Οργή στη Σερβία για τον «σεβασμό της εδαφικής ακεραιότητας του Κοσόβου» που ζήτησε η Κομισιόν
Έντονες αντιδράσεις έχει προκαλέσει στη Σερβία το αίτημα για «σεβασμό της εδαφικής ακεραιότητας του Κοσόβου», το οποίο συμπεριλαμβάνεται σε συνοδευτικό έγγραφο της έκθεσης προόδου για τη χώρα που εξέδωσε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Σε μία προσπάθεια να δώσει εξηγήσεις, ο αρμόδιος για τη διεύρυνση επίτροπος Στέφαν Φούλε σπεύδει την Πέμπτη στο Βελιγράδι, ενώ με δήλωσή του τονίζει πως η αναφορά στο σεβασμό της εδαφικής ακεραιότητας «δεν προδιαθέτει για το καθεστώς αλλά δηλώνει την αποφασιστικότητα να μην επιτραπεί η διαίρεση του Κοσόβου».
Έντονες αντιδράσεις έχει προκαλέσει στη Σερβία το αίτημα για «σεβασμό της εδαφικής ακεραιότητας του Κοσόβου», το οποίο συμπεριλαμβάνεται σε συνοδευτικό έγγραφο της έκθεσης προόδου για τη χώρα που εξέδωσε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Σε μία προσπάθεια να δώσει εξηγήσεις, ο αρμόδιος για τη διεύρυνση επίτροπος Στέφαν Φούλε σπεύδει την Πέμπτη στο Βελιγράδι, ενώ με δήλωσή του τονίζει πως η αναφορά στο σεβασμό της εδαφικής ακεραιότητας «δεν προδιαθέτει για το καθεστώς αλλά δηλώνει την αποφασιστικότητα να μην επιτραπεί η διαίρεση του Κοσόβου».
Αξιωματούχοι στη Σερβία υποστηρίζουν πως στο έγγραφο αυτό βρίσκονται αυτά που ήθελαν να περάσουν κάποιες χώρες στην έκθεση και δεν μπόρεσαν εξαιτίας των αντιρρήσεων της πλειοψηφίας των χωρών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Το επίμαχο σημείο στο συνοδευτικό έγγραφο είναι η επισήμανση ότι «η Σερβία θα πρέπει να σεβαστεί την εδαφική ακεραιότητα του Κοσόβου». Αυτό ερμηνεύτηκε από τον πρωθυπουργό Ίβιτσα Ντάτσιτς ως όρος για την αναγνώριση της ανεξαρτησίας του Κοσόβου.
«Θα ήταν εντιμότερο να μας ζητούσαν ευθέως να αναγνωρίσουμε το Κόσοβο παρά να καταφεύγουν σε έμμεσες διατυπώσεις» επισήμανε, εμφανώς εκνευρισμένος ο κ. Ντάτσιτς μόλις ενημερώθηκε για το περιεχόμενο του συνοδευτικού εγγράφου.
Δικαιολογώντας την αντίδρασή του τόνισε ότι «αν η Σερβία σεβαστεί την εδαφική ακεραιότητα σημαίνει πως σέβεται την κυριαρχία και κατ’ επέκταση αναγνωρίζει το Κόσοβο ως ανεξάρτητο κράτος».
Ο συλλογισμός αυτός ανάγκασε τον Σέρβο πρωθυπουργό να εκφράσει αμφιβολίες για την συνέχιση του διαλόγου με την Πρίστινα. «Έχω ταραχθεί από αυτή τη επισήμανση, διότι, αντί να βοηθά την έναρξη του διαλόγου, μπορεί να τον τερματίσει» ανέφερε και συμπλήρωσε: «Το Βελιγράδι δεν πρόκειται να βοηθήσει την Πρίστινα στην προσπάθεια της να κλείσει το ζήτημα της ανεξαρτησίας του Κοσόβου».
Από την πλευρά του ο υπουργός Εξωτερικών της Σερβίας Ίβαν Μρκιτς δήλωσε ότι είναι απογοητευτικό το γεγονός ότι στο κείμενο της έκθεσης προόδου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής υπάρχουν διατυπώσεις αντίθετες στα συμφέροντα της χώρας, διευκρινίζοντας ότι αναφέρεται πρώτα απ’ όλα στο τμήμα, στο οποίο ζητείται «σεβασμός της εδαφικής ακεραιότητας του Κοσόβου».
