Τα θεμέλια της επιστήμης και της ιστοριογραφίας (Μέρος Γ’)
Μέσα στο έργο του κροτωνιάτη φιλοσόφου, ιατρού και φυσικού Αλκμαίωνος συναντώνται με υποδειγματικό τρόπο η θεωρία και η εμπειρία
Ένα εντυπωσιακό δείγμα των απαρχών της εξειδικευμένης αυτής επιστήμης μάς προσφέρει, στο πέρασμα από τον 6ο στον 5ο αιώνα π.Χ., ο Αλκμαίων από τον Κρότωνα της Κάτω Ιταλίας, που επηρεάστηκε αποφασιστικά από τη διδασκαλία του Πυθαγόρα.
Το βιβλίο του με τον τίτλο Περί Φύσεως, γραμμένο σε ιωνική διάλεκτο, είναι —εξ όσων γνωρίζουμε— το πρώτο ιατρικό βιβλίο των Ελλήνων.
Σε αυτό αναφέρεται ότι ο άνθρωπος μπορεί να προσεγγίσει τη γνώση, προνομιακό πεδίο των θεών, μόνο με συμπερασμό από αυτό που μπορούν να συλλάβουν οι αισθήσεις του.
Η θέση αυτή συνδέεται αναδρομικά με την αυτογνωσία του Ξενοφάνη και προκαταβολικά με την ευρέως γνωστή φράση του Αναξαγόρα «όψις των αδήλων τα φαινόμενα».
Μέσα στο έργο του κροτωνιάτη φιλοσόφου, ιατρού και φυσικού συναντώνται με υποδειγματικό τρόπο η θεωρία και η εμπειρία.
Κατά την άποψή του, η υγεία είναι μια κατάσταση ισορροπίας ανάμεσα σε αντίθετες ποιότητες, όπως είναι η υγρότητα και η ξηρασία, η ψυχρότητα και η θερμότητα, η γλυκύτητα και η πικράδα. Οποιαδήποτε διαταραχή αυτής της κατάστασης προκαλεί την αρρώστια.
Ο ίδιος άνθρωπος πραγματοποίησε ένα τεράστιο βήμα στην περιοχή της φυσιολογίας, όταν προσδιόρισε τη σημασία του εγκεφάλου ως κεντρικού οργάνου των αισθητικών αντιλήψεων.
Περίπου σύγχρονος του Εμπεδοκλή, στον οποίον αναφερθήκαμε εκτενώς σε πρόσφατα άρθρα μας, ήταν ο Μενέστωρ από τη Σύβαρη της Κάτω Ιταλίας, ο οποίος έγραψε για τη βοτανική και έθεσε —όπως ο Αλκμαίων— στη βάση του συστήματός του το δυαδισμό των αντιθέσεων.
*Στη φωτογραφία του παρόντος άρθρου, ο Αλκμαίων από τον Κρότωνα της Κάτω Ιταλίας.
- Θερμό επεισόδιο ανάμεσα σε Κίνα – Ιαπωνία με κινεζικά μαχητικά να «λοκάρουν» παρατεταμένα ιαπωνικά
- Το crypto θαύμα του Έρικ Τραμπ: Πώς πολλαπλασίασε την περιουσία του σε έναν χρόνο
- Wall Street: Μια νέα «αγαπημένη» μετοχή της (ξανά)ανακάλυψαν οι billionaires
- Προεδρικές εκλογές στην Ονδούρα: Ο ΟΑΚ ζητεί «επιτάχυνση» της καταμέτρησης
- Αλγερία: 14 νεκροί, 34 τραυματίες σε τροχαίο στο οποίο ενεπλάκη λεωφορείο
- Νομικό μέτωπο από Costco, Revlon και Kawasaki κατά των δασμών Τραμπ
- Μάλι: Νέα επίθεση τζιχαντιστών εναντίον οχηματοπομπής που μετέφερε καύσιμα [Βίντεο]
- Συνομιλία Ερντογάν με Μαδούρο για την έκρυθμη κατάσταση ανάμεσα στην Βενεζουέλα και τις ΗΠΑ
Ακολουθήστε το in.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
![Άκρως Ζωδιακό: Τα Do’s και Don’ts στα ζώδια σήμερα [Κυριακή 07.12.2025]](https://www.in.gr/wp-content/uploads/2025/12/milky-way-4006343_1920-1-315x220.jpg)
![Μάλι: Νέα επίθεση τζιχαντιστών εναντίον οχηματοπομπής που μετέφερε καύσιμα [Βίντεο]](https://www.in.gr/wp-content/uploads/2025/12/jinim-3-315x220.jpg)
![Τουλάχιστον 23 νεκροί εξαιτίας πυρκαγιάς σε νυχτερινό κέντρο στην Ινδία στο κρατίδιο της Γκόα [βίντεο]](https://www.in.gr/wp-content/uploads/2025/12/goa-fire-315x220.jpg)
![Επιθέσεις σε σιδηροδρομικό σταθμό και άλλες υποδομές στην Ουκρανία [βίντεο]](https://www.in.gr/wp-content/uploads/2025/12/photo_5305686788993126405_x-315x220.jpg)
Αριθμός Πιστοποίησης Μ.Η.Τ.232442