«Φόρτσα στο πεντάλι, να ‘ρθουνε κι οι άλλοι πάμε για ορθοπεταλιές»

Τα τελευταία χρόνια και με ανοδική πορεία, το ποδήλατο έχει μπει για τα καλά στη ζωή μας. Μόδα; Χόμπυ; Τάση; Όπως και να το ερμηνεύσει κανείς η πραγματικότητα είναι μια: το ποδήλατο κερδίζει συνεχώς έδαφος στην καθημερινότητά μας.

Δεν είναι τυχαίο ότι το φεστιβάλ ποδηλάτου που γίνεται κάθε χρόνο, οι διάφορες εκθέσεις και οι ποδηλατοδράσεις έχουν μεγάλη ανταπόκριση από το κοινό, ενώ και η αγορά ποδηλάτου, σε μια δύσκολη περίοδο για την ελληνική κοινωνία, παρουσιάζει άνθηση.

Άνθρωποι όλων των ηλικιών αποκτούν το δικό τους ποδήλατο το οποίο αποτελεί ένα μέσο για τη μετακίνησή τους (οικονομική και οικολογική λύση), τη διασκέδασή τους, την ένταξή τους σε μια ομάδα ανθρώπων με κοινό σημείο αναφοράς: τις γνωστές και αυξανόμενες, ποδηλατικές ομάδες που συναντάμε τα βράδια στους δρόμους της Αθήνας και όχι μόνο.

Οι ποδηλατικές κοινότητες έχουν δημιουργηθεί με σκοπό να οργανώνουν και να πραγματοποιούν ποδηλατοβόλτες σε όλη την πόλη. Μέσα από τις σελίδες τους στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης (ή τα δικά τους forums) ανακοινώνουν τον τόπο, την ημέρα και την ώρα συνάντησής τους και ξεκινούν τις ορθοπεταλιές. Στις βόλτες μπορεί να συναντήσει κανείς ανθρώπους κάθε ηλικίας, από 16 έως και 60 ετών!

Μερικές από τις ομάδες αυτές στην Αττική είναι οι εξής: «Φίλοι του Ποδηλάτου», «Ποδηλάτ(ισσ)ες», «Freeday-Ποδηλάτες», «Ποδηλάτες του Νότου», «Ποδηλάτες Βόρεια», «Ποδηλάτες Ανατολικά», Ποδηλάτες Δυτικά, Κορυδαλλός ποδηλατώντας, ΠεριστεροΠεταλιές, Π.Α.Σ. Αργυρούπολης, «Αλητόγατοι», «Ποδηλάτες No Name», «Ποδηλάτες Σαλαμίνα», «Ποδηλάτες Χαλανδρίου», «Ποδηλάτες Νέας Φιλαδέλφειας» και η λίστα είναι ατέλειωτη!

Εμείς μιλήσαμε με ένα μέλος των «Ποδηλάτων του Νότου» και μας μύησε στα μυστικά συστατικά μιας επιτυχημένης ποδηλατοβόλτας.

Συνήθως η βόλτα στην πόλη τις καθημερινές ξεκινά το απόγευμα. Για παράδειγμα, ενδεικτικά αναφέρουμε τους «Ποδηλάτες Σαλαμίνας» που θα τους συναντήσουμε από τις 18.30 και μετά, τους «Ποδηλάτες του Νότου» από τις 20.00, τους «Freeday» από τις 21.30, ενώ οι ημέρες βόλτας είναι διαφορετικές για την κάθε ομάδα. Τα χιλιόμετρα και η διάρκεια της ποδηλατοβόλτας ποικίλουν για την κάθε ομάδα (οι «Ποδηλάτες του Νότου» οργανώνουν τρίωρες διαδρομές των 25-35 χλμ. με μια στάση ξεκούρασης 20 λεπτών). Επιπλέον, ο βαθμός δυσκολίας κάθε βόλτας συνήθως είναι διαφορετικός και οι υπεύθυνοι των ομάδων, κατά την ανακοίνωσή της ενημερώνουν τους συμμετέχοντες, ώστε να γνωρίζουν αν μπορούν να ακολουθήσουν στη βόλτα. Οι υπεύθυνοι των ομάδων χαράσσουν και επιλέγουν διαδρομές και έπειτα τις ελέγχουν κάνοντας μια αυτοψία στους προτεινόμενους δρόμους.

Η οργάνωση μιας βόλτας είναι ένα βασικό στοιχείο για την επιτυχία της. Η κίνηση ενός ποδηλάτου στο δρόμο απαιτεί σεβασμό στον Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας, εξοπλισμό ασφάλειας, υπευθυνότητα από όλους όσους κινούνται στο οδικό δίκτυο και γρήγορα αντανακλαστικά. Συνήθως σε μια ποδηλατοβόλτα υπάρχει ο οδηγός που οδηγεί την παρέα. Στους «Ποδηλάτες του Νότου» επιπλέον υπάρχει ο ο ποδηλάτης «σκούπα» στο τέλος της ομάδας και ο ποδηλάτης «κόφτης» ο οποίος εκτελεί χρέη τροχονόμου σε διασταυρώσεις, φανάρια κλπ. Οι ομάδες συμβουλεύουν τα μέλης τους να φορούν έναν στοιχειώδη εξοπλισμό ασφάλειας και να έχουν μαζί τους εργαλεία και ανταλλακτικά, κάτι που αρκετοί αμελούν. Ωστόσο, οποιαδήποτε ανάγκη παραστεί (όπως πρόβλημα σε ελαστικό, αλυσίδα κλπ.) η παρέα διακόπτει την πορεία της για όσο χρειαστεί και οι πιο έμπειροι συμβάλλουν άμεσα στην αποκατάσταση της ζημιάς.