«Απογοητευτικό είναι το γεγονός ότι στο κείμενο που πρέπει να αντανακλά τις πολιτικές θέσεις όλων των χωρών-μελών της ΕΕ, μεταξύ των οποίων και εκείνων που δεν αναγνώρισαν την απόσχιση της νότιας σερβικής επαρχίας, να αναφέρονται διατυπώσεις που δεν αντικατοπτρίζουν την πραγματικότητα, που είναι σε θεμελιώδη αντίθεση με τα συμφέροντα της χώρας και του λαού μας και οι οποίες ούτε με τις καλύτερες προθέσεις δεν μπορούν να γίνουν αποδεκτές» υπογράμμισε σε συνέντευξή του.
Η έκθεση προόδου, χωρίς το συνοδευτικό έγγραφο, χαρακτηρίζεται ισορροπημένη από τους κυβερνητικούς παράγοντες. Ήταν άλλωστε αναμενόμενο ότι η Σερβία δεν θα λάβει ημερομηνία έναρξης ενταξιακών διαπραγματεύσεων. Η ενίσχυση των διοικητικών μεταρρυθμίσεων, το κράτος δικαίου, ο σεβασμός των ανεξάρτητων θεσμών, το οργανωμένο έγκλημα, η πάταξη της διαφθοράς ήταν θέματα που όλοι ανέμεναν ότι θα επισημανθούν από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Από την άλλη, στην έκθεση διαπιστώνεται ότι γίνονται προσπάθειες από τη Σερβία για την επαρκή ικανοποίηση των πολιτικών κριτηρίων και των όρων της Συμφωνίας Σταθεροποίησης και Σύνδεσης. Ακόμη και την προτροπή για βελτίωση των σχέσεων με το Κόσοβο θα μπορούσε να την «καταπιεί» το Βελιγράδι αν δεν υπήρχε, εκτός από την έκθεση και το συνοδευτικό έγγραφο.
Στο Βελιγράδι ο Φούλε
Σε μία προσπάθεια να δώσει εξηγήσεις και να καθησυχάσει τη σερβική κυβέρνηση, ο αρμόδιος για τη διεύρυνση επίτροπος Στέφαν Φούλε σπεύδει την Πέμπτη στο Βελιγράδι για συνομιλίες με τον πρόεδρο της Σερβίας Τόμισλαβ Νίκολιτς και τον πρωθυπουργό Ίβιτσα Ντάτσιτς.
Παράλληλα, μιλώντας στη σερβική δημόσια τηλεόραση είπε ότι η αναφορά στο σεβασμό της εδαφικής ακεραιότητας «δεν προδιαθέτει για το καθεστώς αλλά δηλώνει την αποφασιστικότητα να μην επιτραπεί η διαίρεση του Κοσόβου».
«Η αναφορά στην εδαφική ακεραιότητα του Κοσόβου δεν έχει να κάνει με το καθεστώς για το οποίο η Ευρωπαϊκή Επιτροπή τηρεί ουδετερότητα» υποστήριξε, αναφέροντας ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή διαπίστωσε βελτίωση των σχέσεων στη γραμμή Βελιγραδίου-Πρίστινας, που επετεύχθη στο πλαίσιο του διαλόγου που διεξάγεται υπό την αιγίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Εκτίμησε δε ότι στην πορεία του διαλόγου θα επέλθει σταδιακά ομαλοποίηση των σχέσεων που θα διευκολύνει την ευρωπαϊκή ολοκλήρωση της Σερβίας αλλά και του Κοσόβου. «Με τον ορισμό ‘ομαλοποίηση’ εμείς θέλουμε να διασφαλίσουμε την πρόοδο και των δύο πλευρών στην πορεία προς την ενωμένη Ευρώπη χωρίς να μπορεί η μία πλευρά να εμποδίσει την άλλη» επισήμανε.
Εξέφρασε τέλος τη βεβαιότητα ότι στις συνομιλίες που θα έχει στο Βελιγράδι θα κατανοήσει η σερβική ηγεσία την πραγματική σημασία του συνοδευτικού εγγράφου και -όπως είπε- «θα παγώσει η κατάσταση».