Συρία: Οι γεωπολιτικές εξελίξεις ευνοούν την Τουρκία

Ο Μπασάρ αλ Άσαντ είναι πλέον παρελθόν για τη Συρία, που πλέον παραδίδεται στους τζιχαντιστές, ενώ το δικό της ρόλο παίζει η Τουρκία, που γίνεται όπως αναγνωρίζουν διπλωμάτες η αιχμή του δόρατος των ΗΠΑ στην περιοχή. Με το Κουτί της Πανδώρας να ανοίγει για μία ακόμα φορά στη Μέση Ανατολή.

Η οργάνωση Hayat Tahrir al -Sham προβάλλεται μέσω του ηγέτη της Abu Mohammed al Jawlani ως την επόμενη μέρα μετά τον Άσαντ. Μία οργάνωση που αν και θέλει να αποκηρύξει το παρελθόν της, έχει τις ρίζες της στο Ισλαμικό Κράτος και την αλ Κάιντα.

Διαιρέσεις

Στο παρελθόν η HTS έχει εμπλακεί σε εσωτερικές συγκρούσεις με άλλες ομάδες της αντιπολίτευσης, κάτι που θα μπορούσε να επαναληφθεί, ενώ πρέπει να σημειωθεί ότι το τέλος της διακυβέρνησης Άσαντ δεν αλλάζει τις εσωτερικές διαιρέσεις της Συρίας.

Με το άμεσο πολιτικό μέλλον να μην εξαρτάται από τις δυνατότητες της συγκεκριμένης οργάνωσης καθώς και τις διεκδικήσεις των άλλων ομάδων, αλλά κυρίως από το ρόλο που θα παίξουν οι δυνάμεις εκτός Συρίας που μέχρι σήμερα είχαν εμπλακεί στις εξελίξεις στη χώρα δυναμικά.

Όπως έχει δείξει η Ιστορία η Συρία μπαίνει σε μία νέα περίοδο που ο λαός της χώρας θα πληρώσει ακριβό τίμημα, με τις μειονότητες να κινδυνεύουν να βρεθούν στο στόχαστρο.

Τέλος του μπααθισμού

Η ανάληψη της εξουσίας από τους τζιχαντιστές σημαίνει το τέλος του κοσμικού αραβικού εθνικισμού που πρέσβευε ο μπααθισμός.

Και το πέρασμα από το χάος στη σταθερότητα είναι δύσκολο εγχείρημα.

Οι σχέσεις με την Τουρκία

Η HTS έχει σχέσεις με την Τουρκία, αλλά δεν ελέγχεται από την Άγκυρα. Με σημαντικό για τις εξελίξεις να είναι η στάση της HTS απέναντι στην Άγκυρα. Την ίδια στιγμή ο Ελεύθερος Συριακός Στρατός χαρακτηρίζεται απόλυτα φιλοτουρκικός. Έως και μισθοφόροι της Τουρκίας. Θα συνυπάρξουν αυτές οι δύο δυνάμεις και πώς θα τοποθετηθούν έναντι των Κούρδων;

Οι δυνάμεις που κυριαρχούν στην Συρία αυτή τη στιγμή εμφανίζουν την Τουρκία κερδισμένη.

Έστω και αν ο Ερντογάν δηλώνει ότι δεν διεκδικεί ούτε πετραδάκι από τη Συρία και περιορίζεται να στρέψει τα πυρά τους στους Κούρδους, σημειώνοντας ότι δεν θα επιτρέψει καμία κίνηση που να διακινδυνεύει την εθνική ασφάλεια της Τουρκίας και τα συμφέροντα της.

Ισραήλ και ΗΠΑ υπέρ των τζιχαντιστών

Σημαντικός και ο ρόλος των ΗΠΑ στη Συρία, που διατηρούν στρατεύματα στη χώρα και συνεργάζονται με τους Κούρδους. Το αν θα διατηρηθεί η συνεργασία είναι ένα ερώτημα αφού οι ΗΠΑ επί της ουσίας στήριξαν τους τζιχαντιστές για την ανατροπή του Άσαντ, έστω και στο παρασκήνιο.

Στη Συρία στους κερδισμένους είναι το Ισραήλ, το οποίο είχε στόχο να σπάσει το δεσμό Ιράν – Χεζμπολάχ – Χαμάς, ο οποίος ήταν ο Άσαντ. Χαμένο είναι το Ιράν, αφού με την πτώση του Άσαντ έσπασε η αλυσίδα.

