Περί εμβολίων και άλλων δαιμονίων

«Τα σχόλια πυροδότησε ένα άρθρο εντελώς παραπλανητικό του ομίλου Μαρινάκη. Καλώ όλους και όλες να δουν το σχετικό απόσπασμα από την εκπομπή και να κρίνουν μόνοι τους. Η θέση που πήραμε είναι ξεκάθαρη».

Μ’ αυτή τη φράση αντέδρασε ο Κώστας Αρβανίτης στις επικρίσεις για τον τρόπο που χειρίστηκε η εκπομπή του χθες (5/9) το θέμα των εμβολιασμών ενώ σε δελτίο τύπου η ΕΡΤ και η εκπομπή «Άλλη διάσταση» έκαναν λόγο για «λάσπη».

Αφού απολογηθώ εκ των προτέρων από τους αναγνώστες για τον α’ ενικό, θα ήθελα να επισημάνω πως μια άποψη, ένα άρθρο με υπογραφή, δεν είναι ενός ομίλου ή ενός επιχειρηματία αλλά ανήκει  σε αυτόν που το υπογράφει. Εκτιμώ – και το τονίζω ειλικρινώς – πως ο συνάδελφος δεν μεταχειρίστηκε προσωπικούς χαρακτηρισμούς όπως έπραξαν άλλοι συνάδελφοι θέλοντας να τον υπερασπιστούν.

Οφείλω όμως μια απάντηση για το αν άρθρο μου ήταν παραπλανητικό. Ο χαρακτηρισμός αυτός βλέπετε είναι κάπως βαρύς. Είναι άλλο πράγμα να διαφωνεί κανείς με την άποψη μου κι είναι άλλο να χαρακτηρίζει τα όσα γράφω παραπλανητικά.

Γράφετε στην ανακοίνωση σας ότι επιλέξατε να ασχοληθείτε με το θέμα διότι «δυστυχώς η ενημέρωση για την ανάγκη εμβολιασμού είναι, όπως αποδεικνύεται, ελλιπής». Δεν θα μπορούσα να συμφωνήσω περισσότερο, νομίζω μάλιστα ότι τούτο είναι σαφές από το άρθρο μου στο οποίο ξεκινώ παραθέτοντας συγκεκριμένα στοιχεία για την κρισιμότητα της κατάστασης, την επιδημία στην Ευρώπη και τα Βαλκάνια, τους αριθμούς στην Ελλάδα κ.α.

Στην αρχή της εκπομπής λοιπόν, στο βίντεο με σούπερ «Η δική μας ατζέντα» προλογίσατε το θέμα με σπικάζ που ήταν γεμάτο ερωτηματικά.

Στο 24^ο λεπτό της εκπομπής, για να εισάγετε τους τηλεθεατές στο θέμα παίξατε ένα βίντεο ρεπορτάζ. Γράφετε γι’ αυτό: «Η άποψη αυτών που δεν πιστεύουν στον εμβολιασμό παρουσιάστηκε σε βίντεο από ένα πατέρα που έχει επιλέξει να μην εμβολιάσει τα παιδιά του και τον γιατρό Θεοφάνη Δρόσο, διευθυντή της παθολογικής κλινικής στο δημόσιο νοσοκομείο Παμμακάριστος. Το βίντεο ήταν διάρκειας 2 λεπτών και 46 δευτερολέπτων, στο πλαίσιο ενός θέματος που συνολικά είχε διάρκεια 25 λεπτά, με τις απόψεις υπέρ του εμβολιασμού να είναι κυρίαρχες.».

Ξέρετε, με φέρνετε σε δύσκολη θέση γιατί εγώ δεν μεταχειρίστηκα χαρακτηρισμούς όπως π.χ. «παραπλανητικό», και με αναγκάζετε να το κάνω τώρα.

Στο βίντεο αυτό η δημοσιογράφος αναφέρεται στην «έρευνα» του γαστρεντερολόγου Γουέικφιλντ (και όχι «Γουίκφιλντ»). Με την πάσα ότι το κίνημα που «προέκυψε» από την «έρευνα» έχει χιλιάδες υποστηρικτές «όχι μόνο γονείς αλλά και ειδικοί» και στη συνέχεια παίζουν δηλώσεις ενός πατέρα κι ενός γιατρού.

Αυτό το οποίο ευθέως σας καταλογίζω στο άρθρο μου και δεν απαντάτε είναι το περιεχόμενο αυτού του ρεπορτάζ. Η «έρευνα» του Γουέικφιλντ κ. Αρβανίτη χαρακτηρίζεται ως μια από τις μεγαλύτερες απάτες του 20^ου αιώνα.

