνής στοιχεία που μέχρι τότε δεν γνώριζα ότι υπήρχαν μέσα μου.

Ποιες είναι οι μουσικές επιρροές και ποιοι καλλιτέχνες σας έχουν επηρεάσει;

Από μικρή άκουγα πολλά είδη μουσικής, σαφέστατα θαύμασα πολλούς και πολλές και υποσυνείδητα σίγουρα έπαιξαν σημαντικό ρόλο στη διαμόρφωσή μου ως καλλιτέχνη. Από γυναίκες τραγουδίστριες άκουγα Barbara Streisand, Shirley Bassey, Edith Piaf, Milva, Whitney Huston, Aretha Franklin, Nina Simon, Billy Holiday, Ella Fitzgerald, αλλά και Maria Callas, Renata Scotto, όπως και Νάνα Μούσχουρη, Φλέρυ Νταντωνάκη και πολλές άλλες.

Τι σας «εξελίσσει» ως προσωπικότητα;

Με σιγουριά μπορώ να πω ότι η τέχνη, με το μαγικό της ραβδί, με εξελίσσει ως προσωπικότητα, είτε όταν εκφράζομαι μέσω αυτής, είτε όταν παρακολουθώ τα έργα άλλων ανθρώπων που εμπλέκονται με αυτή. Θεωρώ τον εαυτό μου πολύ τυχερό που μου δόθηκαν τα κίνητρα από τη οικογένειά μου, ώστε να μαγευτώ, να προσηλωθώ και να μπορώ τώρα να πετάω και να γεύομαι καρπούς εσωτερικής πληρότητας και ευτυχίας. Επίσης, με «εξελίσσει» ως προσωπικότητα η συναναστροφή μου με ανθρώπους του πνεύματος, όπως και τα γραπτά κείμενα σπουδαίων ανθρώπων που με κάνουν δυνατότερη, σοφότερη στην αντιμετώπιση καταστάσεων που λίγα χρόνια πριν θα μου φαίνονταν εμπόδια απροσπέλαστα. Τέλος, με εξελίσσει η αγάπη των ανθρώπων μου, των δικών μου, της οικογένειάς μου, των παιδιών μου που είναι η πιο συναρπαστική όλων…

Τι σας απογοητεύει περισσότερο σήμερα;

Αυτό που με απογοητεύει περισσότερο σήμερα είναι ότι οι άνθρωποι δεν ελπίζουν, απλά γιατί δεν τους δίνονται τα κίνητρα εκείνα για να ελπίζουν.
Με απογοητεύει που οι άνθρωποι δε ζουν ανθρώπινα, αλλά μηχανικά, με απογοητεύουν οι γρήγοροι ρυθμοί για την επιβίωση που δεν αφήνουν τους ανθρώπους να δουν τον εαυτό τους, να δουν το διπλανό τους, να αγαπηθούν, να εκφραστούν, να δημιουργήσουν, να χαλαρώσουν, να ηρεμήσουν, ώστε να εξελιχθεί η κοινωνία σε «κοινωνία Ανθρώπων» και όχι κοινωνία μοναχικών μονάδων ή κοινωνία θηρίων.

Πώς επηρεάζει η κρίση στη δημιουργία;

Η κακή οικονομία μιας χώρας επηρεάζει σίγουρα και τις συνθήκες πολιτισμού της αφού αρχικά επηρεάζει την κατάσταση και ψυχολογία του έμψυχου υλικού της, των ανθρώπων, που είναι άλλωστε ο βασικός φορέας, ο βασικός άξονας στις τέχνες. Για τις τέχνες, ο άνθρωπος είναι ο πομπός και ο δέκτης του «έργου», είτε αυτό λέγεται θέατρο, είτε λέγεται τραγούδι, είτε λέγεται ποίηση, είτε ζωγραφική, γλυπτική κτλ.

Ωστόσο, αισθάνομαι ότι οι άνθρωποι των τεχνών, τόσο αυτοί που παράγουν, όσο και αυτοί που λαμβάνουν, σε κρίσιμες ώρες έχουν ψυχικά αποθέματα αντίστασης. Οι πρώτοι υπερπαράγουν -ευτυχώς, γιατί μόνο έτσι δημιουργούν ελπίδα και όραμα- και οι δεύτεροι, επιμένουν να εκτονώνονται μέσα από την ενεργή παρακολούθηση των «έργων», παρόλο που αυτό μπορεί να σημαίνει στερήσεις από κάτι άλλο στην καθημερινή τους ζωή.

Με τι συγκινηθήκατε τελευταία; Στο θέατρο, στον κινηματογράφο, διαβάζοντας κάποιο ανάγνωσμα με κάποια είδηση;

Στο θέατρο τελευταία είδα το “La nonna” που δεν πρόλαβα να δω πέρυσι και πραγματικά με συγκίνησε βαθιά… Είδα την «πτώση» των ανθρώπων από την ευτυχία, που εκείνοι θεωρούσαν δυστυχία, στην απόλυτη τελμάτωση και στο τέλος… είδα την αδηφάγα καταναλωτική κοινωνία που τρώει τις σάρκες των ανθρώπων και τους αφήνει ξαφνικά γυμνούς, μόνους, φοβισμένους, χωρίς ελπίδα… κι έκανα τους συνειρμούς μου…. πώς να μη συγκινηθώ;

Άλλη παράσταση που με συγκίνησε είναι το «Δύο γυναίκες χορεύουν» με τη Χρυσούλα Διαβάτη και τη Θάλεια Ματίκα, που κι αυτές θα μπορούσαν να είναι δύο μορφές των «Μυθ-ιστοριών»… τραγικές… μόνες και οι δύο για τους δικούς τους λόγους, επιλέγουν το θάνατο για να λυτρωθούν από την απέραντη μοναξιά της ζωής… και πάλι κάνω συνειρμούς με όσα τραγικά διαβάζω ότι συμβαίνουν γύρω μας… είναι δυνατόν να μη θλίβομαι βαθιά;

Ποια είναι τα επόμενα καλλιτεχνικά σας σχέδια;

Για την ώρα και μέχρι το τέλος Φεβρουαρίου επικεντρώνομαι στις «Μυθ-ιστορίες», παράλληλα όμως δουλεύω δύο πολύ ενδιαφέροντα θέματα, το ένα αφορά αμιγώς κλασσικό ρεπερτόριο και θα είναι και αυτό σκηνοθετημένο σε μορφή παράστασης ενώ το άλλο αφορά έλληνες συνθέτες και θα έχει μορφή συναυλιακού χαρακτήρα.

Μαρία Παπουτσή