Παρασκευή 05 Δεκεμβρίου 2025
weather-icon 21o
Ενώπιον της Ιστορίας

Ενώπιον της Ιστορίας

Δύσκολη ασφαλώς αποστολή —ενίοτε και επικίνδυνη— η επικοινωνία με την Ιστορία, η εξισορρόπηση ανάμεσα στο βραχύ και το μακρό χρόνο

[…] Άρα θέλουμε άλλο επίπεδο πολιτικού πολιτισμού, δεν μπορούμε να έχουμε έναν πολιτικό πολιτισμό μικροκομματικό, μίζερο, επιθετικό, ο οποίος ασχολείται με την ανεκδοτολογία ή με τη λεγόμενη petite histoire και δεν ασχολείται με τα μεγάλα ζητήματα. Γιατί ποιο είναι το μεγάλο θέμα της δημοκρατίας, το αξεπέραστο πρόβλημα της δημοκρατίας; Είναι ότι, όπως έχω πει σε ένα βιβλίο μου του 2018, με συγχωρείτε για την αυτοαναφορικότητα, η δημοκρατία εκ γενετής κινείται μεταξύ συγκυρίας και Ιστορίας, η δημοκρατία είναι συγκυριακή γιατί είναι περιοδική, εάν δεν έχεις περιοδική εκλογή ανά τετραετία, ανά πενταετία, ανά διετία στην Αμερική, δεν έχεις δημοκρατία. Άρα έχεις έναν εκλογικό κύκλο, εάν τα πάντα τα κρίνεις με βάση τις ανάγκες του εκλογικού κύκλου και δεν είσαι διατεθειμένος να αναλάβεις κόστος προκειμένου να υπηρετήσεις ιστορικές προϋποθέσεις, τότε μπορεί να παραμείνεις στην εξουσία και να τη διαιωνίζεις την εξουσία σου και να τη συγκεντρώνεις σε ένα προσωπικό ή κομματικό επίπεδο την εξουσία σου, αλλά με την Ιστορία δεν επικοινωνείς, η Ιστορία θα σε κρίνει. Εάν δεν θέλεις να αναλάβεις κανένα κόστος για τίποτα, μπορείς να μην αναλάβεις κανένα κόστος για τίποτα και να ασκείς πολιτική και να ασκείς και κυβέρνηση, δεν μπορείς να ασκήσεις διακυβέρνηση με ιστορικούς όρους. Αυτό λοιπόν σημαίνει ότι εμείς χρειαζόμαστε μία άλλη λειτουργία του πολιτικού συστήματος, θα έλεγα μία άλλη λειτουργία της εθνικής ηγεσίας, γιατί δεν μπορώ να πω ότι η ευθύνη αρχίζει και τελειώνει στο πολιτικό προσωπικό. […]

Έτσι έγινε η Ελλάδα. Η Ελλάδα διαμορφώθηκε επειδή βρήκε νέο έδαφος με τις Νέες Χώρες και ενοποίησε και το λαό της μέσω της Mικρασιατικής Kαταστροφής και της ανταλλαγής των πληθυσμών, άρα με ιστορικούς όρους. Λοιπόν, εδώ είμαστε. Αυτό είναι το αδιέξοδο. Το αδιέξοδο είναι ότι έχουμε μία κοινωνία η οποία δεν εκφράζεται πολιτικά, μία κοινωνία η οποία αποσπασματοποιείται βοηθούσης και της τεχνητής νοημοσύνης και των νέων μέσων κοινωνικής δικτύωσης, της αφόρητης μοναχικότητας η οποία αμφισβητεί την αντιπροσωπευτικότητα του πολιτικού συστήματος, του κοινοβουλίου, των μέσων ενημέρωσης, αμφισβητούνται όλοι.

