Η αλήθεια για τις συντάξεις και μια κυβέρνηση… για πανηγύρια

«Μεγάλη νίκη του Τσίπρα». «Κερδίζει τις εκλογές ο Αλέξης». «Διάσωση για 1 εκατ. συνταξιούχους». «Γλίτωσαν τη σφαγή οι συνταξιούχοι». «Νίκη της κυβέρνησης γιατί έχει αριστερό κορμό».

Αυτοί είναι μερικοί από τους… πανηγυριτζήδικους τίτλους που χρησιμοποίησαν φιλοκυβερνητικές –αριστερές και δεξιές- εφημερίδες προκειμένου να υποδεχθούν το πράγματι καλό νέο από το EWG για τη μη περικοπή των συντάξεων. Ποιος άλλωστε θα ήθελε να δει 1 εκατ. απόμαχους της ζωής να τους μειώνονται τα έτσι κι αλλιώς «κουρεμένα» εισοδήματά τους;

Θα έπρεπε, όμως, να πανηγυρίζουν οι συνταξιούχοι κι όχι μια κυβέρνηση για τα… πανηγύρια η οποία τώρα με απίστευτη αλαζονεία προκαλεί την αντιπολίτευση να ψηφίσει τα θετικά μέτρα που αυτή φέρνει.

Η αλήθεια, ωστόσο, για τις συντάξεις είναι εντελώς διαφορετική και είναι πολύ χειρότερη όχι μόνο για το 1 εκατ. των «τυχερών» αλλά για το σύνολο των Ελλήνων πολιτών.

Η αλήθεια που θέλει περάσει η κυβέρνηση είναι η προεκλογική, αυτή που λέει «εξαγοράζω ψήφους και συνειδήσεις». Δεν θα περικοπούν οι συντάξεις, θα δώσει κοινωνικό επίδομα 300 ή 500 ευρώ, θα μοιράσει ό,τι μπορεί από το πλεόνασμα – τέρας και θα πάει στις εκλογές με τη βασική αρχή που ισχύει σε όλο τον κόσμο: «Οι πολίτες δεν πρέπει να πηγαίνουν ποτέ στις κάλπες κατσούφηδες».

Ας δούμε, ωστόσο, τι σημαίνει συνολικά, ας δούμε τη μεγάλη εικόνα για την οικονομία και τη χώρα πίσω από το θετικό νέο της μη περικοπής των συντάξεων.

Κατ’ αρχάς να θυμίσουμε ότι πρόκειται για έναν νόμο που ψήφισε η κυβέρνηση. Είναι ο νόμος – έκτρωμα του κ. Κατρούγκαλου ο οποίος τώρα «ξηλώνεται» αργά αλλά σταθερά.

Ο κ. Τσίπρας, ο κ. Καμμένος και η κυβέρνησή τους αποδέχθηκαν να περικόψουν τις συντάξεις ως αντάλλαγμα και εγγύηση γιατί δεν έκλειναν την αξιολόγηση σε προκαθορισμένους χρόνους με αποτέλεσμα οι δανειστές να ζητούν όλο και περισσότερα μέτρα.

Η περικοπή των δαπανών για τις συντάξεις δεν είναι καθόλου διαρθρωτικό μέτρο και δεν έπρεπε να γίνει αποδεκτό σε καμιά περίπτωση.

Δημιουργούνται ωστόσο ορισμένα τεράστια προβλήματα που θα τα βρουν μπροστά τους οι επόμενες κυβερνήσεις. Ουσιαστικά η σημερινή υπονομεύει τις υπόλοιπες.

