Μαχητές κατά του καρκίνου οι νικητές του βραβείου Νόμπελ Ιατρικής-Φυσιολογίας για το 2001
Στοκχόλμη: Ο Αμερικανός Λίλαντ Χάρτγουελ, διευθυντής του Κέντρου Έρευνας για τον καρκίνο Fred Hutchinson στο Σιάτλ, και οι Βρετανοί Τίμοθι Χαντ και Πολ Νερς, της οργάνωσης Imperial Cancer Research Fund της Βρετανίας, θα μοιραστούν το βραβείο Νόμπελ Ιατρικής-Φυσιολογίας για το 2001 και το χρηματικό έπαθλο του ενός εκατομμυρίου δολαρίων που το συνοδεύει.
Στοκχόλμη: Ο Αμερικανός Λίλαντ Χάρτγουελ, διευθυντής του Κέντρου Έρευνας για τον καρκίνο Fred Hutchinson στο Σιάτλ, και οι Βρετανοί Τίμοθι Χαντ και Πολ Νερς, της οργάνωσης Imperial Cancer Research Fund της Βρετανίας, θα μοιραστούν το βραβείο Νόμπελ Ιατρικής-Φυσιολογίας για το 2001 και το χρηματικό έπαθλο του ενός εκατομμυρίου δολαρίων που το συνοδεύει.
Οι τρεις ερευνητές τιμώνται για την ανακάλυψη των πρωτεϊνών που ελέγχουν τον κυτταρικό κύκλο, δηλαδή τη διαδοχή των φαινομένων που οδηγούν στη διαίρεση και τον πολλαπλασιασμό των κυττάρων. Οι ρυθμιστικές αυτές πρωτεΐνες ελέγχουν τον κύκλο της κυτταρικής διαίρεσης σε όλους τους ευκαρυωτικούς οργανισμούς (οργανισμοί με κύτταρα που περιέχουν πυρήνα) και σχετίζονται άμεσα με την εμφάνιση καρκίνου στον άνθρωπο.
Λάθη που μπορούν να συμβούν στη διάρκεια του κυτταρικού κύκλου ενδέχεται να προκαλέσουν χρωμοσωμικές ανωμαλίες στα κύτταρα, με αποτέλεσμα τον ανεξέλεγκτο πολλαπλασιασμό τους και την εμφάνιση όγκων. Το έργο των τριών νικητών του φετινού Νόμπελ συνέβαλε σημαντικά στην κατανόηση της μοριακής βάσης του καρκίνου και αναμένεται να οδηγήσει σε νέες θεραπευτικές προσεγγίσεις για την αντιμετώπισή του.
Ο Λίλαντ Χάρτγουελ, 61 ετών σήμερα, εντόπισε σε ζύμες (μονοκύτταροι μύκητες) περισσότερα από 100 γονίδια του κυτταρικού κύκλου, τα οποία ονομάστηκαν γονίδια CDC (Cell Dinision Cycle, κύκλος κυτταρικής διαίρεσης). Ένα μάλιστα από αυτά, το CDC28 ή start (εκκίνηση), ελέγχει το πρώτο στάδιο του κύκλου (φάση G1), κατά το οποίο το κύτταρο αυξάνεται σε μέγεθος.
Ο Πολ Νερς, 52 ετών, ανακάλυψε στον άνθρωπο το γονίδιο CDK1, το οποίο ελέγχει επόμενα στάδια του κυτταρικού κύκλου, και έθεσε τις βάσεις για την ανακάλυψη και άλλων μελών της οικογένειας πρωτεϊνών CDK (Cyclin Dependent Kinase, κυκλίνες εξαρτώμενες από κινάσες).
Ο Τίμοθι Χαντ, 58 ετών, ανακάλυψε στις αρχές της δεκαετίας του 1980 τις «κυκλίνες», πρωτεΐνες που συνδέονται στις CDK και ρυθμίζουν τη δραστηριότητά τους.
«Τα μόρια CDK μπορούν να παρομοιαστούν με μηχανή και οι κυκλίνες με το κιβώτιο ταχυτήτων που ελέγχει αν η μηχανή θα λειτουργεί στο «νεκρό» ή αν θα οδηγήσει τα κύτταρα στα επόμενα στάδια του κυτταρικού κύκλου» αναφέρει ανακοίνωση της επιτροπής του Ινστιτούτου Καρολίνσκα της Στοκχόλμης που επεξεργάστηκε τις υποψηφιότητες για το βραβείο.
Οι υποψήφιοι είχαν προταθεί εδώ και μήνες από αναγνωρισμένα μέλη της ακαδημαϊκής κοινότητας και προηγούμενους νικητές των βραβείων Νόμπελ. Ο νικητής όμως αναδείχθηκε το πρωί της Δευτέρας έπειτα από ψηφοφορία .
Οι νικητές του βραβείου Νόμπελ Φυσικής θα ανακοινωθούν την Τρίτη, των βραβείων Χημείας και Οικονομικών την Τετάρτη, και του βραβείου Ειρήνης την Πέμπτη. Σύμφωνα με την πάγια τακτική του Ιδρύματος Νόμπελ, η ημερομηνία ανακοίνωσης του νικητή του Νόμπελ Λογοτεχνίας θα γίνει γνωστή δύο ημέρες νωρίτερα. Συνήθως όμως ανακοινώνεται κάποια Πέμπτη του Οκτωβρίου.
Η απονομή των βραβείων θα γίνει σε μεγαλοπρεπή τελετή στις αρχές Δεκεμβρίου.