Το καλοκαίρι, δυστυχώς, ο αριθμός των ατυχημάτων αυξάνεται. Μάλιστα, όπως έγινε φανερό από πρόσφατα στατιστικά στοιχεία, η χώρα μας κατέχει μια από τις πρώτες θέσεις όσον αφορά στους θανάτους από πνιγμό. Πολλά από αυτά τα περιστατικά θα μπορούσαν να μην έχουν μοιραία κατάληξη, αν προσφέρονταν στα θύματα οι πρώτες βοήθειες εγκαίρως. Επειδή η γνώση της παροχής πρώτων βοηθειών με τη μορφή προσπαθειών καρδιοαναπνευστικής αναζωογόνησης (κοινώς "φιλί της ζωής") μπορεί να σώσει πολλές ζωές, είναι υποχρέωση όλων μας να ενημερωθούμε για την τεχνική αυτή, ώστε να την ολοκληρώσουμε επιτυχώς, αν παραστεί ανάγκη
Το καλοκαίρι, δυστυχώς, ο αριθμός των ατυχημάτων αυξάνεται. Μάλιστα, όπως έγινε φανερό από πρόσφατα στατιστικά στοιχεία, η χώρα μας κατέχει μια από τις πρώτες θέσεις όσον αφορά στους θανάτους από πνιγμό. Πολλά από αυτά τα περιστατικά θα μπορούσαν να μην έχουν μοιραία κατάληξη, αν προσφέρονταν στα θύματα οι πρώτες βοήθειες εγκαίρως.
Επειδή η γνώση της παροχής πρώτων βοηθειών με τη μορφή προσπαθειών καρδιοαναπνευστικής αναζωογόνησης (κοινώς «φιλί της ζωής») μπορεί να σώσει πολλές ζωές, είναι υποχρέωση όλων μας να ενημερωθούμε για την τεχνική αυτή, ώστε να την ολοκληρώσουμε επιτυχώς, αν παραστεί ανάγκη.
Τι ακριβώς είναι η καρδιοαναπνευστική αναζωογόνηση;
Η καρδιοαναπνευστική αναζωογόνηση (ΚΑΑ) είναι μια διαδικασία υποστήριξης και διατήρησης της αναπνοής και της κυκλοφορίας του αίματος σε έναν άνθρωπο που έχει σταματήσει να αναπνέει (αναπνευστική παύση) και/ή η καρδιά του έχει πάψει να λειτουργεί (καρδιακή ανακοπή).
Πού αποσκοπεί και πότε θα πρέπει να επιχειρείται;
Η ΚΑΑ εφαρμόζεται με στόχο την αποκατάσταση και τη διατήρηση της αναπνοής και της κυκλοφορίας του αίματος, μέσω της παροχής οξυγόνου και αιματικής ροής στα ζωτικά όργανα του σώματος. Πρέπει να γίνεται όταν ο πάσχων (βρέφος, παιδί ή ενήλικος) είναι αναίσθητος και δεν αναπνέει, από εκπαιδευμένα άτομα ή επαγγελματίες υγείας -ιδίως από το πιο πεπειραμένο άτομο που παρευρίσκεται στο συμβάν. Η καρδιακή και η αναπνευστική ανακοπή μπορεί να προκληθεί από πληθώρα καταστάσεων, όπως: συστηματική αλλεργική αντίδραση, μη αποτελεσματική καρδιακή λειτουργία, ασφυξία, πνιγμός, πνιγμονή, απόφραξη των αεραγωγών οποιασδήποτε αιτιολογίας, φαρμακευτική αντίδραση, υπερδοσολογία φαρμάκων, ηλεκτροπληξία, έκθεση σε υπερβολικό κρύο, βαρύ σοκ ή τραυματισμός.
Πότε πρέπει να γίνεται προσπάθεια καρδιοαναπνευστικής αναζωογόνησης;
Η προσπάθεια καρδιοαναπνευστικής αναζωογόνησης (ΚΑΑ) πρέπει να γίνεται όταν ένας άνθρωπος σταματά να αναπνέει ή όταν η καρδιά του παύει να χτυπά (όπως, για παράδειγμα, όταν παθαίνει καρδιακή ανακοπή). Είναι ιδιαίτερα σημαντικό να γίνεται προσπάθεια αναζωογόνησης, καθώς υπάρχει πιθανότητα ο πάσχων να ανακάμψει.