Μια με απλή αναζήτηση θα το διαπιστώσετε. Όχι απλώς καταρρίφθηκε επιστημονικά αλλά μετά από έρευνες διαπιστώθηκε πως πληρώθηκε από αντιεμβολιαστές, πως ο Γουέικφιλντ είχε οικονομικό όφελος καθώς είχε καταθέσει πρόταση πατέντας για μονό εμβόλιο, πως έγινε παράτυπα, χωρίς να τηρηθούν πρωτόκολλα και ιατρική δεοντολογία (ο Γουέικφιλντ καμάρωνε μάλιστα πως πλήρωνε 5 λίρες παιδάκια σε παιδικό πάρτι για να τους πάρει δείγμα αίματος). Κατόπιν αυτών του αφαιρέθηκε η άδεια ασκήσεως επαγγέλματος. Πρόσφατα ξαναήρθε στη δημοσιότητα για τα κολλητιλίκια του με τον Ντόναλντ Τραμπ.

Στο ρεπορτάζ σας δεν αναφέρατε τίποτα από όλα αυτά.

Θεωρείτε σωστό, δεοντολογικό και ακριβές να λέτε σε ρεπορτάζ ότι υπήρξε μια έρευνα που συνδέει το τριπλό εμβόλιο με τον αυτισμό χωρίς να κάνετε τον κόπο να αναφέρετε στην ίδια πρόταση ότι αποδείχθηκε πως ήταν απάτη; Ή θα μου πείτε ότι βασιζόσασταν πως ο τηλεθεατής θα καρφωθεί στην οθόνη του για να ακούσει μετά την αλήθεια; Είστε έμπειρος δημοσιογράφος. Ξέρετε πως στην τηλεόραση τα σούπερ είναι σημαντικά και κανείς δεν βασίζεται στο ότι ο τηλεθεατής δεν θα χάσει λέξη του.

Όποιος παρακολούθησε το ρεπορτάζ αυτό άκουσε ότι υπήρξε μια έρευνα, δεν του είπε ότι αναφέρεστε σε μια αποδεδειγμένη απάτη, άκουσε έναν γονιό να λέει πως του επιτίθενται στο διαδίκτυο για την επιλογή του να μην εμβολιάσει το παιδί του (δική σας επιλογή και το να παρουσιαστεί αυτή η «διάσταση», η θυματοποίηση του πατέρα) αλλά κι έναν γιατρό (επιλογή και αυτό) να λέει πως, εντάξει, απαραίτητα είναι τα εμβόλια κι έχουν σώσει ζωές αλλά υπάρχουν και κάποια αχρείαστα.

Ποιος παραπλάνησε λοιπόν κ. Αρβανίτη;

Αναφέρετε επίσης ότι συνομιλούσατε επί 20 λεπτά στο στούντιο με δυο επιστήμονες που είχαν ξεκάθαρη θέση υπέρ των εμβολιασμών. Ουδεμία αντίρρηση διατυπώθηκε επ’ αυτού και μπράβο σας.

Αν υπάρχει κάποιος στον οποίο οφείλω να απολογηθώ είναι ο παιδίατρος Κωνσταντίνος Νταλούκας, διότι, εκ παραδρομής, παρέλειψα να τον αναφέρω. Στη συνέχεια γράφετε (αντιγράφω επακριβώς το απόσπασμα): «Παράλληλα ο παρουσιαστής της εκπομπής Κώστας Αρβανίτης κατά την παρουσίαση του θέματος ξεκάθαρα πήρε θέση υπέρ των εμβολιασμών λέγοντας ότι εγώ “τα δικά μου παιδιά τα εμβολίασα για να είμαστε ξεκάθαροι γιατί στα πράγματα πρέπει να παίρνεις θέση”».

Ουδεμία αντίρρηση ούτε σε αυτό διατυπώθηκε. Πουθενά στο κείμενο μου δεν θα βρείτε να σας κατηγορώ ως αντιεμβολιαστή. Ο καθένας είναι υπεύθυνος γι’αυτά που γράφει ο ίδιος.

Η κριτική μου ήταν άλλη και θα προσπαθήσω να την κάνω πιο σαφή. Γράφω πως κατά τη γνώμη μου, κάποιες ερωτήσεις και σχόλια που κάνατε κατά τη διάρκεια της συζήτησης έγιναν «σε μια προσπάθεια να δείξει πως συναισθάνεται και τον σκεπτικιστή τηλεθεατή του, στην οποία κατέληξε να ακούγεται κι αυτός έτσι».

