Τέλος από την 1 Ιανουαρίου οι δωρεάν πλαστικές σακούλες

Πλαστικές σακουλές τζάμπα τέλος από την 1η Ιανουαρίου 2018. Η υπουργική απόφαση του περασμένου Αύγουστου παίρνει πλέον σάρκα και οστά και ήδη οι επιχειρήσεις προετοιμάζονται για την εφαρμογή του συγκεκριμένου μέτρου καθώς έμειναν μόλις τρεις μήνες πριν τεθεί σε ισχύ, με κύριο στόχο τη μείωση της χρήσης του πλαστικού και την προστασία του περιβάλλοντος.

Υπό μορφή λοιπόν περιβαλλοντικού τέλους από τον ερχόμενο Ιανουάριο οι καταναλωτές θα πληρώνουν για κάθε λεπτή πλαστική σακούλα μεταφοράς προϊόντων από τα καταστήματα σουπερ μάρκετ και τα αλλά εμπορικά 3 λεπτών ενώ ένα χρόνο αργότερα δηλαδή από την 1η Ιανουαρίου 2019 το περιβαλλοντικό τέλος για τις λεπτές πλαστικές σακούλες μεταφοράς θα ανέβει στα 7 λεπτών.

Έτσι λοιπόν κάθε έμπορος, ο οποίος διαθέτει στον καταναλωτή λεπτές πλαστικές σακούλες μεταφοράς, θα υποχρεούται ανά τρίμηνο, την τελευταία ημέρα του επόμενου μήνα και για πρώτη φορά στις 30 Απριλίου 2018, να υποβάλλει στην Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων δήλωση απόδοσης του περιβαλλοντικού τέλους. Το τέλος θα αναγράφεται στα παραστατικά πώλησης εμπορευμάτων ή προϊόντων και θα αποτυπώνεται στα λογιστικά αρχεία που τηρεί η επιχείρηση. Μάλιστα τα περιβαλλοντικά τέλη θα αποτελούν έσοδο του Δημοσίου, το οποίο θα εισπράττεται από την ΑΑΔΕ και στη συνέχεια θα αποδίδεται υπέρ του Ελληνικού Οργανισμού Ανακύκλωσης (ΕΟΑΝ) για την χρηματοδότηση δράσεων προώθησης, δωρεάν διάθεσης στον καταναλωτή και εν γένει πριμοδότησης των φιλικών στο περιβάλλον σακουλών και των βιοδιασπόμενων πλαστικών σακουλών μεταφοράς.

Εκτιμάται ότι οι σακούλες που χρησιμοποιούνται φτάνουν τα 4,3 δισεκατομμύρια ετησίως , δηλαδή 33 χιλιάδες τόνοι, και κοστίζουν περίπου 320 εκατ. ευρώ. Από αυτές περί τα 2,7 δισ. προέρχονται από τα σουπερμάρκετ. Μάλιστα πρόσφατη έρευνα του Ινστιτούτου Έρευνας Λιανεμπορίου Καταναλωτικών Αγαθών έδειξε ότι στην Ελλάδα από το σύνολο των σακουλών που χρησιμοποιούνται κάθε χρόνο από τους καταναλωτές και τις επιχειρήσεις μόλις το 1% ανακυκλώνεται ενώ οι μέχρι τώρα μετρήσεις και εκτιμήσεις αναφέρουν ότι το 2015 στην Ελλάδα αντιστοιχούν 363 σακούλες ανά κάτοικο ανά έτος. Σημειώνεται ότι η εκτίμηση για 363 σακούλες φέρνει την Ελλάδα στην 1η θέση σε κατανάλωση, διπλάσια σχεδόν από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο των 175 τεμαχίων.

Αντίθετα, οι επαναχρησιμοποιούμενες σακούλες (π.χ. υφασμάτινες) είναι ελάχιστες. Υπολογίζονται με βάση την ίδια έρευνα του ΙΕΛΚΑ σε 400.000-500.000 ανά έτος, δηλαδή περίπου 0.05 σακούλες ανά κάτοικο, όταν π.χ. η Δανία η οποία είναι από τις πιο προχωρημένες χώρες στη μείωση της πλαστικής σακούλας έχει 75 επαναχρησιμοποιούμενες σακούλες ανά κάτοικο, ενώ ο μέσος της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι 23. Μάλιστα ο Έλληνας καταναλωτής παίρνει κατά μέσο όρο 4 σακούλες και από αυτές γεμίζει μόνο το 50% της αντοχής και χωρητικότητάς τους ,ενώ το 80% των καταναλωτών τις χρησιμοποιούν στη συνέχεια για τη μεταφορά των οικιακών απορριμμάτων τους. Πάντως μετά την ανακοίνωση των μέτρων για τη χρέωση της πλαστικής σακούλας μόνο ένας στους δέκα Έλληνες δηλώνει ότι θα συνεχίσει να χρησιμοποιεί πλαστική ενώ δύο στους τρεις καταναλωτές θεωρούν ότι πρέπει να απαγορευτεί η χρήση της.

Να σημειωθεί ότι η κοινοτική οδηγία την οποία οφείλει να εφαρμόσει και η Ελλάδα έδινε στις χώρες-μέλη της ΕΕ το δικαίωμα να επιλέξουν είτε τη λήψη μέτρων που εξασφαλίζουν ότι το ετήσιο επίπεδο κατανάλωσης δεν υπερβαίνει τις 90 λεπτές πλαστικές σακούλες κατά κεφαλήν το αργότερο στις 31 Δεκεμβρίου 2019 και τις 40 σακούλες έως το τέλος Δεκεμβρίου 2025, είτε την έκδοση αποφάσεων που θα εξασφαλίζουν ότι το αργότερο έως το τέλος Δεκεμβρίου 2018 οι πλαστικές σακούλες δεν θα παρέχονται δωρεάν στα σημεία πώλησης εμπορευμάτων ή προϊόντων.

Σκούφου Δήμητρα