Προσφυγικό – επαναπροωθήσεις: Φιάσκο με την έκθεση της Εθνικής Αρχής Διαφάνειας

Εκτεθειμένη βρίσκεται η κυβέρνηση, καθώς μετά τη σχετική έκθεση της Εθνικής Αρχής Διαφάνειας σύμφωνα με την οποία δεν εντοπίστηκε κάποιο στοιχείο που να τεκμηριώνει τις καταγγελίες για επαναπροωθήσεις προσφύγων, αποκαλύπτεται ότι η έρευνα βασίστηκε κυρίως σε αναρμόδιους.

«Η Εθνική Αρχή Διαφάνειας της Ελλάδας (NTA) αναγκάστηκε την Παρασκευή να αφαιρέσει μια αναφορά σχετικά με τις απωθήσεις μεταναστών στο Αιγαίο Πέλαγος, καθώς είχε διατυπωθεί εσφαλμένα, σε μια ντροπιαστική παραβίαση δεδομένων. Η αρχή αφαίρεσε την αναφορά, την οποία δημοσίευσε στο Διαδίκτυο την Τρίτη, καθώς δεν απέκρυψε σωστά τα ονόματα και τα προσωπικά στοιχεία όσων έλαβαν συνέντευξη κατά τη διάρκεια της έρευνας» αναφέρει άρθρο του Politico.

Όπως αποκαλύπτει το Politico σχεδόν το 45% όσων ρωτήθηκαν κατά την έρευνα της Εθνικής Αρχής Διαφάνειας είναι αξιωματούχοι της αστυνομίας ή του λιμενικού, η οποίοι μάλιστα, όπως σημειώνει το ίδιο δημοσίευμα, θα μπορούσαν ενδεχομένως να εμπλέκονται στις παράνομες επαναπροωθήσεις.

ΜΚΟ και ΜΜΕ έχουν κατηγορήσει εδώ και καιρό τις ελληνικές αρχές ότι απωθούν παράνομα αιτούντες άσυλο που φτάνουν στα σύνορά της, σε μια πρακτική γνωστή ως «επαναπροωθήσεις». Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει επανειλημμένα προτρέψει τις ελληνικές αρχές να δημιουργήσουν μια ανεξάρτητη εποπτική αρχή για να εξετάσει τις πολυάριθμες εκθέσεις σχετικά με τα pushbacks. Οι Βρυξέλλες το έθεσαν ως προϋπόθεση για περαιτέρω χρηματοδότηση των επιχειρήσεων της ακτοφυλακής στο Ανατολικό Αιγαίο.

Στις 29 Μαρτίου, η ΝΤΑ εξέδωσε δελτίο τύπου με το οποίο ανακοινώνει την ολοκλήρωση της τρίμηνης έρευνάς της για τη διαχείριση της μετανάστευσης στην Ελλάδα, που ξεκίνησε κατόπιν αιτήματος του υπουργείου Μετανάστευσης της χώρας. Η έκθεση ακολούθησε τα ευρήματα μιας οκτάμηνης δημοσιογραφικής έρευνας από το Lighthouse Reports και εννέα άλλες ευρωπαϊκές πλατφόρμες μέσων ενημέρωσης, οι οποίες ισχυρίστηκαν ότι ένα «σύστημα» παράνομων αναγκαστικών επιστροφών λειτουργούσε στην Ελλάδα και την Κροατία και υποτιθέμενες ειδικές μονάδες των δυνάμεων ασφαλείας των χωρών συμμετείχαν.

«Δεν βρέθηκαν στοιχεία»

Το NTA δημοσιοποίησε την πλήρη έκθεση νωρίτερα αυτή την εβδομάδα, λέγοντας στο συμπέρασμά του ότι δεν βρήκε στοιχεία για απωθήσεις και τίποτα που να τεκμηριώνει τους ισχυρισμούς του Lighthouse, «καθώς δεν έχει προκύψει κανένα αποδεικτικό στοιχείο ή σχετική τεκμηρίωση».

Αλλά επειδή τα ονόματα των συνεντευξιαζόμενων δεν διατυπώθηκαν σωστά, οι επικριτές της έκθεσης του NTA υποστήριξαν ότι βασίστηκε σε μεγάλο βαθμό σε συνεντεύξεις με αξιωματικούς της αστυνομίας και της ακτοφυλακής, οι οποίοι θα μπορούσαν ενδεχομένως να εμπλέκονται στις υποτιθέμενες απωθήσεις. Σύμφωνα με τον ερευνητή Φοίβο Συμεωνίδη, ο οποίος αποκάλυψε πρώτος την ακατάλληλη διόρθωση και μπόρεσε να λάβει τον πλήρη κατάλογο των ερωτηθέντων από το NTA, περίπου το 45 τοις εκατό από αυτούς ήταν αξιωματούχοι της αστυνομίας ή της ακτοφυλακής.

• Διαβάστε επίσης: «Η Frontex έχει εμπλακεί σε εκατοντάδες pushbacks» αποκαλύπτει διεθνής έρευνα

Οι αρχές φαίνεται να έχουν μιλήσει επίσης με εκκλησιαστικούς αξιωματούχους και ελληνικές αρχές που εργάζονται για τη μετανάστευση. Αλλά από τους 65 ερωτηθέντες, μόνο ένας ήταν εκπρόσωπος μιας ΜΚΟ και μόνο τέσσερις ήταν μετανάστες. Κανένας αξιωματούχος της υπηρεσίας του ΟΗΕ για τους πρόσφυγες δεν έλαβε συνέντευξη.

Ακόμη και πριν από την αποκάλυψη των διασκευών, η έκθεση NTA αποκάλυψε ήδη τον αριθμό τηλεφώνου του Διευθυντή Lighthouse Reports Klaas van Dijken, που περιλαμβανόταν στο κάτω μέρος της υποτιθέμενης εμπιστευτικής αλληλογραφίας.

«Χαιρετίζουμε τη δημοσίευση της πλήρους έκθεσης, όπως χαιρετίσαμε την έρευνα», δήλωσε ο van Dijken στο POLITICO. «Αλλά η αποκάλυψη προσωπικών δεδομένων και η αποτυχημένη προσπάθεια διόρθωσης μας έχει αφήσει με ανησυχίες σχετικά με τη διεξαγωγή της έρευνας».

Η στάση προς την ελληνική κυβέρνηση

Η έκθεση ενέκρινε την ελληνική μεταναστευτική πολιτική, από τη λειτουργία των κέντρων ασύλου της έως τον τρόπο διαχείρισης των παράνομων μεταναστευτικών ροών: «Σε κάθε περιστατικό εντοπισμού παράτυπων μεταναστών, τηρούνται οι νομικές διατάξεις σε όλη τη διάρκεια της επιχείρησης, όπως προβλέπονται από την εθνική, διεθνή και Ευρωπαϊκό Δίκαιο».

Η έκθεση έκανε ελάχιστη αναφορά στην Frontex, τον οργανισμό διαχείρισης των συνόρων της ΕΕ που συνεργάζεται με την ελληνική ακτοφυλακή και έχει κατηγορηθεί για απωθήσεις, μεταξύ άλλων από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο .

Ο πρώην εκτελεστικός διευθυντής της Frontex, Fabrice Leggeri, παραιτήθηκε πρόσφατα εν μέσω έρευνας της OLAF, της υπηρεσίας καταπολέμησης της απάτης της ΕΕ. Η ελληνική κυβέρνηση απένειμε στον Λεγκέρη βραβείο νωρίτερα φέτος για τη συμβολή του στην αντιμετώπιση της μεταναστευτικής κρίσης.