Τι έχουμε μάθει έως σήμερα στη δίκη των υποκλοπών – Ανύπαρκτοι έλεγχοι στην ΕΥΠ και μια ένοχη κυβέρνηση

Την Παρασκευή 19 Δεκεμβρίου διεξήχθη στο μονομελές πλημμελειοδικείο η τελευταία συνεδρίαση της δίκης των υποκλοπών για το 2025. Μιλώντας με τηλεοπτικούς όρους θα μπορούσε κανείς να πει ότι έκλεισε ο πρώτος κύκλος αφήνοντας τους λίγους, αλλά πιστούς θεατές σε μια κρίσιμη στιγμή και σε φάση αγωνίας.

Κι αυτό επειδή το δικαστήριο αποφάσισε να προχωρήσει σε άλλη μια ουσιαστική κίνηση την οποία απέφυγε να κάνει η εισαγγελική έρευνα του αντιεισαγγελέα του Άρειου Πάγου, Αχιλλέα Ζήση. Το ποια ήταν αυτή και η σημασία της για την υπόθεση θα το δούμε παρακάτω.

Έως σήμερα η δίκη των υποκλοπών έχει προσφέρει αρκετή συγκίνηση σε όσους την παρακολουθούν και άλλες τόσες αποκαλύψεις, καθώς έχουν γίνει γνωστές αρκετές λεπτομέρειες για το πως λειτουργούσε αυτό το σύστημα κατασκοπείας και παρακολουθήσεων με την ανοχή και κυρίως τη συγκάλυψη της κυβέρνησης.

Κανένας ουσιαστικός έλεγχος στην ΕΥΠ

Το τελευταίο είναι το πρώτο που μάθαμε από τη δίκη. Πως όλες οι αρχές που κλήθηκαν να ελέγξουν την ΕΥΠ και την έντονα φημολογούμενη σχέση της με την Krikel του Γιάννη Λαβράνου και την Intellexa του Ταλ Ντίλιαν, επί της ουσίας δεν έκαναν κανένα ουσιαστικό έλεγχο ή στην καλύτερη περίπτωση η έρευνά τους ήταν προσχηματική.

Αυτό προκύπτει από τις καταθέσεις τόσο του πρώην προέδρου της Αρχής για τη Διασφάλιση του Απόρρητου των Επικοινωνιών (ΑΔΑΕ), Χρήστου Ράμμου, όσο και από την πρόσφατη κατάθεση της διοικήτριας της Εθνικής Αρχής Διαφάνειας (ΕΑΔ), Αλεξάνδρας Ρογκάκου.

Ουδείς λογικός άνθρωπος, πουθενά στον κόσμο μπορεί να δεχθεί ότι μιλάμε για κανονικούς ελέγχους όταν αυτοί γίνονταν κατόπιν ραντεβού(!), όταν ο ελεγχόμενος (ΕΥΠ) αποφάσιζε τι θα δείξει και με ποιον τρόπο στον εκάστοτε ελεγκτή του ή ακόμα χειρότερα -στην περίπτωση του ελέγχου της ΕΑΔ- όταν το πλαίσιο της εντολής ελέγχου ήταν τουλάχιστον αστείο, για να μην πούμε γελοίο.

Η «περίεργη» εντολή

Γιατί πως αλλιώς θα μπορούσε να χαρακτηριστεί μια εντολή που ζητούσε να διερευνηθεί από τους επιθεωρητές το ενδεχόμενο να υπάρχει σύμβαση για παράνομο λογισμικό Predator μεταξύ της ΕΥΠ και των λοιπών εταιρειών. Ποιός ειλικρινά πιστεύει ότι θα υπήρχε μια τέτοιου είδους σύμβαση που φόρα παρτίδα θα παραδεχόταν με τον πιο επίσημο τρόπο ότι η ελληνική κυβέρνηση χρησιμοποιεί ξένες εταιρείες και παράνομα σε όλη την Ε.Ε. λογισμικά παρακολούθησης;

