Αντιδράσεις για τη δημιουργία εμβρύων μέσω κλωνοποίησης
Ουάσινγκτον: Ηθικά απαράδεκτη χαρακτηρίζει η αμερικανική κυβέρνηση την κλωνοποίηση ανθρώπων για οποιονδήποτε σκοπό, ενώ στην Ευρώπη οι απόψεις διίστανται αναφορικά με τις ιατρικές εφαρμογές της νέας τεχνολογίας. Η ανακοίνωση της εταιρείας ACT ότι δημιούργησε μέσω κλωνοποίησης ανθρώπινα έμβρυα δεν πυροδοτεί όμως αντιδράσεις μόνο για ηθικά, αλλά και για επιστημονικά ζητήματα.
Ουάσινγκτον: Ηθικά απαράδεκτη χαρακτηρίζει η αμερικανική κυβέρνηση την κλωνοποίηση ανθρώπων για οποιονδήποτε σκοπό, ενώ στην Ευρώπη οι απόψεις διίστανται αναφορικά με τις ιατρικές εφαρμογές της νέας τεχνολογίας. Η ανακοίνωση της εταιρείας ACT ότι δημιούργησε μέσω κλωνοποίησης ανθρώπινα έμβρυα δεν πυροδοτεί όμως αντιδράσεις μόνο για ηθικά, αλλά και για επιστημονικά ζητήματα.
Η Κομισιόν, το Συμβούλιο της Ευρώπης και πολλοί ακόμα πολιτικοί και θρησκευτικοί φορείς αντιτίθενται στην αναπαραγωγική κλωνοποίηση, καθώς θεωρούν ότι θίγονται η μοναδικότητα του ατόμου και το δικαίωμα των κλώνων σε ένα «ανοιχτό και ελεύθερο μέλλον», επειδή η γενετική τους σύσταση είναι προκαθορισμένη και όχι τυχαία.
Πέρα όμως από τα επιχειρήματα που αφορούν σε ηθικά ζητήματα, οι υπάρχουσες τεχνικές αναπαραγωγικής κλωνοποίησης εγκυμονούν κινδύνους τόσο για το έμβρυο όσο και για τη φέρουσα μητέρα που θα αναλάμβανε την κύηση, όπως παραδέχεται και η ίδια η Advanced Cell Technology.
Η εταιρεία διευκρινίζει ότι σκοπός της δεν είναι να προσφέρει μια εναλλακτική οδό τεκνοποίησης, αλλά να χρησιμοποιήσει τις τεχνολογίες κλωνοποίησης για να δημιουργήσει εμβρυϊκά κύτταρα που μπορούν να προσφέρουν θεραπεία σε ανίατες έως σήμερα ασθένειες.
Ωστόσο, η θεραπευτική κλωνοποίηση, όπως ονομάζεται το ερευνητικό αυτό πεδίο, προϋποθέτει την καταστροφή των παραγόμενων εμβρύων, και για το λόγο αυτό συναντά τις αντιδράσεις θρησκευτικών ηγετών και οργανώσεων που αντιτίθενται στις αμβλώσεις.
Όπως μάλιστα μεταδίδει το Reuters, η Ορθόδοξη Ρωσική Εκκλησία απειλεί με αφορισμό οποιονδήποτε επιστήμονα ασχοληθεί με την κλωνοποίηση, αλλά και οποιονδήποτε ασθενή δεχτεί να του χορηγηθούν εμβρυϊκά κύτταρα στο πλαίσιο θεραπευτικής αγωγής.
Και ενώ τα ηθικά και τα νομικά ζητήματα που εγείρουν οι εξελίξεις στα εργαστήρια της ACT βρίσκονται στο επίκεντρο της διαμάχης, ορισμένοι επιστήμονες -ανάμεσά τους ο «πατέρας» της Ντόλι- αμφισβητούν ότι η εταιρεία πράγματι δημιούργησε βιώσιμα ανθρώπινα έμβρυα και την κατηγορούν ότι προσπαθεί απλώς να συγκεντρώσει χρηματοδότες.
Απαγόρευση σε ομοσπονδιακό επίπεδο ζητά ο Μπους
Ο Αμερικανός πρόεδρος δήλωσε τη Δευτέρα σε συνέντευξη Τύπου στο Λευκό Οίκο ότι το «επίτευγμα» της ACT είναι κατά τη γνώμη του «ηθικά λανθασμένο». Προέτρεψε μάλιστα το Κογκρέσο να εγκρίνει τα νομοσχέδια που έχουν ήδη κατατεθεί για την απαγόρευση της τεχνολογίας σε ομοσπονδιακό επίπεδο.
Ο Μπους, όπως και ο υπουργός Υγείας των ΗΠΑ, Τόμι Τόμσον, είναι γνωστοί πολέμιοι των αμβλώσεων και έχουν απαγορεύσει στους επιστήμονες που χρηματοδοτούνται με κρατικά κονδύλια να δημιουργούν έμβρυα για ερευνητικούς σκοπούς.
Στόχος του Λευκού Οίκου φαίνεται τώρα ότι είναι η επέκταση των περιορισμών και στα ιδιωτικά ερευνητικά ιδρύματα, όπως η ACT. «Δεν θα έπρεπε, ως κοινωνία, να δημιουργούμε ζωή για να την καταστρέφουμε» δήλωσε ο Μπους.
