Βίλμος Ζίγκμοντ: Από την ουγγρική επανάσταση στο Χόλιγουντ

Οραματιστής, συνεργάτης του Στίβεν Σπίλμπεργκ, ταλέντο που πολλοί αναγνώρισαν. Ο εμβληματικός κινηματογραφιστής και βραβευμένος με Όσκαρ φωτογραφίας, Βίλμος Ζίγκμοντ, έφυγε από τη ζωή σε ηλικία 85 ετών, την πρώτη ημέρα του νέου έτους.

Γνώρισε τον κόσμο του Χόλιγουντ στα τέλη της δεκαετίας του 1950, οπότε και έφτασε στις ΗΠΑ, μετά το ξέσπασμα της ουγγρικής επανάστασης ενάντια στην κυβέρνηση της Λαϊκής Δημοκρατίας της Ουγγαρίας. Αμερικανός πολίτης έγινε το 1962, και τη δεκαετία εκείνη εργαζόταν ως φωτογράφος σε χαμηλού προϋπολογισμού b-movies.

Το όνομά του είδε το φως της δημοσιότητας μέσα από τα έργα Ο Ελαφοκυνηγός και Στενές επαφές τρίτου τύπου. Οι αξιόλογες συνεργασίες και η προτίμησή του στο φυσικό φως δημιούργησαν ένα νέο κινηματογραφικό ρεύμα τη δεκαετία του ’70. Η φήμη του άρχισε να εξαπλώνεται όταν συνεργάστηκε με τον Ρόμπερτ Όλτμαν πάνω στις ταινίες Η Έντιμος Κυρία και ο Χαρτοπαίκτης και Ο μεγάλος αποχαιρετισμός.

Προτάθηκε τέσσερις φορές για Όσκαρ, για την πολεμική ταινία Ο Ελαφοκυνηγός, που άφησε εποχή, για το δράμα The River και για τη Μαύρη Ντάλια του Μπράιαν Ντε Πάλμα. Με τον Ντε Πάλμα συνεργάστηκε πάνω σε αρκετές ταινίες μεταξύ των οποίων το Μπλόου άουτ: Ο δολοφόνος του μεσονυκτίου και Η απατηλή λάμψη της ματαιοδοξίας.

Όσκαρ Καλύτερης διεύθυνσης φωτογραφίας απέσπασε για τις Στενές επαφές τρίτου τύπου τουΣτίβεν Σπίλμπεργκ, ενώ η πρώτη του μεγάλη ταινία με τον σκηνοθέτη ήταν Το εξπρές του Σούγκαρλαντ. Σημαντική στιγμή στην καριέρα του αποτέλεσε και η κατάκτηση του Κινηματογραφικού Βραβείου BAFTA Καλύτερης διεύθυνσης φωτογραφίας για την ταινία Ο Ελαφοκυνηγός.

Ανάμεσα στις σημαντικές συνεργασίες του και εκείνη με τον Γούντι Άλεν με τον οποίο ένωνε συχνά τις δυνάμεις του. Οι ταινίεςMelinda and Melinda, Το όνειρο της Κασσάνδρας, Θα συναντήσεις έναν ψηλό μελαχρινό άνδρα πιστοποιούν την επιτυχία της σύμπραξης.

Ηλικιακοί περιορισμοί δεν υπήρχαν για τονΖίγκμοντ. Ο χρόνος δεν έβαλε ποτέ φρένο στην έμπνευσή του. Αντίθετα, μέχρι τα 80 του χρόνια εργαζόταν για τη μικρή και τη μεγάλη οθόνη, και είχε πρόσφατα ασχοληθεί με 24 επεισόδια της κωμικής σειράς The Mindy Project.

Ο τρόπος με τον οποίο ανέπτυξε την τεχνική του στην ταινία του Πίτερ Φόντα, The Hired Hand, βγήκε στο φως μέσα από ένα ντοκιμαντέρ, το 2009, για τη ζωή του και για την εισβολή της Σοβιετικής Ένωσης στη χώρα του. Από τότε, από την εποχή που σε χωριά της Ουγγαρίας δεν υπήρχε καθόλου ηλεκτρικό ρεύμα, ανέπτυξε ιδέες που στην πορεία μεταμορφώθηκαν σε χρήσιμο κινηματογραφικό υλικό.

«Είναι πολύ πιο σημαντικό να καλλιεργείς την ατμόσφαιρα από το να φαίνονται όλα όμορφα», είχε πει.

Έπαινοι και δηλώσεις συνέθεταν ένα λαμπρό επαγγελματικό «πακέτο» για τον Ζίγκμοντ. «Η εξυπνάδα του Βίλμος δεν εντοπίζεται μόνο στις φωτογραφίες του, αλλά και στο πώς αντιλαμβάνεται την έννοια του καθήκοντος για ειλικρινή αφήγηση», είχε σημειώσει ο Στίβεν Πόστερ, πρόεδρος της Ένωσης Κινηματογραφιστών.

Ελισάβετ Σταμοπούλου

entertainment.in.gr