Κι όμως, η ΕΑΔ αυτό επιχείρησε να… ψάξει. Και όταν φυσικά δεν βρήκε τίποτε, εξέδωσε πόρισμα απαλλαγής για όλους τους εμπλεκόμενους και κυρίως την ελληνική κυβέρνηση και τον πρωθυπουργό, Κυριάκο Μητσοτάκη, οι οποίοι τότε είχαν κάνει παντιέρα το εν λόγω χαρτί το οποίο ουδεμία ουσιαστική αξία είχε. Ήταν επί της ουσίας ένα κατασκεύασμα (με τους όρους τους οποίους έγινε) που μοναδικός του στόχος ήταν να εξυπηρετήσει το αφήγημα Μητσοτάκη πως η κυβέρνηση είναι αθώα.

Από την κατάθεση της κας Ρογκάκου επιβεβαιώθηκε γι’ άλλη μια φορά (ήταν γνωστό εξ αρχής) πως έγινε ο έλεγχος της ΕΑΔ. Στάλθηκαν (!) ερωτήσεις στην εισαγγελέα της ΕΥΠ Βασιλική Βλάχου – την ίδια που είχε υπογράψει τις εντολές παρακολούθησης για Ανδρουλάκη-Κουκάκη κλπ. – και η οποία απάντησε ότι η ΕΥΠ ουδεμία σχέση έχει με αυτές τις «κακές» εταιρείες που… ξαφνικά αποφάσισαν να παρακολουθούν τους ίδιους στόχους με την ίδια την ΕΥΠ. Και η ΕΑΔ το δέχθηκε!

Για να είμαστε δίκαιοι βέβαια, οι επιθεωρητές της ΕΑΔ πήγαν και στις «κακές» εταιρείες. Την Krikel και την Intellexa. Μπορεί να το έκαναν κάτι… μήνες μετά (γεγονός που παρατηρήθηκε και τονίστηκε από τον εισαγγελέα της έδρας) αλλά πήγαν. Και… «διασταύρωσαν» τα στοιχεία λέει, διαπιστώνοντας ότι επίσης δεν υπάρχει κάτι επιλήψιμο. Και κάπως έτσι προέκυψε το πόρισμα το οποίο λειτούργησε ως μια ωραία κολυμβήθρα του Σιλωάμ.

Ο ρόλος του κ. Μπίνη

Εδώ πρέπει να μην ξεχάσουμε να τονίσουμε και κάτι σημαντικό. Η εντολή ελέγχου δόθηκε από τον τότε διοικητή της ΕΑΔ, Άγγελο Μπίνη. Ο κ. Μπίνης το καλοκαίρι των υποκλοπών, αποχώρησε από την ΕΑΔ για μια θέση στις Βρυξέλλες.

Αξίζει να υπενθυμίσουμε πως ο κ. Μπίνης υπήρξε για χρόνια στενότατος συνεργάτης του Κυριάκου Μητσοτάκη όταν ο τελευταίος ήταν υπουργός στην κυβέρνηση Σαμαρά. Όταν η ΝΔ εξελέγη κυβέρνηση ο κ. Μητσοτάκης τον τοποθέτησε επικεφαλής της ΕΑΔ, υπενθυμίζοντας γι άλλη μια φορά ότι η «αριστεία» είναι καλή αρκεί να είναι «γαλάζια» και να προέρχεται από τον στενό κύκλο του πρωθυπουργού.

Με αυτό το πόρισμα λοιπόν ανά χείρας, τόσο ο κ. Μητσοτάκης όσο και τα στελέχη της κυβέρνησης της ΝΔ πουλούσαν χάντρες στους ιθαγενείς -τόσο στους βαθιά κομματικούς όσο τους και υποστηρικτές του ακραίου κέντρου (ειδικά οι τελευταίοι βρέθηκαν σε εξαιρετικά δύσκολη θέση) – καθώς διαπίστωσαν ότι στηρίζουν φανατικά έναν πρωθυπουργό που ακούει παράνομα το μισό υπουργικό του συμβούλιο, την ηγεσία των Ε.Δ., δικαστές, δημοσιογράφους, ανώτερα στελέχη, επιχειρηματίες κλπ.