Η στάση της Κομισιόν
Εξάλλου, και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή επανέλαβε τη Δευτέρα διά εκπροσώπου της ότι αντιτίθεται τόσο στην αναπαραγωγική όσο και στη θεραπευτική κλωνοποίηση και ότι δεν πρόκειται να χρηματοδοτήσει κανένα σχετικό ερευνητικό πρόγραμμα.
Η εκπρόσωπος κατονόμασε μάλιστα επτά χώρες της ΕΕ, στις οποίες απουσιάζει το νομοθετικό πλαίσιο που απαιτείται για να αποτραπούν σχετικά πειράματα. Η αναπαραγωγική κλωνοποίηση, είπε, δεν θα συναντούσε κανένα νομικό κώλυμα στο Βέλγιο, τη Φινλανδία, τη Δανία, το Λουξεμβούργο, την Πορτογαλία, την Ολλανδία και τη Σουηδία.
Τόνισε, παράλληλα, ότι η ευρωπαϊκή νομοθεσία για θέματα δεοντολογίας δεν είναι δεσμευτική, με εξαίρεση θέματα που αφορούν σε προϊόντα αίματος και την ασφάλεια των τροφίμων.
Η Ελλάδα, η Ισπανία και η Ιταλία είναι οι μόνες χώρες της ΕΕ που έχουν επικυρώσει τη διακήρυξη του Συμβουλίου της Ευρώπης για την απαγόρευση της αναπαραγωγής μέσω κλωνοποίησης και τη δημιουργία εμβρύων για ερευνητικούς σκοπούς. Αλλα κράτη-μέλη της ΕΕ, όπως η Γερμανία, η Αυστρία και η Γαλλία, έχουν θεσπίσει ειδικούς περιοριστικούς νόμους.
Την κλωνοποίηση ανθρώπων καταδίκασε με επίσημη ανακοίνωση και το Βατικανό, υπογραμμίζοντας ότι η αρχή της ανθρώπινης ζωής «τοποθετείται […] στην πρώτη στιγμή της ύπαρξης του εμβρύου».
Βρετανία: «Ναι» στην κλωνοποίηση, αλλά με όρους
Πάντως, στη Βρετανία, η Βουλή των Λόρδων επικύρωσε τη Δευτέρα νέο νόμο που συντάχθηκε εκτάκτως για τη ρητή απαγόρευση της αναπαραγωγικής κλωνοποίησης. Οι θεραπευτικές εφαρμογές της τεχνολογίας, αντίθετα, θεωρούνται αποδεκτές από την κυβέρνηση της χώρας, εφόσον τα σχετικά πειράματα εγκρίνονται από την Αρχή Ανθρώπινης Εμβρυολογίας και Γονιμότητας.
Την ανάγκη για σαφή νομοθετικό έλεγχο της κλωνοποίησης τόνισε με ανακοίνωσή του και ο Βρετανικός Ιατρικός Σύλλογος, ζητώντας παράλληλα σαφή νομική διάκριση μεταξύ της αναπαραγωγικής και της θεραπευτικής κλωνοποίησης.
«Οι εξελίξεις υπογραμμίζουν την ανάγκη για ισχυρό έλεγχο, ώστε η θεραπευτική κλωνοποίηση για την απομόνωση εμβρυϊκών βλαστικών κυττάρων για θεραπείες που σώζουν ζωές -την οποία η πλειονότητα του κοινού υποστηρίζει- να μπορεί να προχωρήσει, ενώ η ανθρώπινη αναπαραγωγική κλωνοποίηση -στην οποία η πλειονότητα του κοινού αντιτίθεται- να μην μπορεί» δήλωσε η Δρ Βίβιεν Νέιθανσον, επικεφαλής του τμήματος Ηθικής και Επιστήμης του Συλλόγου.
«Ασχετο» το επίτευγμα της ACT, σύμφωνα με το δημιουργό της Ντόλι
Πάντως, ο Δρ Ίαν Γουίμπουτ, επικεφαλής της ομάδας που δημιούργησε στο Ινστιτούτο Ρόσλιν το πρόβατο-κλώνο Ντόλι, χαρακτήρισε «άσχετους» τους ισχυρισμούς της ACT. Υποστηρίζει ότι δεν υπάρχει καμία απόδειξη ότι τα έμβρυα που δημιουργήθηκαν ήταν βιώσιμα και ότι οι μέθοδοι που χρησιμοποιήθηκαν πιθανότατα δεν προσφέρουν κάτι νέο.
«Ειλικρινά, το γεγονός ότι η εταιρεία το ανακοινώνει τώρα (την κλωνοποίηση) δείχνει ότι χρειάζεται τη δημοσιότητα για εκ νέου χρηματοδότηση» φέρεται να δήλωσε.
«Ακόμα και αν αφαιρούσες τον πυρήνα από ένα αγονιμοποίητο ωάριο, θα αναπτυσσόταν ούτως ή άλλως στο στάδιο των έξι κυττάρων, κάτω από τις κατάλληλες συνθήκες, χωρίς απαραίτητα να προσθέσεις τον πυρήνα ενός κυττάρου από ενήλικο άτομο.
«Το γεγονός ότι (το έμβρυο που δημιούργησε η ACT) δεν αναπτύχθηκε πέρα από το στάδιο των έξι κυττάρων δείχνει ότι ήταν μια μάλλον ασήμαντη έρευνα» είπε.