Πότε δεν πρέπει να γίνονται προσπάθειες ΚΑΑ;
Η ΚΑΑ δεν πρέπει να εφαρμόζεται ποτέ σε ένα υγιές άτομο, καθώς είναι δυνατόν να προκληθεί σοβαρός τραυματισμός της πάλλουσας καρδιάς.
Τι μπορεί να συμβεί αν δεν γίνει αμέσως προσπάθεια ΚΑΑ σε έναν πάσχοντα που έπαψε να αναπνέει;
Δυστυχώς, αν δεν γίνει προσπάθεια ανάνηψης, ο ασθενής θα καταλήξει μέσα σε πέντε με δέκα λεπτά.
Περιγραφή της τεχνικής
Η ΚΑΑ αποτελεί τμήμα του προγράμματος αντιμετώπισης επείγοντων περιστατικών. Πολλοί θάνατοι μπορούν να αποφευχθούν, αν το πρόβλημα αναγνωριστεί εγκαίρως και ξεκινήσει όσο το δυνατόν πιο γρήγορα η προσπάθεια αποκατάστασης της αναπνοής και της κυκλοφορίας του αίματος. Η ΚΑΑ θα πρέπει να εφαρμόζεται μέσα στα πρώτα τέσσερα με έξι λεπτά από τη στιγμή της παύσης της αναπνοής, ώστε να αποτραπεί ο κίνδυνος των εγκεφαλικών βλαβών και του θανάτου του πάσχοντος. Διαρκεί περίπου 15 έως 30 λεπτά της ώρας.
Πρόκειται για μια τεχνική που περιλαμβάνει τη χορήγηση τεχνητών αναπνοών και την πραγματοποίηση εξωτερικών καρδιακών μαλάξεων μέσω συμπίεσης του θωρακικού τοιχώματος. Ο ανανήπτης (δηλαδή το άτομο που επιχειρεί να κάνει ΚΑΑ) προσπαθεί να παράσχει οξυγόνο στους πνεύμονες του πάσχοντα μέσω τεχνητής αναπνοής στόμα με στόμα. Στη συνέχεια, βοηθά στην κυκλοφορία του αίματος από την καρδιά προς τα ζωτικά όργανα μέσω εξωτερικών συμπιέσεων του θώρακα. Και τα δύο στάδια της ΚΑΑ πρέπει να γίνονται με διαδοχικές εναλλαγές από το ίδιο άτομο, αλλά αν ένας ανανήπτης δεν μπορεί να αντεπεξέλθει, είναι δυνατόν να προσπαθούν ταυτόχρονα δύο ανανήπτες: ο ένας θα κάνει τεχνητές αναπνοές και ο άλλος τις καρδιακές μαλάξεις.
Οι προσπάθειες καρδιοαναπνευστικής αναζωογόνησης πρέπει να συνεχίζονται μέχρι να έλθει κάποιος ειδικός και να αναλάβει τη φροντίδα του πάσχοντος. Όταν οι προσπάθειες ΚΑΑ γίνονται από ιατρικό προσωπικό, μπορούν να χρησιμοποιηθούν και άλλα εξειδικευμένα μέσα ανάνηψης, όπως ηλεκτρική ανάταξη (απινίδωση, κοινώς ηλεκτροσόκ) ή ενδοκαρδιακή έγχυση φαρμάκων.
Σύμφωνα με στοιχεία της Αμερικανικής Εταιρείας Καρδιολόγων, η έγκαιρη έναρξη ΚΑΑ αυξάνει σε μεγάλο ποσοστό τις πιθανότητες ανάνηψης των ασθενών, ακόμη και όταν δεν γίνεται από κάποιον ειδικό, αν βέβαια πραγματοποιείται σωστά.