Η συνολική ποιότητα των ελέγχων στην ΕΥΠ έχει αποτελέσει αντικείμενο ουκ ολίγων ερωτήσεων, τόσο από τον πρόεδρο όσο και από τον εισαγγελέα της έδρας του δικαστηρίου των υποκλοπών. Φράσεις τύπου «μα έτσι όπως το περιγράφετε δεν έγινε έλεγχος» ή «τι είδους έλεγχος ήταν αυτός» κλπ. δεν αποδεικνύουν τίποτε λιγότερο από μια ζοφερή πραγματικότητα.

Πως όλες οι εξαγγελίες του Κυριάκου Μητσοτάκη περί πλήρους διερεύνησης του σκανδάλου και η φράση πως θα «χυθεί άπλετο φως στην υπόθεση» -αντίστοιχες έχουν χρησιμοποιηθεί για τα Τέμπη, τον ΟΠΕΚΕΠΕ κλπ. – δεν είναι τίποτε άλλο παρά μια «υπόσχεση» πλήρους συσκότισης ώστε να μην αποκαλυφθούν οι ευθύνες της κυβέρνησης και του ίδιου προσωπικά.

Η προβληματική έρευνα

Αλλά δεν είναι μόνο οι Ανεξάρτητες Αρχές που δεν μπόρεσαν ή εμποδίστηκαν να κάνουν σωστά τη δουλειά τους. Πολλά ερωτήματα προκύπτουν ήδη και για τη στάση που κράτησαν κομβικά πρόσωπα σε ηγετικές θέσεις της Δικαιοσύνης, όπως οι πρώην εισαγγελείς του Άρειου Πάγου, Ισίδωρος Ντογιάκος και Γεωργία Αδειλίνη αλλά και ο αντιεισαγγελέας του Αρείου Πάγου, Αχιλλέας Ζήσης που ολοκλήρωσε την έρευνα των υποκλοπών.

Απ΄όσα ακούγονται στη δίκη από τις καταθέσεις των μαρτύρων είναι να απορεί κανείς για τη στάση των ανωτέρω και ειδικά του τελευταίου που έτρεξε και την έρευνα κατόπιν εντολής της κας Αδειλίνη και υπό τον φόβο της…. παραγραφής των αδικημάτων και της σοβαρότητας της υπόθεσης. Τα κενά και τα προσκόμματα που μπήκαν θεσμικά στην έρευνα είναι απίστευτα, αλλά ας δούμε ένα χαρακτηριστικό, με το οποίο ασχολήθηκε το δικαστήριο των υποκλοπών την Παρασκευή.

Ο χασάπης των… υποκλοπών

Την Παρασκευή λοιπόν, κλήθηκε να καταθέσει ο Αιμίλιος Κοσμίδης, 51 ετών, κρεοπώλης στο επάγγελμα. Για όσους δεν γνωρίζουν ο κ. Κοσμίδης είναι κομβικό πρόσωπο στην υπόθεση των υποκλοπών. Όπως είχε αποκαλύψει το Inside Story ήταν ο άνθρωπος στο όνομα του οποίου είχε εκδοθεί μια προπληρωμένη (prepaid) κάρτα της ΕΤΕ (ως υποτίθεται δώρο από την Cosmote) και με την οποία κάρτα πληρώθηκαν οι servers απ’ τους οποίους στάλθηκαν μολυσμένα με Predator sms σε σειρά στόχων (Αντώνης Σαμαράς, Γιώργος Γεραπετρίτης κ.α.).