1.     Κατ’ αρχάς η απόφαση για να μην μπει ψαλίδι στις συντάξεις δημιουργεί μια τεράστια στρέβλωση. Οσοι συνταξιούχοι είχαν την ατυχία να βγουν από την εργασία μετά το νόμο Κατρούγκαλου, δηλαδή μέχρι τον Οκτώβριο του 2016 δεν είναι στους… τυχερούς. Διότι αυτοί έχουν ήδη υποστεί περικοπές παρά το γεγονός ότι μπορεί να έχουν ακριβώς τα ίδια κριτήρια με όσους δεν θα τους περικοπούν οι συντάξεις, τους παλαιούς δηλαδή. Εφόσον δεν κοπεί η προσωπική διαφορά δημιουργήσει μια ανισότητα μέσα στην ίδια την τάξη των συνταξιούχων. Κάτι που σημαίνει ότι θα έρθει μπαράζ αγωγών από χιλιάδες νέους συνταξιούχους που θα απαιτήσουν να μην τους γίνουν οι περικοπές και μάλιστα αναδρομικά. Κι όπως ξέρουμε τέτοιες αποφάσεις παίρνουν χρόνο και το «μάρμαρο» το πληρώνουν οι επόμενες κυβερνήσεις.

Σύγκρουση γενεών

2.     Η κυβέρνηση λέει ότι πέτυχε τη μη περικοπή γιατί έπεισε τους δανειστές για το πλεόνασμα – μαμούθ που διπλασιάστηκε την περίοδο Ιανουαρίου – Οκτωβρίου 2018. Πράγματι έτσι είναι, μόνο που το υπερπλεόνασμα δεν αποτελεί επίτευγμα αλλά μεγάλη οικονομική στρέβλωση. Είναι αποτέλεσμα μιας εξοντωτικής, κυρίως για τη μεσαία τάξη, φοροεπιδρομής. Δηλαδή πρόκειται για μια ανατροφοδοτούμενη οικονομία που τρώει τις σάρκες της. Η Πολιτεία παίρνει από την τσέπη των παιδιών (μέσω φόρων και εισφορών) λεφτά για να τα δώσει στους συνταξιούχους, είτε με το αν μην κάνει τις περικοπές, είτε δίνοντας επιδόματα φτώχειας. Η σύγκρουση γενεών σε οικονομικό επίπεδο ουσιαστικά τορπιλίζει το μέλλον και των νοικοκυριών και της οικονομίας. Διότι τα υπερπλεονάσματα που δεν βγαίνουν από ανάπτυξη, επενδύσεις, χιλιάδες νέες θέσεις εργασίας καλά αμειβόμενες, αύξηση των εισφορών στα ταμεία, είναι «καρκίνωμα» που δεν γιατρεύεται με «ασπιρίνες» τύπου κοινωνικό μέρισμα ή επιδότηση ενοικίου.

3.     Κανείς δεν γνωρίζει τα ανταλλάγματα που έδωσε η Ελλάδα για να πείσει τους Γερμανούς κυρίως. Δεν ξύπνησε ξαφνικά το Βερολίνο λιγότερο σκληρό, κι όπως ξέρουν ακόμη και οι πέτρες «συναίνεση τζάμπα δεν υπάρχει». Οι δανειστές πήραν κάτι από την ελληνική κυβέρνηση, κάτι που θα γραφτεί στην Ιστορία. Π.χ. η Γερμανία λένε ότι πήρε τη σιωπή της Ελλάδας σε ό,τι αφορά τις γερμανικές αποζημιώσεις και το κατοχικό δάνειο. Η Ευρώπη (και οι ΗΠΑ) πέτυχε να βρει μια κυβέρνηση που θα της έλυνε το ένα από τα δύο κορυφαία προβλήματα στα Βαλκάνια, το Μακεδονικό (έπεται αυτό του Κοσόβου). Η ελληνική κυβέρνηση ήταν πρόθυμη να λύσει το θέμα του ονόματος και η συμφωνία των Πρεσπών εντάσσεται σ’ αυτά τα ανταλλάγματα. Τέλος, η τρόικα συνολικά πέτυχε να δεσμεύσει την Ελλάδα για πολλά – πολλά χρόνια, με ένα ιδιαίτερα σκληρό πρόγραμμα. Πλεονάσματα 3,5% μέχρι το 2022, μεγάλα πλεονάσματα μέχρι το 2060, δέσμευση δημόσιας περιουσίας για άλλα 98 χρόνια, σύνδεση των μέτρων απομείωσης του χρέους με την ανάπτυξη, στόχους – φωτιά για τα κόκκινα δάνεια κ.λπ. Επομένως αυτό που κάνουν οι δανειστές με το να συναινούν στο «ξήλωμα» ήδη ψηφισμένων μέτρων είναι απλά να αφήνουν την Ελλάδα να τρώει μόνη της τις σάρκες της. Εφόσον οι ίδιοι έχουν δεσμεύσεις για τήρηση των στόχων τους είναι αδιάφορο αν η κυβέρνηση δεν πληρώνει τις συντάξεις χιλιάδων που έχουν καταθέσει αιτήσεις. Ή αν έχει πετσοκόψει το ΠΔΕ ή αν δεν πληρώνει τα ληξιπρόθεσμα χρέη προκειμένου να εμφανίσει πλεονάσματα.

