Από την Όντρεϊ στον Νταλί: Η υπερβατική κομψότητα του Σέσιλ Μπίτον ανατέμνει τη λάμψη
Όσο ο κόσμος εφευρίσκει και καταναλώνει νέα, εύπεπτα, είδωλα, ο Σερ Σέσιλ Μπίτον επιστρέφει στο προσκήνιο μέσα από μια μεγαλειώδη έκθεση 250 φωτογραφιών και κοστουμιών, που επιβεβαιώνει ότι η κομψότητα είναι μια αθάνατη μορφή τέχνης
Ο Σερ Σεσίλ Μπίτον δεν απαθανάτισε απλά τη λάμψη, την επινόησε.
Καθώς η Εβδομάδα Μόδας της Νέας Υόρκης ολοκληρώνεται, η προσοχή στρέφεται δικαίως στα διαχρονικά είδωλα του στιλ, εκείνες τις φιγούρες που αρνούνται να υποκύψουν στον χρόνο.
Η National Portrait Gallery στο Λονδίνο τιμούν τον άνθρωπο που συνέλαβε με τον φακό του το ανόθευτο γκλάμουρ, τον Σερ Σέσιλ Μπίτον με μια εκθαμβωτική έκθεση.
Με τίτλο Ο Μοντέρνος Κόσμος της Μόδας του Σέσιλ Μπίτον (Cecil Beaton’s Fashionable world) η έκθεση υπόσχεται ένα ταξίδι πίσω στον χρόνο, στις δεκαετίες του 1920 και του 1930, όταν ο Μπίτον σφυρηλάτησε την οπτική ταυτότητα της φωτογραφίας μόδας.
Από τη βασιλική οικογένεια μέχρι τα αστέρια του Χόλιγουντ, κανείς δεν αποτύπωσε την αίγλη και το μεγαλείο τους καλύτερα από αυτόν τον πολυσχιδή καλλιτέχνη και οραματιστή, κάτι που επιβεβαιώνει η αναδρομική έκθεση και φόρος τιμής στη διαρκή κληρονομιά του Μπίτον.
Cecil Beaton, 1935 / The Cecil Beaton Studio Archive
250 εκθέματα περίπου εκθέματα φέρνουν τον Μπίτον ξανά στο τώρα μέσα από φωτογραφίες, επιστολές, σκίτσα και κοστούμια, όλα επιμελημένα από τον Ρόμπιν Μούιρ, συντάκτη της Vogue και ιστορικό φωτογραφίας.
«Υπήρξε πέρα από κάθε αμφιβολία μία από τις επιδραστικές δυνάμεις στην οπτική επικοινωνία του βρετανικού εικοστού αιώνα με μόνιμη συνεισφορά στις καλλιτεχνικές ζωές της Νέας Υόρκης, του Παρισιού και του Χόλιγουντ» λέει ο Μούιρ για τον Μπίτον.
Πρωτοπόρος ο ίδιος, ενσωμάτωσε στα πορτρέτα του τη θεατρική γοητεία της Εδουαρδιανής εποχής με μια χαρακτηριστική νέα κομψότητα για να δημιουργήσει το προσωπικό του στιλ και έτσι ξεπέρασε και διεύρυνε την ιδιότητα του.
Εξαιρετικός φωτογράφος, αλλά και ζωγράφος, σχεδιαστής μόδας, εικονογράφος μόδας, βραβευμένος με Όσκαρ ενδυματολόγος και οξυδερκής συγγραφέας ο Σέσιλ Μπίτον ήταν ένας Βρετανός κοσμοπολίτης καλλιτέχνης που αποθέωσε το παλιό Χόλιγουντ και τους μύθους του. Γόνος εύπορης οικογένειας -ο πατέρας του ήταν επιτυχημένος έμπορος- ο Μπίτον σπούδασε Ιστορία, Τέχνη και Αρχιτεκτονική στο Κολέγιο του Αγίου Ιωάννου του Κέιμπριτζ πριν στραφεί στο χώρο της μόδας.