Τι δουλειά θα μπορούσε να έχει ένας υπάλληλος του μεροκάματου με λογισμικά παρακολούθησης, εταιρείες που κατασκοπεύουν, την ΕΥΠ κλπ; Καμία είναι η λογική απάντηση. Παρ’ όλα αυτά η υπόθεση σίγουρα έχριζε διερεύνησης. Όπως γνωρίζουμε η διερεύνηση εξαντλήθηκε στο να καλέσει ο κ. Ζήσης τον κρεοπώλη για μαρτυρία, να ζητήσει την κίνηση του λογαριασμού της κάρτας για ελάχιστες μέρες (εκείνες κατά τις οποίες στάλθηκαν τα sms) και εν συνεχεία να βάλει την υπόθεση στο αρχείο σαν να μη συνέβη τίποτε!

Κι εδώ ερχόμαστε σε αυτό που προαναγγείλαμε στον πρόλογο. Στο πως λειτούργησαν πρόεδρος και εισαγγελέας κατά την εξέταση του μάρτυρα – και κατόπιν των αποκαλύψεων των δικηγόρων υποστήριξης κατηγορίας. Ας τα δούμε ένα, ένα.

Τα στοιχεία που «καίνε»

Πρώτο στοιχείο. Ο κ. Κοσμίδης υποστήριξε ότι έλαβε αυτή την κάρτα το 2010 ως ανταμοιβή από την εταιρεία κινητής τηλεφωνίας στην οποία ήταν συνδρομητής. Όπως αποδείχθηκε στο δικαστήριο, η συνεργασία ΕΤΕ-Cosmote σε prepaid κάρτες άρχισε το 2017, επτά χρόνια μετά δηλαδή. Σε αυτό ο μάρτυρας δεν είχε να πει τίποτε και συνέχισε να επιμένει ότι την έλαβε το 2010.

Δεύτερο στοιχείο. Ο μάρτυρας υποστήριξε ότι δεν την ενεργοποίησε ποτέ και την άφησε κάπου στο σπίτι του και πως μετά την… έχασε. Όπως είπε στο σπίτι του δεν έγινε ποτέ διάρρηξη, πιθανολόγησε ότι την κάρτα μπορεί να την πήρε κάποια απ’ τις καθαρίστριες που έφερνε κατά καιρούς να του καθαρίζουν.

Κοντά στην ΕΥΠ

Τρίτο στοιχείο. Ο μάρτυρας επιμένει ότι η κάρτα ενεργοποιήθηκε από κάποιον τρίτο. Για την ιστορία αξίζει να πούμε ότι η κάρτα «φορτώθηκε» με χρήματα σε ΑΤΜ εξαιρετικά κοντά στο ΚΕΤΥΑΚ – το παρακλάδι της ΕΥΠ στην Αγία Παρασκευή.

Η ΕΤΕ με τη σειρά της έχει άλλη άποψη, αναφέροντας επίσημα ότι η κάρτα έχει μοναδικό pin που δίνεται στον δικαιούχο της κάρτας και μόνο απ’ αυτόν μπορεί να ενεργοποιηθεί. Ο μάρτυρας υποστήριξε ότι δεν έλαβε ποτέ pin αλλά δεν μπορούσε να εξηγήσει πως ενεργοποιήθηκε η κάρτα.

Τέταρτο στοιχείο. Εύλογες ήταν οι απορίες της έδρας αναφορικά με το ποιες κινήσεις έκανε ο κ. Κοσμίδης για να ξεκαθαρίσει την υπόθεση με την κάρτα. Προκάλεσε χαμόγελα στην αίθουσα το γεγονός ότι όπως είπε ο ίδιος δεν είχε ιδέα για το σκάνδαλο των υποκλοπών και το έμαθε όταν τον επισκέφτηκαν οι δημοσιογράφοι του Inside Story.

