Όταν το σινεμά μάς ταξιδεύει στο διάστημα…

Τα διαστημικά ταξίδια γοήτευαν πάντα τους κινηματογραφιστές.

Πρωτοπόρος στις διαστημικές κινηματογραφικές εξερευνήσεις υπήρξε, φυσικά, ο Ζορζ Μελιέ, ο οποίος το 1902 μάς ταξίδεψε μέχρι το φεγγάρι, παρουσιάζοντάς μας απίθανα πλάσματα.

Σημασία στην περίπτωση της ταινίας του Μελιέ, Ταξίδι στη Σελήνη έχει το θέαμα και η μαγεία. Πρώην μάγος ο ίδιος, ο Μελιέ ήξερε ότι το σημαντικό σε κάθε κινηματογραφική απόπειρα ήταν να «θαμπώσει» τους θεατές, να τους προκαλέσει θαυμασμό.

Μπορεί να έχουν περάσει περισσότερα από 100 χρόνια από τότε, αλλά ο Κρίστοφερ Νόλαν γνωρίζει καλά αυτή τη συνταγή. Στην τελευταία του ταινία, το Interstellar, ο Νόλαν μάς πηγαίνει εκεί που δεν μάς έχει πάει ποτέ κανένας κινηματογραφιστής. Στην πραγματικότητα μάς ταξιδεύει εκεί που δεν έχει πάει ποτέ κανένας: μέσα σε σκουληκότρυπες και μαύρες τρύπες.

Περισσότερο από τον ρεαλισμό (που σε τέτοιες περιπτώσεις μπορεί να βασίζεται μόνο στη θεωρία), ο Νόλαν επιδιώκει τον θαυμασμό.

Από τον Μελιέ μέχρι τον Νόλαν η απόσταση είναι μεγάλη. Και οι κινηματογραφιστές επέλεγαν συχνά να δείξουν αυτό που ελάχιστοι μόνο έχουν τη δυνατότητα να βιώσουν.

Η εξέλιξη της τεχνολογίας έχει επιτρέψει στους σκηνοθέτες να δημιουργούν νέες εμπειρίες για τους θεατές. Για παράδειγμα, στην περίπτωση του Gravity του Αλφόνσο Κουαρόν, ο θεατής αισθάνεται σαν να βρίσκεται πραγματικά στον διαστημικό σταθμό μαζί με την Σάντρα Μπούλοκ. Το Gravity παραμένει η πιο ολοκληρωμένη διαστημική κινηματογραφική εμπειρία.

Στην περίπτωση του 2001: Η Οδύσσεια του Διαστήματος, η Εμπειρία ήταν αυτή που είχε τη μεγαλύτερη σημασία. Το διαστημικό σκάφος του Κιούμπρικ δεν θα μπορούσε να κινείται υπό τους ήχους του Γαλάζιου Δούναβη ή του Τάδε Έφη Ζαρατούστρα, αλλά ο θεατής αισθάνεται ότι αυτή είναι η μουσική που ταιριάζει σε συμπαντικά ταξίδια.

Άλλες ταινίες επιχείρησαν να επισκεφθούν κόσμους που δεν υπάρχουν. Ο πλανήτης Σολάρις στις ταινίες του Αντρέι Ταρκόφσκι και του Στίβεν Σόντερμπεργκ, ο πλανήτης-κεφάλι άλιεν στους Guardians of the Galaxy, ένας γαλαξίας πολύ-πολύ μακριά στο Star Wars.

Άλλες φορές επέλεξαν να μιλήσουν για σενάρια που δεν έχουν δει το φως. Με μία οικολογική καταστροφή ασχολείται ο Νόλαν, με μία διαφορετικού τύπου οικολογική καταστροφή (έναν ηλιακό χειμώνα) ασχολήθηκε ο Ντάνι Μπόιλ στο Sunshine, δείχνοντας εντυπωσιακά πλάνα ενός ήλιου που πεθαίνει.

Λίγα χρόνια νωρίτερα, το Armageddon ασχολείτο με την αποτροπή μιας καταστροφής από πτώση αστεροειδή στη Γη.

Το Apollo 13 έδειχνε την πραγματική ιστορία της διαστημικής αποστολής, ενώ στο Contact βλέπαμε -όπως και στο Interstellar– μια πρώιμη σκουληκότρυπα και τη μεταφορά σε έναν άλλο γαλαξία.

Κι ενώ τα επίγεια θα εξακολουθήσουν να απασχολούν το σινεμά, μερικοί τολμηροί κινηματογραφιστές θα συνεχίσουν να αναζητούν τρόπους να «αγγίξουν» τα αστέρια, καλώντας το κοινό να τους ακολουθήσει στο ταξίδι «εκεί έξω».

Αγγελική Στελλάκη

Newsroom ΑΛΤΕΡ ΕΓΚΟ