Δρ Πάνος Ζαβός: Κλωνοποίηση και για εμμηνοπαυσικές – όχι για ομοφυλόφιλους

Για τον Δρ Ζαβό το θέμα της αναπαραγωγικής κλωνοποίησης είναι απλό.
Ο κυπριακής καταγωγής ειδικός σε θέματα φυσιολογίας της αναπαραγωγής θεωρεί ότι η τεχνική αυτή αποτελεί τη λύση για εκείνα τα ζευγάρια που δεν μπορούν να αποκτήσουν παιδί με άλλον τρόπο και καλεί την κοινωνία σε δημόσιο διάλογο, ώστε να οριστούν οι κανόνες αυτής της πρακτικής. Πιστεύει μάλιστα ότι η κλωνοποίηση είναι αναπόφευκτη.

Συνέντευξη στη Ροζάννα Βούρτση και αντίλογος από τον αναπληρωτή καθηγητή Γενετικής στο τμήμα Ιατρικής του ΑΠΘ, Τάσο Κουράκη.

Health.in.gr: Πώς αισθάνεστε για αυτό το έργο;


Δρ Zαβός: Αισθάνομαι θαυμάσια, επειδή γνωρίζω ότι είναι αναγκαίο να δεχτεί
ο κόσμος ότι αυτή η τεχνολογία θα αναπτυχθεί αναπόφευκτα.


Health.in.gr: Γιατί πιστεύετε ότι είναι αναπόφευκτο;


Δρ Zαβός: Διότι, εάν δεν το κάνουμε εμείς, θα το κάνει κάποιος άλλος, εάν δεν έχει ήδη γίνει.


Health.in.gr: Εφόσον πιστεύετε ότι ίσως ήδη να έχει κλωνοποιηθεί ένας άνθρωπος, σε ποια περιοχή του κόσμου θα μπορούσε να έχει γίνει;


Δρ Zαβός: Δεν έχω συγκεκριμένες πληροφορίες, αλλά το γεγονός ότι έρχονται συνεχώς ειδήσεις για κλωνοποίηση ζώων αποδεικνύει ότι μπορεί να γίνονται πειράματα και σε ανθρώπους. Δυστυχώς, εκείνοι που εργάζονται σε αυτό τον τομέα δεν αποκαλύπτουν εύκολα πληροφορίες.


Health.in.gr: Εσείς γιατί το κάνατε;


Δρ Zαβός: Εμείς θεωρήσαμε ότι είναι καθήκον μας να θέσουμε το ζήτημα, ώστε να συζητηθεί δημοσίως από τον κόσμο.


Health.in.gr: Πιστεύετε δηλαδή ότι οι άνθρωποι πρέπει να προετοιμαστούν;


Δρ Zαβός: Ναι. Αυτή η τεχνολογία είναι πολύ ισχυρή και χρειάζεται να υπάρξει δημόσιος διάλογος. Προσωπικά ξοδεύω πολύ χρόνο συζητώντας για αυτό, όχι βέβαια ως ηθικολόγος ή θρησκευτικός ηγέτης, αλλά ως επιστήμονας.


Health.in.gr: Ποια είναι λοιπόν η γνώμη σας για την αναπαραγωγική κλωνοποίηση, καθώς η κλωνοποίηση για θεραπευτικούς σκοπούς είναι ήδη γεγονός στη Βρετανία;


Δρ Zαβός: Εμείς θεωρούμε ότι η αντιμετώπιση της στειρότητας μέσω κλωνοποίησης είναι θεραπευτική, μολονότι σε αυτή δεν συμπεριλαμβάνεται η ανάπτυξη οργάνων ή βλαστικών κυττάρων. Ωστόσο, η στειρότητα είναι μια ασθένεια, η οποία μπορεί να αντιμετωπιστεί με την κλωνοποίηση. Αλλοι επιστήμονες χρησιμοποιούν την τεχνική για να θεραπεύσουν τη νόσο του Πάρκινσον ή οποιαδήποτε άλλη ασθένεια.


Health.in.gr: Θα εφαρμόζατε κλωνοποίηση σε ένα άτομο 50 ετών που θέλει να γίνει γονέας; Γνωρίζω ότι ο συνεργάτης σας, ο Δρ Αντινόρι, βοήθησε πριν από μερικά χρόνια αρκετές μεταεμμηνοπαυσικές γυναίκες να αποκτήσουν παιδί.


Δρ Zαβός: Λυπάμαι, δεν μπορώ να απαντήσω σε αυτό, γιατί εκπροσωπώ πολλούς επιστήμονες. Ο Αντινόρι δεν ασχολήθηκε με την κλωνοποίηση και ούτως ή άλλως θεωρώ ότι αυτή η ηλικιακή ομάδα έχει δικαίωμα να αποκτήσει παιδιά, εφόσον το επιθυμεί. Δεν μπορούμε να επικρίνουμε αυτή την επιθυμία. Σήμερα το πρωί μού τηλεφώνησε μια γυναίκα 45 ετών που θέλει να γίνει μητέρα. Έως τώρα είχε
12 αποτυχημένες εξωσωματικές. Ποια είναι η θέση μου ως επιστήμονα σε αυτή την περίπτωση; Είναι επώδυνο να είσαι 45 ετών, να έχεις υποβληθεί σε 12 εξωσωματικές και να επιθυμείς να κάνεις παιδιά.