Αναφέρομαι σε συζητήσεις για το ποιος αποφασίζει, για το αν υφίστανται bullying τα παιδιά των αντιεμβολιαστών, σε νύξεις για τις φαρμακευτικές εταιρίες κλπ. Θεωρώ ότι η σοβαρότητα του θέματος είναι τέτοια που χρειαζόταν να είστε πιο απόλυτος και να αφήσετε την κριτική αυτή για μια άλλη συζήτηση. Κι αυτό γιατί το θέμα είναι επείγον κ. Αρβανίτη.

Θεωρώ επίσης πως ορισμένες γνώμες δεν τις προβάλλουμε καθόλου. Το έχουν κάνει και ιδιωτικά κανάλια και το θεωρώ απολύτως λάθος – δεν κάνω λόγο για απαγόρευση, δεν υποστηρίζω τις απαγορεύσεις, κάνω λόγο για επιλογή του δημοσιογράφου και του μέσου. Δεν είναι άποψη το να θέτεις το παιδί σου και τον γενικό πλήθυσμο σε κίνδυνο. Δεν είναι καν συγκρίσιμο με το να πιστεύεις π.χ. στην επίπεδη γη ή τα δις του Σώρρα γιατί αυτά δεν βάζουν σε πραγματικό κίνδυνο τη δημόσια υγεία.

Όταν στην ΕΕ οι 20 από τις 27 χώρες δεν πιάνουν το ποσοστό που απαιτείται για να θεωρηθεί πως υπάρχει «ανοσία αγέλης» στην ιλαρά, όταν ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας βγάζει κάθε τρεις και λίγο ανακοινώσεις για την κρισιμότητα του θέματος, όταν η Ελλάδα έχει χιλιάδες κρούσματα και 4 θανάτους, δικαιούμαι να πιστεύω πως το ζήτημα είναι ΕΠΕΙΓΟΝ. Συνεπώς, όχι απλώς δεν βρίσκω λόγο να ακουστεί μια «άποψη» που έχει καταρριφθεί 1000 φορές τα τελευταία 20 χρόνια, αλλά λόγω του ότι αφορά τη δημόσια υγεία το βρίσκω και επικίνδυνο. Ακόμη κι ένας να προβληματιστεί από τις απόψεις του γονιού είναι επικίνδυνο, ακόμη κι αν έχουν κληθεί επιστήμονες να την καταρρίψουν. Δεν νομίζω, στην τελική, ότι δουλειά της ενημέρωσης είναι να προβάλλει επικίνδυνα πράγματα και μετά να καλεί επιστήμονες να τα μαζέψουν. Θα μπορούσα να παίξω εδώ ένα παιχνίδι και να αναρωτηθώ αν θα συμφωνούσαμε να προβάλλονται κι άλλες επικίνδυνες απόψεις…αλλά δεν έχει νόημα.

Σας βεβαιώ ότι η άποψη μου αυτή δεν συνιστά καμιά πρωτοτυπία. Έχουν δημοσιευθεί δεκάδες έρευνες και εκατοντάδες απόψεις σχετικά με το πώς χειριζόμαστε το θέμα αυτό. Έχουν γραφτεί εξαιρετικά άρθρα και στον τύπο υπερ και της μιας και της άλλης άποψης.

Για να βεβαιωθείτε πως είναι υπαρκτή εδώ και πολλά χρόνια, σας παραπέμπω στο τέλος του κειμένου αυτού σε μια αναλυτική έρευνα, μια μέτα-ανάλυση, για το θέμα της παρουσίασης της αντιεμβολιαστικής άποψης. Μια peer reviewed έρευνα κι όχι μια ελεύθερη δημοσίευση, δηλαδή μια έρευνα που έχει κριθεί θετικά από την επιστημονική κοινότητα. Στην έρευνα αυτή καταλήγουν πως το να συμπεριλαμβάνεται η άποψη των αντιεμβολιαστών δημιουργεί αμφιβολία στον αναγνώστη/θεατή/ακροατή μας. Λέει δηλαδή αυτό ακριβώς που είναι ο δικός μου φόβος.

Με την άποψη μου αυτή, φυσικά, μπορεί κανείς να διαφωνεί. Τουλάχιστον όμως η δική μου γνώμη δεν δύναται να βλάψει την υγεία κανενός, σε αντίθεση με τις απόψεις που δυστυχώς ακούστηκαν στο ρεπορτάζ της εκπομπής σας.

Το βίντεο της εκπομπής: https://webtv.ert.gr/ert1/alli-diastasi/05sep2018-alli-diastasi/

Η έρευνα για τη συμπερίληψη της άποψης των αντιεμβολιαστών από τα ΜΜΕ: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/m/pubmed/23193194/