Διάλογος για τα πολιτικά δικαιώματα των μεταναστών ανοίγει στον Δήμο Αθηναίων

Τη συζήτηση για τα πολιτικά δικαιώματα των μεταναστών ανοίξε το απόγευμα της Τρίτης η τοπική αυτοδιοίκηση, με ημερίδα που διόργανωσε το Συμβούλιο Ένταξης Μεταναστών και Προσφύγων του Δήμου Αθηναίων ύστερα από σχετικό αίτημα των μεταναστευτικών κοινοτήτων που συμμετέχουν σε αυτό. 

Με την ημερίδα, υπό τον τίτλο «Δημοκρατία Συμμετοχής – Κοινωνία Συνοχής: Ζητήματα πολιτογράφησης & Πολιτικών Δικαιωμάτων Μεταναστών και Προσφύγων» που φιλοξενήθηκε στην Τεχνόπολη, το επανενεργοποιημένο πλέον θεσμικό όργανο του Δήμου Αθηναίων για την εκπροσώπηση μεταναστών και προσφύγων επιχειρεί να θέσει τις βάσεις του διαλόγου για την πολιτική αντιπροσώπευση των κατοίκων της πόλης που μέχρι στιγμής στερούνται αυτής.

«Θεωρήσαμε ότι ένα τέτοιο θέμα χρειάζεται κάτι παραπάνω από μια απλή ανακοίνωση ή ένα ψήφισμα» επεσήμανε ο Αντιδήμαρχος Κοινωνικής Ένταξης Μεταναστών και Προσφύγων, Θανάσης Χειμωνάς στον χαιρετισμό του, δηλώνοντας την πρόθεση του Δήμου Αθηναίων «να αποκατασταθεί μία μεγάλη αδικία». 

Αντίστοιχα, ο πρόεδρος της Τεχνόπολης, Κωστής Παπαϊωάννου, σημείωσε ότι το Συμβούλιο Ένταξης Μεταναστών και Προσφύγων -όργανο που έχει απονεκρωθεί σε πολλούς δήμους της Ελλάδας μετά τα διαδοχικά «γαλάζια» κύματα των δύο τελευταίων αυτοδιοικητικών εκλογών- «θα μπορούσε να θεωρηθεί αντικυβερνητικός θεσμός σήμερα, μόνο και μόνο από το γεγονός ότι προωθεί την ένταξη».

Δικαιώματα και ιθαγένεια

Με ομιλητές από μεταναστευτικές και προσφυγικές οργανώσεις, η ημερίδα επικεντρώθηκε κυρίως στο ακανθώδες ζήτημα της συμμετοχής στα κοινά για ανθρώπους μεταναστευτικής καταγωγής. Διεξοδικές υπήρξαν οι αναφορές στον νόμο 3838/2010 που θέσπισε το δικαίωμα συμμετοχής όσων μεταναστών διαμένουν νόμιμα και μακροχρόνια στις αυτοδιοικητικές εκλογές, προτού ανακληθεί αργότερα ύστερα από απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας.

Ωστόσο, επίκεντρο τόσο για τις ομιλίες, όσο και τις παρεμβάσεις των μεταναστών που βρίσκονταν στο κοινό, υπήρξαν οι συνεχείς νομοθετικές παλινωδίες στον Κώδικα Ιθαγένειας και ιδίως τα προβλήματα που έχουν ανακύψει μετά την τελευταία μεταρρύθμιση του 2021, επί των ημερών της θητείας του Μάκη Βορίδη στο υπουργείο Οικονομικών. Η εν ισχύ νομοθεσία έχει δεχθεί και συνεχίζει να δέχεται δριμεία κριτική για τις τράπεζες θεμάτων και τα οικονομικά κριτήρια που εισήγαγε, με τις πρώτες να περιέχουν ερωτήσεις που, όπως σχολιάστηκε, «η πλειοψηφία των Ελλήνων δεν θα μπορούσε να απαντήσει» και τα δεύτερα να λειτουργούν αναντίστοιχα με τα εισοδήματα και τις συνθήκες εργασίας των μεταναστών στην Ελλάδα.