Πολεμικός ανταποκριτής (για σύντομο διάστημα), κατά τη διάρκεια του Β’ Π.Π. ο Μπίτον απασχολήθηκε ως επίσημος φωτογράφος για τη Βρετανική Δυναστεία, υπήρξε στενός συνεργάτης και φίλος του αυτό-εξόριστου Ρώσου ιμπρεσάριου Σεργκέι Ντιαγκίλεφ και λάτρης των ρωσικών μπαλέτων, όπως και της κορυφαίας χορεύτριας Άννα Πάβλοβα και τιμήθηκε με Βραβείο Όσκαρ για τα κοστούμια της πρωταγωνίστριας της ταινίας Ωραία μου Κυρία (1964).
The Men Who Fly Planes, 1941 / The Cecil Beaton Studio Archive, London
Η έκθεση στο Λονδίνο βυθίζει τους επισκέπτες στον κόσμο του Μπίτον μέσα από θεματικές ενότητες που υφαίνουν την ιστορία, την κομψότητα και την πολυτέλεια.
Το ταξίδι ξεκινάει με τις πρώτες του μούσες—τη μητέρα του και τις δύο αδελφές του, γύρω στο 1910—και προχωρά σε εμβληματικές μορφές όπως ο Στίβεν Τέναντ και τα αδέλφια Σίτγουελ, που τον βοήθησαν να καθιερωθεί.
Elsa Schiaparelli, 1935 / Photograph: The Cecil Beaton Studio Archive, London
Princess Emeline de Broglie, 1928 / Photograph: The Cecil Beaton Studio Studio A
Lucian Freud, 1948 / Photograph: National Portrait Gallery London/Collection of Paul Lyon-Maris
Salvador and Gala Dalí, 1936 / Photograph: The Cecil Beaton Studio Archive, London
Francis Bacon, 1951 / Photograph: National Portrait Gallery, London
Στη συνέχεια, παρουσιάζονται οι πρώτες του εικόνες της βασιλικής οικογένειας στα τέλη της δεκαετίας του 1930, καθώς και τα ασπρόμαυρα πορτρέτα της Ελίζαμπεθ Τέιλορ που τον καθιέρωσαν στο Χόλιγουντ.
Ο Μπίτον αιχμαλώτισε τη μαγική ουσία των θρύλων του Χόλιγουντ κατά τη Χρυσή Εποχή του Κινηματογράφου, ταξιδεύοντας μεταξύ Νέας Υόρκης, Παρισιού και Λονδίνου και στην πρώτη του δουλειά για τη Vogue απαθανάτισε πορτρέτα της Εποχής της Τζαζ.
Ο θριαμβευτικός επίλογος της έκθεσης είναι αφιερωμένος στα κοστούμια και τα σκηνικά που δημιούργησε ο Μπίτον για την ταινία Ωραία μου Κυρία (My Fair Lady), με το χαρακτηριστικό πορτρέτο της εμβληματικής φωτογραφία της Όντρεϊ Χέπμπορν με το περίφημο κοστούμι της.
«Η ικανότητα του Σέσιλ Μπίτον να αναδεικνύει την επιβλητική λάμψη της υψηλής μόδας είναι αδιαμφισβήτητη» σχολιάζει ο Μούιρ. Ένα βλέμμα απλά στα έργα και τον πλούτο του Μπίτον τον επιβεβαιώνει.
Ο Μπίτον απαθανάτισε στιγμές και δημιούργησε με ατζέντα του την πολιτική της αισθητικής. Τα έργα του επιμένουν στον χρόνο επειδή αναζητούσε με συνέπεια την ίδια ουσία σε κάθε υποκείμενο: την κομψότητα και το γκλάμουρ.
Η έκθεση στο National Portrait Gallery θα μπορούσε να ήταν απλά μια αναδρομή στη δουλειά ενός καλλιτέχνη αν δεν ήταν μια μαρτυρία στη σαγήνη που έχει περάσει ανεπιστρεπτί.