Διεθνής Ημέρα για την Εξάλειψη της Βίας κατά των Γυναικών

Σε όλο τον κόσμο, σε πλούσιες και φτωχές χώρες, οι γυναίκες πέφτουν θύματα ξυλοδαρμών, εμπορίας, βιασμών και δολοφονιών. Οι παραβιάσεις αυτές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων δεν προξενούν κακό μόνο στα άτομα που τις υφίστανται. Υπονομεύουν την ανάπτυξη, την ειρήνη και την ασφάλεια ολόκληρων κοινωνιών.

Οι γυναίκες κινδυνεύουν παντού. Ωστόσο, αυτές που ζουν σε συνθήκες ένοπλων συγκρούσεων, αντιμετωπίζουν ακόμη μεγαλύτερους κινδύνους. Καθώς οι συγκρούσεις έχουν γίνει πιο σύνθετες, οι μορφές της σεξουαλικής βίας έχουν αλλάξει.

Οι γυναίκες δεν κινδυνέψουν μόνο κατά τη διάρκεια των συγκρούσεων. Είναι εξίσου πιθανό να δεχτούν επίθεση, ακόμα και σε συνθήκες ηρεμίας, από στρατιώτες, πολιτοφύλακες, αντάρτες, εγκληματικές συμμορίες ή ακόμη και από την αστυνομία.

Δεν γνωρίζουμε τον πραγματικό αριθμό των θυμάτων. Ξέρουμε όμως ότι γίνονται πολύ περισσότερα εγκλήματα από όσα καταγγέλλονται. Ακόμη λιγότερα οδηγούν σε συλλήψεις. Σε πάρα πολλά μέρη του κόσμου, ο βιασμός εξακολουθεί να αποτελεί ένα στίγμα που αποτρέπει τις γυναίκες από το να προσφύγουν στα δικαστήρια.

Σε ορισμένες χώρες, τα θύματα κακοποιούνται δύο φορές: μία φορά κατά το ίδιο το έγκλημα και στη συνέχεια από το δικαστικό σύστημα, όπου μπορεί να αντιμετωπίσουν χαλκευμένες κατηγορίες «μοιχείας» αλλά και τη πιθανότητα της τιμωρίας.

Ακόμα και μετά τον εντοπισμό των δραστών, αυτοί συχνά μένουν ατιμώρητοι, ειδικά εάν εργάζονται στην αστυνομία ή το στρατό. Κατά διαστήματα τα εγκλήματα αυτά είναι ιδιαίτερα φρικτά.

Στη ταραγμένη επαρχία του Βορείου Κίβου της Λαϊκής Δημοκρατίας του Κονγκό, όπου αναφέρονται κάθε μήνα περίπου 350 περιπτώσεις βιασμού, τα θύματα μερικές φορές υφίστανται τον ακρωτηριασμό των γεννητικών τους οργάνων.

Μεγαλύτερη ανησυχία προκαλεί η ηλικία πολλών θυμάτων. Σε ορισμένες βίαιες περιοχές της Αϊτής, το 50% των νεαρών γυναικών έχουν πέσει θύματα βιασμού ή σεξουαλικής βίας. Από τα λιγοστά θαρραλέα θύματα που αναζητούν δικαιοσύνη, ένα στα τρία είναι κάτω των δεκατριών ετών.

Κατά τη διάρκεια ενός ιδιαίτερα βίαιου μήνα φέτος στη Λιβερία, οι περισσότεροι από τους αναφερόμενους βιασμούς διεπράχθησαν σε βάρος κοριτσιών ηλικίας κάτω των 12 ετών, ενώ κάποια από αυτά δεν ήταν ούτε 5 ετών.