Το τίμημα ωστόσο είναι μία τζιχαντιστική Συρία, που μένει προς τα πού θα βαδίσει, αφού ο ηγέτης του HTS μπορεί να δηλώνει ότι αποκηρύσσει την τρομοκρατία και θέλει να εμφανίζεται ως επικεντρωμένος στη Συρία και λιγότερο επικίνδυνος, αλλά ο δρόμος που θα πάρει μένει να φανεί.

Ιράν και Ρωσία

Στους χαμένους πέραν του Ιράν στη Συρία είναι και η Ρωσία η οποία δεν έχει ατελείωτες δυνάμεις και όπως φάνηκε από το αποτέλεσμα δεν ήταν πρώτη προτεραιότητα της η στήριξη του Άσαντ.

Οι εξελίξεις στη Συρία δείχνουν την απόφαση της Μόσχας να εστιάσει στην Ουκρανία και να επιχειρήσει να κερδίσει όσα περισσότερα εδάφη μπορέσει με ορίζοντα μία ενδεχόμενη συμφωνία στο ουκρανικό, με διοίκηση Τραμπ στις ΗΠΑ.

Έτσι οι Ρώσοι με ανταλλάγματα τη διατήρηση των βάσεων τους σε Λαττάκεια και Ταρσό ίσως να αφήνουν τη Συρία.

Σε αυτό το πλαίσιο οι ΗΠΑ τόσο μέσω του Τραμπ, όσο και συγκεκαλυμμένα μέσω του Μπάιντεν, όπως σημειώνουν διπλωμάτες που παρακολουθούην τις εξελίξεις, παίρνουν θέση υπέρ της προστασίας του Ισραήλ, μέσα από το σπάσιμο του δεσμού Ιράν – Χεζμπολάχ – Χαμάς ενώ κανείς δεν ξέρει αν έχουν συμφωνία με την Τουρκία. Ερώτημα και πώς αυτή η συμφωνία θα δοκιμαστεί μέσα από το κουρδικό.

Η κατάληψη της Συρίας από τους τζιχαντιστές δεν αποκλείεται να φέρει την αποχώρηση των αμερικανών και μία απόφαση να μην έχουν ενεργό ρόλο στην περιοχή.

Έτσι θα έχουμε το Αφγανιστάν παραδομένο στους Ταλιμπάν, τη Συρία στους τζιχαντιστές και την Λιβύη διχασμένη, με ένα κομμάτι της επίσης στους ισλαμιστές.

Τα κέρδη της Τουρκίας

Η Τουρκία εμφανίζεται κερδισμένη για τρίτη φορά, μετά το Ναγκόρνο Καραμπάχ, τον κεντρικό ρόλο που παίζει στη Λιβύη και το ρόλο της στη Συρία που με την ανοχή των ΗΠΑ φτάνει στη Δαμασκό.

Η αποχώρηση της Ρωσίας, η ήττα του Ιράν και η διάθεση των ΗΠΑ να μην εμπλακούν στην περιοχή, όπως τονίζουν διπλωμάτες στο in δίνει την ευκαιρία στην Άγκυρα να αποκτήσει δύναμη, εκμεταλλευόμενη τη συγκυρία και να γίνει, επί της ουσίας, η αιχμή του δόρατος της Ουάσιγκτον στη Μέση Ανατολή. Τονίζουν δε ότι οι γενικότερες γεωπολιτικές εξελίξεις και όχι στενά οι επιλογές Τραμπ και Μπάιντεν, είναι αυτές που ευνοούν την Τουρκία.

Η επόμενη μέρα

Στα ερωτήματα της επόμενης μέρας είναι ποια πολιτική θα επιδιώξουν να διαμορφώσουν για τη Συρία ΗΠΑ και Ισραήλ, τι θα επιχειρήσει η διεθνής κοινότητας, τι θα επιδιώξει το Ιράν, τι ρόλο θα παίξουν οι Κούρδοι. Και τελικά ποιος θα είναι στην εξουσία στη Συρία. Μπορεί η Συρία να γίνει το νέο Ιράκ και τι θα σημαίνει αυτό, με δεδομένο ότι οι τζιχαντιστές ακόμα και αν θέλουν να εμφανιστούν με προσωπείο συμβιβαστικό, στην πραγματικότητα δεν είναι κάτι διαφορετικό από αυτό που υποτίθεται ότι η Δύση πολεμούσε.

Ακόμα και αν κατά καιρούς οι τζιχαντιστές έχουν αξιοποιηθεί από όλους, το να επικρατήσουν είναι κάτι που δεν θα ικανοποιούσε πολλές χώρες στην περιοχή.

Ενώ ενδιαφέρον έχουν στη σκιά της Συρίας και οι σχέσεις της Τουρκίας τόσο με το Ιράν όσο και με τη Ρωσία.