Σε αυτό το σημείο δείτε τον αντίλογο του κ. Κουράκη


Health.in.gr: Υπάρχει όμως μια ειδοποιός διαφορά. Οι άνθρωποι αντιδρούν έντονα στην ιδέα ότι η τεχνική μπορεί να χρησιμοποιηθεί για αναπαραγωγή, επειδή ένα σημαντικό μέρος της κοινωνίας φοβάται ότι είναι δυνατόν να οδηγήσει σε ευγονική. Κάποιοι άλλοι πιστεύουν ότι θα απελευθερώσει το σεξ από το άγχος της αναπαραγωγής και θα οδηγήσει σε νέες μορφές οικογένειας, π.χ., μια οικογένεια ομοφυλοφίλων. Ποια είναι η γνώμη σας;


Δρ Zαβός: Θα πρέπει να το αποδεχτούν. Δεν πρόκειται να λύσω όλα τα ζητήματα που εγείρονται. Αυτήν τη στιγμή σας μιλώ μόνο ως εκπρόσωπος μιας ομάδας επιστημόνων, αλλά έχουμε ήδη προγραμματίσει ένα συνέδριο στις 9 Μαρτίου στη Ρώμη, όπου θα προσκληθούν πολλοί ομιλητές για να εκφράσουν τις απόψεις τους.


Health.in.gr: Γνωρίζω ότι υπάρχουν δέκα ζευγάρια εθελοντών.


Δρ Zαβός: Δεν είναι πλέον δέκα είναι χιλιάδες.


Health.in.gr: Μας λέτε ότι υπάρχουν χιλιάδες άνθρωποι που σας εξέφρασαν την επιθυμία να κλωνοποιηθούν. Ποιοι είναι οι «ιδανικοί υποψήφιοι» και με ποια κριτήρια θα τους επιλέξετε;


Δρ Zαβός: Δεν μπορώ να σας απαντήσω αυτήν τη στιγμή. Το ζήτημα θα τεθεί σε δημόσιο διάλογο στις 9 Μαρτίου στη Ρώμη και τον ερχόμενο Οκτώβριο στο Μόντε Κάρλο. Εκεί θα συζητηθεί ποιος θα έχει πρόσβαση σε αυτή την τεχνική και η ιδέα είναι να χρησιμοποιηθεί αποκλειστικά από εκείνους που μπορούν να αναπαραχθούν μόνο με την κλωνοποίηση και με κανέναν άλλο τρόπο. Δεν νομίζω ότι θα επιτρέψουμε την κλωνοποίηση σε ομοφυλόφιλους.


Health.in.gr: Μπορείτε να φανταστείτε ή να οραματιστείτε -αν προτιμάτε- ποιες θα είναι οι κοινωνικές επιπτώσεις;


Δρ Zαβός: Φυσικά. Αυτή η τεχνολογία ενδέχεται να χρησιμοποιηθεί κατά αδόκιμο τρόπο, ακριβώς όπως οποιαδήποτε άλλη τεχνολογική εξέλιξη, είτε αυτή είναι
η ατομική ενέργεια είτε η φαρμακευτική αγωγή που χορηγεί ο θεράπων ιατρός. Εάν πάρεις το φάρμακό σου σύμφωνα με τις ιατρικές οδηγίες, θα γιατρευτείς, εάν όχι θα πεθάνεις.


Είναι γεγονός ότι μπορεί πράγματι να γίνει κατάχρηση αυτής της τεχνολογίας, αλλά
η ανθρωπότητα πρέπει να παρέμβει και να ορίσει συγκεκριμένους κανόνες για τη χρήση της. Προσωπικά πιστεύω ότι οι επιλογές που έχουμε σήμερα είναι πολύ περιορισμένες.


Health.in.gr: Τι εννοείτε;


Δρ Zαβός: Ο κόσμος πρέπει να αντιμετωπίσει το ενδεχόμενο ότι μπορεί κάπου στον κόσμο να έχει ήδη εφαρμοστεί η τεχνική ή ότι πρόκειται να εφαρμοστεί σύντομα. Όπως έχω ήδη πει, «το τζίνι (gene) έχει ήδη βγει από το μπουκάλι» και συνεπώς είναι ευθύνη της ανθρωπότητας να αποφασίσει εάν θα το πιούμε ή θα το βάλουμε σε μικρά μπουκαλάκια και θα το διασπείρουμε. Με άλλα λόγια, είτε ο κόσμος θα επιτρέψει σε εμάς να προχωρήσουμε, και θα το κάνουμε με τη δέουσα υπευθυνότητα, είτε θα το επιτρέψει σε άλλους που δεν γνωρίζουν την επιστημονική της αξία και θα την εκμεταλλευτούν με πολλούς άσχημους τρόπους. Εμείς θα προχωρήσουμε δίνοντας το περιθώριο στην ανθρωπότητα να κάνει δημόσιο διάλογο, να νομοθετήσει και να αποφασίσει πώς μπορεί να χρησιμοποιηθεί εποικοδομητικά, ηθικά, στο πλαίσιο του νόμου.


Υπάρχουν πολλοί άνθρωποι όπως ο Σαντάμ Χουσεΐν και ο Μπιν Λάντεν που θα μπορούσαν να χρησιμοποιήσουν αυτή την τεχνική για να προκαλέσουν τα προβλήματα που προαναφέρατε. Μπορεί, για παράδειγμα, να δημιουργήσουν μια επίλεκτη φρουρά ή να κλωνοποιήσουν άτομα που σίγουρα δεν θα θέλαμε να υπάρχουν.


Συνέντευξη μέρος Β- Δρ Ζαβός: Υγιείς κλώνοι με προεμφυτευτικό έλεγχο

Επιστροφή στο κεντρικό άρθρο

health.in.gr