Πύρρος: ο στρατηγός – «Αετός» και η καραντίνα

Υπήρξε ένα είδος καραντίνας για ολόκληρη πόλη στα ελληνιστικά χρόνια; Κι όμως υπήρξε. Την επέβαλε ο βασιλιάς της Ηπείρου Πύρρος στην ιταλική πόλη του Τάραντα.

Την περίοδο εκείνη ο Πύρρος είχε τελειώσει με τις διαμάχες για την κυριαρχία στη Μακεδονία. Μάλλον απογοητευμένος με την εξέλιξη των γεγονότων σχετικά με τις συγκρούσεις διαδόχων και επιγόνων του Μεγάλου Αλεξάνδρου, με την τελική επικράτηση του Λυσίμαχου στον μακεδονικό θρόνο, τον θάνατο του Δημήτριου του Πολιορκητή και την ισχυροποίηση του Πτολεμαίου Κεραυνού, ο Πύρρος είχε αποτραβηχθεί στην Ηπειρο, ασφαλής μεν αλλά ανήσυχος. Συνειδητοποιούσε πως δεν μπορούσε πλέον να παίξει ρόλο στις εξελίξεις στην Ελλάδα. Εντούτοις οι στρατηγικές του ικανότητες και το ηγετικό του κύρος (λόγω στρατιωτικών του επιτυχιών οι άνδρες του τον αποκαλούσαν «Αετό») δεν τον άφηναν ικανοποιημένο στη μικρή αυτή γωνιά της χώρας.

Μόλις πληροφορήθηκε τη σύγκρουση με τη Ρώμη κάποιων πόλεων της Νότιας Ιταλίας (γύρω στο 282 π.Χ.) ενδιαφέρθηκε άμεσα κι άκουσε ευνοϊκά την έκκλησή τους για βοήθεια. Χωρίς χρονοτριβή τούς έστειλε τον θεσσαλό έμπιστό του Κινέα με 3.000 στρατιώτες και συγκέντρωσε ένα σοβαρό στράτευμα (20 ελέφαντες, 3.000 ιππείς, 20.000 οπλίτες, 2.000 τοξότες και 500 σφενδονιστές, κατά τον Πλούταρχο) το οποίο φόρτωσε σε πλοία που του έστειλαν λίγο αργότερα από τον Τάραντα και ξεκίνησε για την εκστρατεία. Προς τη Δύση, σε αντίθεση με τον Μέγα Αλέξανδρο, που είχε εκστρατεύσει παλαιότερα προς την Ανατολή.

Αφού η θαλασσοταραχή ταλαιπώρησε τις δυνάμεις του Πύρρου, τελικά διεκπεραιώθηκε με κάποιες απώλειες στην Ιταλία, ισχυρός κι απειλητικός. Φθάνοντας στον Τάραντα αντίκρισε τους κατοίκους νωχελικούς και σχετικά αδιάφορους. Εκνευρισμένος ο περίφημος στρατηγός-«Αετός» (ο Αντίγονος τον αποκαλούσε «ο καλύτερος στρατηγός», ενώ ο Αννίβας πίστευε πως δεν υπήρχε ανώτερος απ’ αυτόν) αποφάσισε να πάρει μέτρα για να ετοιμάσει τους Ταραντίνους για πόλεμο. «Είναι στρατηγοί στα λόγια κι όχι στις πράξεις» φώναξε εκνευρισμένος.

Εκλεισε λοιπόν τα λουτρά, τα γυμναστήρια και τους χώρους περιπάτου. Κατάργησε επίσης τα συμπόσια, τους χορούς και τα κάθε είδους γλέντια. Εστειλε όλους τους νέους στον στρατό. Σύμφωνα με τον Πλούταρχο, «πολλοί έφυγαν από την πόλη, γιατί δεν ήταν συνηθισμένοι να τους εξουσιάζουν και θεωρούσαν την έλλειψη διασκέδασης δουλεία».

Κάτι δεν μας θυμίζουν όλα αυτά σήμερα;

Τα μέτρα είχαν αποτέλεσμα. Οι Ρωμαίοι κατατροπώθηκαν, με μεγάλες όμως απώλειες και για τις δύο πλευρές. Ο Πύρρος μάλιστα, λίγο μετά, κατόπιν μιας ακόμα αιματηρής του επιτυχίας, σημείωσε: «Αν νικήσουμε ξανά τους Ρωμαίους, θα καταστραφούμε». Η αρχή δηλαδή αυτού που ονομάστηκε «πύρρειος νίκη».

* Κατά καιρούς θα αναφερόμαστε σε κάποιες, όχι τόσο γνωστές, πτυχές της Ιστορίας.