Δυστυχώς, οι περισσότερες προσπάθειες ΚΑΑ δεν καταλήγουν σε πλήρη ανάνηψη του θύματος. Συχνά ο πάσχων εμφανίζει εγκεφαλικές βλάβες, ακόμη και αν η καρδιά του ξαναρχίσει να λειτουργεί κανονικά. Γι’ αυτόν το λόγο η προσπάθεια ΚΑΑ συνήθως δεν συνιστάται στις περιπτώσεις χρονίως πασχόντων ή ασθενών σε τελικά στάδια νοσημάτων ή σε υπερήλικους με εύθραυστη γενική κατάσταση υγείας, καθώς δεν τους επιτρέπει να τερματίσουν με ηρεμία τη ζωή τους.
Ποιοι είναι οι κίνδυνοι της ΚΑΑ;
Οι έντονες μη συντονισμένες πιέσεις του θώρακα μπορεί να προκαλέσουν κατάγματα των πλευρών και τραυματισμό των πνευμόνων. Μικρό ποσοστό των ατόμων που ανένηψαν έπειτα από ένα επεισόδιο καρδιοαναπνευστικής ανακοπής επανέρχονται πλήρως στην προηγούμενη φυσιολογική τους κατάσταση. Οι περισσότεροι ασθενείς εμφανίζουν κάποια διαταραχή της εγκεφαλικής λειτουργίας, ιδίως αν η προσπάθεια καρδιοαναπνευστικής ανάνηψης καθυστέρησε να ξεκινήσει.
Απαιτείται μεγάλη προσοχή.
Οι προσπάθειες καρδιοαναπνευστικής αναζωογόνησης που δεν γίνονται σωστά ή που γίνονται σε άτομο στο οποίο η καρδιά εξακολουθεί να λειτουργεί, μπορούν να προκαλέσουν σοβαρές βλάβες. Μην προσπαθείτε να κάνετε ΚΑΑ, εκτός αν:
1.Ο πάσχων έχει σταματήσει να αναπνέει. 2. Ο πάσχων δεν εμφανίζει σημεία ενδεικτικά καρδιακής λειτουργίας, όπως φυσιολογική αναπνοή, βήχα, κίνηση σε απάντηση στην πρώτη με δεύτερη τεχνητή αναπνοή ή σε επώδυνα ερεθίσματα 3.Δεν υπάρχει κάποιος πιο πεπειραμένος από εσάς για να ξεκινήσει την προσπάθεια. ΚΑΑ
Για τη βασική καρδιοαναπνευστική αναζωογόνηση έχετε στο μυαλό σας πάντα τον κανόνα των ABC: Δηλαδή έλεγχος των αεραγωγών, έλεγχος της αναπνοής και της κυκλοφορίας με αυτήν τη σειρά προτεραιότητας. Πάντα να θυμάστε ότι προηγούνται οι τεχνητές αναπνοές πριν αρχίσετε τις καρδιακές μαλάξεις, οι οποίες βοηθούν στην κυκλοφορία του αίματος του ασθενή του οποίου η καρδιακή λειτουργία έχει διακοπεί.
Ο ασφαλέστερος τρόπος να μάθετε σωστά την τεχνική των καρδιακών μαλάξεων και των τεχνητών αναπνοών είναι να παρακολουθήσετε ένα από τα εκπαιδευτικά σεμινάρια που διεξάγονται σε πολλά νοσηλευτικά ιδρύματα της χώρας ή σε ειδικούς οργανισμούς. Μπορείτε να ενημερωθείτε για τα κέντρα εκπαίδευσης των πολιτών στην τεχνική της καρδιοαναπνευστικής αναζωογόνησης από το υπουργείο Υγείας ή ακόμη και από το γιατρό σας.
Να θυμάστε ότι δεν οφείλουν μόνο οι γιατροί και οι άλλοι ειδικοί του χώρου της υγείας να είναι ικανοί να δώσουν τις πρώτες βοήθειες σε ένα συνάνθρωπο που πάσχει. Αν γνωρίζουμε τη βασική τεχνική της ΚΑΑ, είμαστε σε θέση να βοηθήσουμε όταν δεν υπάρχει κάποιος πιο πεπειραμένος.