Οι ποδηλατοβόλτες πραγματοποιούνται καθ’ όλη τη διάρκεια του χρόνου, με εξαίρεση περιπτώσεις που δεν το επιτρέπουν οι καιρικές συνθήκες. Παράλληλα, τόσο στην Αθήνα, όσο και σε άλλες πόλεις της Ελλάδας, την πρώτη Δευτέρα κάθε μήνα, οργανώνεται μια κοινή βόλτα για όλες τις ομάδες της Αττικής με σημείο αφετηρίας την πλατεία Συντάγματος. Γνωστή στους φίλους του ποδηλάτου ως «Critical Mass Ride».

Το κίνητρο των ανθρώπων που συμμετέχουν είναι η αγάπη τους για το ποδήλατο και σκοπός τους η ευχαρίστηση και η διασκέδαση μέσα από αυτήν τη δραστηριότητα. Ωστόσο, οι ποδηλατομάδες εκτός από την προσωπική τους ευχαρίστηση, συμμετέχουν ενεργά και οργανώνουν ποδηλατοδράσεις και με κοινωνικό χαρακτήρα (φιλανθρωπικό, οικολογικό κ.α.).

Χρήσιμα tips για τον κόσμο του ποδηλάτου

Μέσα σταθερής τροχιάς και ποδήλατο: Η μεταφορά ποδηλάτου στα βαγόνια των ΜΕΤΡΟ, ΗΣΑΠ και ΤΡΑΜ επιτρέπεται όλες τις ημέρες και ώρες της εβδομάδας. Η επιβίβαση με ποδήλατο επιτρέπεται στο τελευταίο βαγόνι των συρμών (μέχρι και δυο ποδήλατα). Στους σταθμούς, το κοινό δεν επιτρέπεται να χρησιμοποιεί το ποδήλατο και επιπλέον απαγορεύεται η μεταφορά του με τις κυλιόμενες σκάλες (εξαιρούνται τα σπαστά). Η μεταφορά επιτρέπεται με τη χρήση των ανελκυστήρων και πεζή.

Ποδηλατόδρομοι στην Ελλάδα: Μελέτες, εξαγγελίες, σχέδια κλειδωμένα στα συρτάρια. Δυστυχώς οι δημόσιοι φορείς δεν έχουν μεριμνήσει όπως θα έπρεπε ώστε οι ποδηλάτες να κινούνται ελεύθερα και με ασφάλεια στο ελληνικό οδικό δίκτυο. Το ελληνικό ποδηλατικό δίκτυο είναι εξαιρετικά περιορισμένο συγκριτικά με άλλες ευρωπαϊκές πόλεις, με αποτέλεσμα οι ποδηλάτες να κινούνται στους αστικούς δρόμους με ό,τι αυτό σημαίνει τόσο για τους ίδιους όσο και για τους οδηγούς των άλλων μέσων μετακίνησης.

Στην Αττική ποδηλατόδρομους μεταξύ άλλων, θα συναντήσουμε στους δήμους Χαλανδρίου, Βριλησσίων, Κηφισιάς, Νέας Ερυθραίας Μοσχάτου και Ελληνικού-Αργυρούπολης κ.α., ενώ στην επαρχία τα πρωτεία (σε ολόκληρη την Ελλάδα) κρατάει η Θεσσαλία (Καρδίτσα, Λάρισα, Τρίκαλα, Βόλος), ενώ αξίζει να αναφέρουμε και τους ποδηλατόδρομους σε Θεσσαλονίκη, Κομοτηνή, Ξάνθη Ρόδο, Κω, Ναύπακτο, Λαμία και Μεσολόγγι.

Κοινόχρηστα ποδήλατα: Όλο και περισσότεροι δήμοι της Ελλάδας δημιουργούν σταθμούς ενοικίασης ποδηλάτων για τους πολίτες που επιλέγουν το ποδήλατο ως μια μορφή εναλλακτικής μετακίνησης. Το σύστημα ενοικίασης ποδηλάτων υλοποιείται από το πράσινο ταμείο του ΥΠΕΚΑ (Υπουργείο Περιβάλλοντος Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής) στο πλαίσιο της «Αστικής Αναζωογόνησης 2012-2015». Το κόστος ποικίλει από δήμο σε δήμο και η διαδικασία γίνεται με αυτοματοποιημένο τρόπο όπου οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να έχουν πρόσβαση σε ένα ποδήλατο και να το χρησιμοποιήσουν για όσο χρόνο επιθυμούν, σταθμεύοντας το στη συνέχεια σε ένα διαφορετικό σημείο στάθμευσης του συστήματος, καθώς όλα τα σημεία είναι δικτυωμένα μεταξύ τους.

Η συναλλαγή γίνεται μέσω κάρτας και με ταυτοποίηση του ποδηλάτη, ενώ οι συνδρομές μπορούν να είναι ημερήσιες, εβδομαδιαίες, μηνιαίες ή ετήσιες. Σταθμοί ενοικίασης, μεταξύ άλλων, λειτουργούν σε: Θεσσαλονίκη, Καβάλα, Κέρκυρα, Κομοτηνή, Αρχαία Ολυμπία, Ναύπακτο, Ναύπλιο, Ηράκλειο, Ζάκυνθο, Καρδίτσα, Διδυμότειχο και στην Αττική (Αθήνα, Μαρούσι, Νέα Σμύρνη, Μοσχάτο, Ταύρος, Κερατσίνι, Δραπετσώνα και Μαραθώνα).

Τζωρτζίνα Ντούτση