4.     Οι πρόσκαιροι πανηγυρισμοί μπορεί να έχουν μικρό πολιτικό όφελος, αλλά συνολικά τι σημαίνουν; Ισχύει π.χ. ότι για να μην περικοπούν οι συντάξεις δεν θα ισχύσει η μείωση της συμμετοχής στα φάρμακα για τους ασφαλισμένους, ύψους 240 εκατ. ευρώ;

Ισχύει επίσης ότι χάνεται το πρόγραμμα για 30.000 άνεργους ύψους 260 εκατ. ευρώ; Η μείωση του συντελεστή φορολόγησης επιχειρήσεων θα μειωθεί από το 29% στο 26%, ένα μέτρο άκρως αναπτυξιακό; Τα δωρεάν γεύματα στα σχολεία θα μειωθούν κατά 190 εκατ. ευρώ; Θα υπάρχει επιδότηση εισφορών για νέους ασφαλισμένους έως 25 ετών ή θα ισχύσει αλλά «πετσοκομμένη;» Τέλος θα βρεθούν μερικές χιλιάδες εργασίας σε βρεφονηπιακούς σταθμούς (140 εκατ. ευρώ) και το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων θα γλιτώσει νέο «ψαλίδι» 300 εκατ. ευρώ;

Ποιά ανάπτυξη;

Πρόκειται για ορισμένα μέτρα που θα συνέβαλαν στην ανάταξη της οικονομίας, που θα είχαν αναπτυξιακό πρόσημο. Η Ελλάδα, λένε ξένοι κι έλληνες αναλυτές, για να πάει μπροστά χρειάζεται ετήσια ανάπτυξη της τάξης του 3% για πολλά χρόνια. Και χρειάζεται επενδύσεις 100 δις ευρώ σε μια πενταετία. Τώρα, σε μια χώρα που βγήκε από δεκαετή κρίση, ο ρυθμός αύξησης του ΑΕΠ αναθεωρείται προς τα κάτω και μπορεί να κλείσει φέτος και κάτω από 2%. Ενώ οι επενδύσεις γίνονται με το σταγονόμετρο και αφορούν είτε στον τουρισμό είτε στην εξαγορά πακέτων δανείων από ξένα funds.

Αυτή είναι η αλήθεια για την οικονομία, η οποία δεν κρίνεται στην κάλπη. Κρίνεται στην καθημερινότητα των πολιτών αλλά και στο πώς οι αγορές την αντιμετωπίζουν. Και την ώρα που η θύελλα του Brexit και του Italexit είναι προ των θυρών εμείς εδώ απλά εξαγοράζουμε ψήφους.

Και σε τελική ανάλυση. Αν υπάρχουν «τρελά» λεφτά στα ταμεία, ας βάλουν 20 χιλιάδες για να φτιάξουν το ταβάνι του νοσοκομείου Νίκαιας που καταρρέει. Ας δώσουν μερικές εκατοντάδες χιλιάδες ευρώ για να προσλάβουν καθηγητές σε σχολεία, ας ανοίξουν μερικά κρεβάτια που πεθαίνει κόσμος στα νοσοκομεία του Πολάκη, ας ανοικοδομήσουν τάχιστα το Μάτι κι ας φτιάξουν άμεσα τα αντιπλημμυρικά έργα στη Μάνδρα για να μην πεθάνει κι άλλος κόσμος.