Νέα Υόρκη: Η επικρατούσα αντίληψη ότι τα μάτια χρησιμεύουν αποκλειστικά και μόνο στην όραση, όπως και το παραδοσιακό μοντέλο λειτουργίας τους, κινδυνεύουν ν' ανατραπούν μετά τη δημοσιοποίηση των συμπερασμάτων από δύο ανεξάρτητες μελέτες που διεξήχθησαν στις ΗΠΑ και τη Μ. Βρετανία.
Νέα Υόρκη: Η επικρατούσα αντίληψη ότι τα μάτια χρησιμεύουν αποκλειστικά και μόνο στην όραση, όπως και το παραδοσιακό μοντέλο λειτουργίας τους, κινδυνεύουν ν’ ανατραπούν μετά τη δημοσιοποίηση των συμπερασμάτων από δύο ανεξάρτητες μελέτες που διεξήχθησαν στις ΗΠΑ και τη Μ. Βρετανία.
Μέχρι πρόσφατα πιστευόταν ότι οι μόνοι υπεύθυνοι για την ανίχνευση του φωτός στον αμφιβληστροειδή είναι τα ραβδία και τα κωνία, νευρικά κύτταρα με ιδιαίτερη μορφή. Σαν αποτέλεσμα αυτής τους της λειτουργίας προκύπτει και η προσαρμογή της κόρης στο φως, δηλαδή η αύξηση της διαμέτρου της στο σκοτάδι (μυδρίαση) και η ελάττωσή της στο έντονο φως (μύση).
Ωστόσο, έχει διαπιστωθεί ότι ο μηχανισμός της προσαρμογής λειτουργεί και σε τυφλά πειραματόζωα, πράγμα που θα ήταν αδύνατο αν δεν υπήρχαν και άλλοι φωτοϋποδοχείς στον αμφιβληστροειδή. Σε μελέτη που δημοσιεύθηκε προ έτους, ανακοινώθηκε ότι ανιχνεύθηκαν πρωτεΐνες στον αμφιβληστροειδή οι οποίες έχουν επίσης την ιδιότητα να αντιδρούν στο φως (φωτοευαισθησία).
Αυτό αποτέλεσε το ερέθισμα για επιστήμονες σε διάφορα ερευνητικά κέντρα να ασχοληθούν περαιτέρω με το αντικείμενο. Στα πλαίσια αυτά, μία ομάδα από το Πανεπιστήμιο Ουάσιγκτον στο Σεν Λούις στις ΗΠΑ μελέτησε μια κατηγορία πρωτεϊνών που καλούνται κρυπτοχρώματα, ενώ μια άλλη από το Αυτοκρατορικό Κολλέγιο του Λονδίνου και το Πανεπιστήμιο Τζονς Χόπκινς των ΗΠΑ διερεύνησε το ρόλο της μελανοψίνης. Τα συμπεράσματά τους δημοσιεύονται στο τρέχον τεύχος του επιστημονικού εντύπου Science.
Η πρώτη ομάδα, υπό την καθοδήγηση του Δρος. Ράσελ Βαν Γκέλντερ, διαπίστωσε ότι, σε ποντίκια που στερούταν κρυπτοχρωμάτων, η αντίδραση της κόρης στο φως ήταν αρκετά ελαττωμένη σε σχέση με το φυσιολογικό.
Η δεύτερη ομάδα διαπίστωσε ότι το ίδιο αποτέλεσμα προέκυψε από την απουσία μελανοψίνης, μόνο όμως όταν τα πειραματόζωα εκτίθονταν σε έντονο φως. Αυτό αποδεικνύει ότι η συγκεκριμένη πρωτεΐνη δουλεύει σε συνεργασία με το σύστημα των ραβδίων και των κωνίων.
Τα ευρήματα αυτά αποδεικνύουν ότι υπάρχει στο μάτι ένα δεύτερο σύστημα ανίχνευσης της φωτεινής ακτινοβολίας, μερικά ή ολικά ανεξάρτητο από το σύστημα των ραβδίων και των κωνίων. Η λειτουργία των κρυπτοχρωμάτων και της μελανοψίνης δεν αλληλοεπικαλύπτεται πλήρως.
Αν λάβουμε υπ’ όψη ότι τα πρώτα έχει αποδειχθεί ότι παίζουν σημαντικό ρόλο στη ρύθμιση του βιολογικού ρολογιού σε συγκεκριμένα είδη εντόμων, δεν αποκλείεται η περαιτέρω μελέτη τους ν’ αποδείξει πως κάτι τέτοιο ισχύει και στον άνθρωπο. Αυτό θα άνοιγε ένα ευρύ πεδίο έρευνας για την ανάπτυξη νέων θεραπευτικών μεθόδων για όσους υποφέρουν από τζετ-λαγκ, δουλεύουν ασυνήθιστα ωράρια ή πάσχουν από συναισθηματικές διαταραχές με εποχιακή κατανομή.
Επίσης, θα ήταν ενδιαφέρον να διερευνηθεί ποια από τα γνωστά οφθαλμικά νοσήματα επηρεάζουν αυτούς τους μηχανισμούς και ποια όχι, καθώς και τι επιπτώσεις είναι πιθανό να έχουν στον οργανισμό των πασχόντων πέρα από την όρασή τους.
![Άκρως Ζωδιακό: Τα Do’s και Don’ts στα ζώδια σήμερα [Παρασκευή 05.12.2025]](https://www.in.gr/wp-content/uploads/2025/12/pexels-kammeran-gonzalez-keola-3137381-9559884-315x220.jpg)
![Άκρως Ζωδιακό: Τα Do’s και Don’ts στα ζώδια σήμερα [Σάββατο 06.12.2025]](https://www.in.gr/wp-content/uploads/2025/12/pexels-eser-tokas-54876734-25854069-128x85.jpg)
![Άκρως Ζωδιακό: Τα Do’s και Don’ts στα ζώδια σήμερα [Σάββατο 06.12.2025]](https://www.in.gr/wp-content/uploads/2025/12/pexels-eser-tokas-54876734-25854069-315x220.jpg)
![Πούτιν και Μόντι υπογράφουν συμφωνίες 100 δισ. [γράφημα]](https://www.in.gr/wp-content/uploads/2025/12/2025-12-05T155334Z_1126768068_RC2FAIA5DQ4V_RTRMADP_5_INDIA-RUSSIA-315x220.jpg)
![Λιανικό εμπόριο δύο ταχυτήτων [γράφημα]](https://www.in.gr/wp-content/uploads/2025/12/alexander-fae-GMGdhtYeROY-unsplash-315x220.jpg)
Αριθμός Πιστοποίησης Μ.Η.Τ.232442