Τα παραδείγματα αυτά προέρχονται από χώρες όπου τα Ηνωμένα Έθνη διατηρούν ειρηνευτικές δυνάμεις. Χάρη στο ριζοσπαστικό ψήφισμα 1820 του Συμβουλίου Ασφαλείας, που εγκρίθηκε τον περασμένο Ιούνιο, η χρήση της σεξουαλικής βίας ως τακτική πολέμου, αναγνωρίζεται πλέον ως ζήτημα διεθνούς ειρήνης και ασφάλειας.

Το ψήφισμα 1820 ζητά επίσης να καταβληθούν μεγαλύτερες προσπάθειες για την εφαρμογή της ζωτικής σημασίας πολιτικής μηδενικής ανοχής στη σεξουαλική εκμετάλλευση από το προσωπικό του ΟΗΕ. Το ψήφισμα ζητά επίσης από τις χώρες που συνεισφέρουν με στρατιωτικές και αστυνομικές δυνάμεις να διασφαλίσουν την πλήρη λογοδοσία σε περίπτωση παρεκτροπών.

Η υιοθέτηση του ψηφίσματος 1820 είναι κομμάτι της αυξανόμενης παγκόσμιας τάσης για την αντιμετώπιση αυτής της μάστιγας. Τον περασμένο Φεβρουάριο στο Φόρουμ της Βιέννης για την Καταπολέμηση της Εμπορίας Ανθρώπων αλλά και ο ηγετικός ρόλος της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ αποτελούν πρόσθετες ενδείξεις αυτής της διεθνούς τάσης.

Σε εθνικό επίπεδο, όλο και περισσότερες χώρες εκπληρώνουν τις υποχρεώσεις τους σχετικά με την προστασία των γυναικών μέσω της ολοκληρωμένης νομοθεσίας, καλύτερων υπηρεσιών προς τα θύματα, ισχυρότερων συνεργασιών και αυξανόμενων προσπαθειών για τη συμμετοχή των ανδρών στην αντιμετώπιση του προβλήματος.

Αυτή είναι μια θετική εξέλιξη, εξακολουθούν ωστόσο να υπάρχουν κενά. Πρέπει να κάνουμε περισσότερα για την εφαρμογή των νόμων και την αντιμετώπιση της ατιμωρησίας. Είναι ανάγκη να καταπολεμήσουμε στάσεις και συμπεριφορές ανθρώπων που παραβλέπουν, ανέχονται, δικαιολογούν ή αγνοούν τη βία κατά των γυναικών. Πρέπει επίσης να αυξηθεί η χρηματοδότηση των υπηρεσιών για τα θύματα και τις επιζήσασες.

Ο Γενικός Γραμματέας του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών Μπαν Γκι-Μουν με αφορμή τον εορτασμό της Διεθνούς Ημέρας για την Εξάλειψη της Βίας κατά των Γυναικών σε μήνυμα του τονίζει: «Είμαι αποφασισμένος να ενισχύσω τις προσπάθειες αυτές, μεταξύ άλλων μέσω της παγκόσμιας εκστρατείας ‘Ενωμένοι να θέσουμε τέρμα στη βία κατά των γυναικών’, που αποσκοπεί στην ευαισθητοποίηση του κοινού, την αύξηση της πολιτικής βούλησης και των πόρων και στη δημιουργία του κατάλληλου περιβάλλοντος για την υλοποίηση των υφιστάμενων πολιτικών δεσμεύσεων.

Όλοι μας – άνδρες και γυναίκες, στρατιώτες και μέλη ειρηνευτικών επιχειρήσεων, πολίτες και ηγέτες – έχουμε ευθύνη να συμβάλουμε στον τερματισμό της βίας κατά των γυναικών. Τα κράτη οφείλουν να τηρήσουν τις δεσμεύσεις τους για την πρόληψη της βίας, την παραπομπή των δραστών στη δικαιοσύνη και την αποζημίωση των θυμάτων. Ο καθένας μας πρέπει να υψώσει τη φωνή του στην οικογένεια, στους χώρους εργασίας και στις κοινότητες, ώστε να σταματήσουν οι πράξεις βίας κατά των γυναικών».

health.in.gr