[…]

Αυτό εννοώ όταν λέω ότι υπάρχει αδιέξοδο και υπάρχει το φαινόμενο μίας μη διακυβερνήσιμης χώρας. Κάποιοι πιστεύουν ότι επειδή έχουν την πλειοψηφία, έχουν την κυβέρνηση με τη βοήθεια του εκλογικού νόμου βεβαίως και του πριμ, και ως εκ τούτου λύνουμε τα προβλήματα, εντάξει, συγκυριακά έχουν δίκιο. Αυτή είναι η δημοκρατία της συγκυρίας, δεν είναι η δημοκρατία της Ιστορίας. Εγώ λοιπόν μιλώ για μία δημοκρατία της Ιστορίας που πείθει τους πολίτες της.


Τα ανωτέρω ειπώθηκαν χθες από τον Ευάγγελο Βενιζέλο, στο πλαίσιο εκδήλωσης που διοργάνωσε ο Κύκλος Ιδεών με θέμα «Το αδιέξοδο της χώρας που αποτυπώνουν οι δημοσκοπήσεις».

Κατ’ αρχάς, μια διαπίστωση. Ο Βενιζέλος εξακολουθεί να είναι ένας πέρα για πέρα ενεργός πολιτικός ανήρ, μολονότι κατά τη δική του διατύπωση «δεν διεκδικεί ενεργό ρόλο στην ενεργό πολιτική». Και τούτο, διότι ο λόγος του εξακολουθεί να αποτελεί σηματωρό φοβάμαι τον μοναδικό για το σκεπτόμενο κομμάτι της ελληνικής κοινωνίας, πέρα από ιδεολογικές καταβολές ή προσωπικές συμπάθειες.

Επί της ουσίας τώρα. Έξοχη η διάκριση ανάμεσα στη δημοκρατία της συγκυρίας και τη δημοκρατία της Ιστορίας, εμφανές το τωρινό αδιέξοδο σε επίπεδο διακυβέρνησης με ιστορικούς όρους.

Δύσκολη ασφαλώς αποστολή ενίοτε και επικίνδυνη η επικοινωνία με την Ιστορία, η εξισορρόπηση ανάμεσα στο βραχύ και το μακρό χρόνο, έννοιες στις οποίες κατ’ επανάληψιν έχει αναφερθεί ο Βενιζέλος.

Κατά τη δική μου αντίληψη, το νεότερο ελληνικό κράτος, σε μια διαδρομή δύο ολόκληρων αιώνων, ευτύχησε να έχει μόλις τρεις κυβερνήτες που τόλμησαν να ορθώσουν το ανάστημά τους στο  εφήμερο και το ευτελές, που κατάφεραν έτσι να συνομιλήσουν με την Ιστορία: τον Ιωάννη Καποδίστρια, τον Ελευθέριο Βενιζέλο και τον Κωνσταντίνο Καραμανλή.

Αυτοί ήταν οι μόνοι που συστηματικά και αποτελεσματικά ασχολήθηκαν με τα πραγματικά μεγάλα ζητήματα του τόπου μας, οι μόνοι που με τα όποια σφάλματα και τις όποιες αδυναμίες τους εντέλει έγραψαν ιστορία.

Ακολουθήστε το in.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις

in.gr | Ταυτότητα

Διαχειριστής - Διευθυντής: Λευτέρης Θ. Χαραλαμπόπουλος

Διευθύντρια Σύνταξης: Αργυρώ Τσατσούλη

Ιδιοκτησία - Δικαιούχος domain name: ALTER EGO MEDIA A.E.

Νόμιμος Εκπρόσωπος: Ιωάννης Βρέντζος

Έδρα - Γραφεία: Λεωφόρος Συγγρού αρ 340, Καλλιθέα, ΤΚ 17673

ΑΦΜ: 800745939, ΔΟΥ: ΚΕΦΟΔΕ ΑΤΤΙΚΗΣ

Ηλεκτρονική διεύθυνση Επικοινωνίας: in@alteregomedia.org, Τηλ. Επικοινωνίας: 2107547007

ΜΗΤ Αριθμός Πιστοποίησης Μ.Η.Τ.232442

Παρασκευή 05 Δεκεμβρίου 2025
Απόρρητο