Πέρα από την αντικειμενική μείωση του πληθυσμού που δικαιούται την ιθαγένεια μετά από αυτές τις ρυθμίσεις, μειωμένες εμφανίζονται και οι διαδικασίες ελέγχου των αιτήσεων για την απόκτηση της ελληνικής ιθαγένειας: από 28.000 αποφάσεις -είτε έγκρισης, είτε απόρριψης- που εκδόθηκαν το 2018, μόλις 14.000 ήταν αυτές που κατάφεραν να εκδοθούν το 2024.

Τις δικές τους εμπειρίες από τη γραφειοκρατική και θεσμική ταλαιπωρία μοιράστηκαν από το κοινό μετανάστες και προσφυγες, που είναι είτε ήδη πολιτογραφημενοι ή βρίσκονται αυτή τη στιγμή στη διαδικασία πολιτογραφησης, παρουσιάζοντας τις επιπτώσεις που έχει στην καθημερινή τους ζωή εδώ το ιδιαίτερο καθεστώς που αφορά στην Ιθαγένεια.

«Φυσικά και θα βοηθούσε να έχουμε πολιτικά δικαιώματα» σχολίασε σε ερώτημα του in ο Σαμάν, Κούρδος από το Ιράκ που διαμένει νόμιμα στη χώρα με άδειες παραμονής από το 1996 και εργάζεται ως μηχανικός φορτηγών. «Γιατί το ίδιο τμήμα αλλοδαπών το 2015 σου έδινε άδεια παραμονής σε 10 μέρες, ενώ τώρα θέλει 2 χρόνια; Οι ίδιοι άνθρωποι δεν δουλεύουν στην υπηρεσία; Τι ήταν λοιπόν αυτό που άλλαξε;».

Δούκας: «ζοφερή η συγκυρία»

Την εκδήλωση χαιρέτισαν εκπρόσωποι των δημοτικών αρχών του Πειραιά, του Ζωγράφου και της Καλλιθέας, ενώ στην παρέμβασή του, ο Δήμαρχος Αθηναίων, Χάρης Δούκας, χαρακτήρισε τη συγκυρία «ζοφερή», τονίζοντας ότι οι γεωπολιτικές εξελίξεις, αλλά και η άνοδος των δυνάμεων της ακροδεξιάς, καθιστά τη συζήτηση για τα πολιτικά δικαιώματα των μεταναστών πολύ πιο δύσκολη απ’ ό,τι ήταν κάποια χρόνια. 

Σημειώνοντας την υλοποίηση της δέσμευσης για την επαναλειτουργία του Συμβουλίου Ένταξης Μεταναστών και Προσφύγων, πρόσθεσε στους παρευρισκόμενους ότι η δημοτική αρχή δεν σκοπεύει να υποχωρήσει από τις θέσεις του υπέρ της ένταξης των μεταναστών, ζητώντας ωστόσο τη στήριξη όλων.

Σε δηλώσεις του στο in.gr, ο Δήμαρχος Αθηναίων τονίζει ότι η θέση της δημοτικής αρχής ως προς την ένταξη των μεταναστών «έχει πρόσημο μια πόλη συμπεριληπτική, που αποδέχεται τον πολυπολιτισμικό της χαρακτήρα», ενώ προσθέτει ότι η δραστηριοποίηση του Δήμου στοχεύει στην ομαλή συνύπαρξη διαφορετικών κοινοτήτων και τη δημιουργία προϋποθέσεων κοινωνικής ένταξης για τους νέους κατοίκους της πόλης.

«Όσο περνάει από το χέρι μας, θα συμμετέχουμε στη συζήτηση για την απόδοση πολιτικών δικαιωμάτων συμμετοχής στην τοπική ζωή, με τρόπο σύμφωνο με τους νόμους και το Σύνταγμα», συμπληρώνει ο κ. Δούκας.