Η έδρα επέμενε σε αυτό το σημείο και όπως είπε ο μάρτυρας πήγε 2-3 φορές στο υποκατάστημα της ΕΤΕ στην περιοχή του και… αρνήθηκαν να του δώσουν την κίνηση του λογαριασμού, λέγοντάς του να απευθυνθεί στα κεντρικά της Τράπεζας. Εν συνεχεία κατέθεσε πως πήρε τηλέφωνο στα κεντρικά αλλά υπήρχε τηλεφωνητής και βαρέθηκε και δεν συνέχισε τη διαδικασία, αργότερα σημείωσε ότι δεν ήξερε που είναι τα κεντρικά της ΕΤΕ ώστε να πάει δια ζώσης.

Καμία απόδειξη

Ρωτήθηκε αν συμβουλεύτηκε δικηγόρο και απάντησε θετικά. Εκεί που δεν κατάφερε να πείσει κανέναν ήταν όταν ρωτήθηκε γιατί δεν πήγε με τον δικηγόρο του στην τράπεζα προκειμένου να βρεθεί λύση και να «καθαρίσει» το όνομά του. Ουσιαστική απάντηση δεν δόθηκε και μοιραία ο εισαγγελέας τον ρώτησε αν έχει να εισφέρει ένα αποδεικτικό στοιχείο στο δικαστήριο ότι πραγματικά ασχολήθηκε με την υπόθεση. Η απάντηση ήταν αρνητική.

Κατόπιν αυτών το δικαστήριο των υποκλοπών αποφάσισε να απευθύνει αίτημα προς την ΕΤΕ ώστε να μάθει την πορεία της κάρτας -όχι μόνο για το επίμαχο διάστημα των λίγων ημερών- αλλά συνολικά. Να διαπιστωθεί δηλαδή αρχικά πότε εκδόθηκε (2010 όπως υποστηρίζει ο κ. Κοσμίδης ή αργότερα) αλλά και το σύνολο των κινήσεων μέσω αυτής. Είναι μια λογική κίνηση, την οποία όμως… παρέλειψε να κάνει ο αντιεισαγγελέας του Άρειου Πάγου κ. Ζήσης όταν κι έβαζε την υπόθεση στο αρχείο.

Θεσμοί και Διαφάνεια

Για το τέλος θα πρέπει να πάμε σχεδόν ένα μήνα πριν, όταν στη δίκη των υποκλοπών κατέθεσε ο κ. Σταμάτης Τρίμπαλης. Ο μάρτυρας ομολόγησε ότι υπήρξε αχυράνθρωπος του Γιάννη Λαβράνου στην εταιρεία Krikel και ότι κατέθεσε ψευδή στοιχεία στην εξεταστική των υποκλοπών με ερωτήματα που γνώριζε από πριν και που του έγιναν από βουλευτές της ΝΔ.

Εδώ κι ένα μήνα λοιπόν υπάρχει επίσημο αίτημα που κατέθεσαν από κοινού ΠΑΣΟΚ, ΣΥΡΙΖΑ, Νέα Αριστερά -ακολούθως κατέθεσε δικό του το ΚΚΕ- ώστε να συνεδριάσει η Επιτροπή Θεσμών και Διαφάνειας της Βουλής προκειμένου να εξετάσει το θέμα. Η υπόθεση εκκρεμεί…

Αλλά το πρόβλημα με τους θεσμούς και το πως αντιλαμβάνεται ο πρωθυπουργός τη λειτουργία τους δεν τελειώνει εκεί. Εδώ κι ενάμιση χρόνο το ΣτΕ έχει αποφανθεί πως η ΕΥΠ οφείλει να ενημερώσει τον Νίκο Ανδρουλάκη για τους λόγους της παρακολούθησής του. Πολιτικός προϊστάμενος της ΕΥΠ είναι ο Κυριάκος Μητσοτάκης. Έως σήμερα η ΕΥΠ αρνείται να συμμορφωθεί με την απόφαση του ΣτΕ.