Στα 518 δισ. δολάρια αυξήθηκαν οι πωλήσεις ευρωπαϊκών CDS από τις αμερικανικές τράπεζες

Οι πωλήσεις ασφαλίστρων έναντι του κινδύνου αθέτησης πληρωμών σε ευρωπαϊκό χρέος από τις αμερικανικές τράπεζες, αυξήθηκαν κατά 80,7 δισ. δολάρια στο πρώτο εξάμηνο του 2011, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία της Τράπεζας Διεθνών Διακανονισμών.

Σε περίπτωση πτώχευσης στην Ευρώπη, θα κληθούν να πληρώσουν μεγάλα ποσά, εντείνοντας την ανησυχία για τους κινδύνους που υπάρχουν για τη σταθερότητα του χρηματοπιστωτικού συστήματος.

Συγκεκριμένα, οι εγγυήσεις που παρείχαν οι αμερικανικές τράπεζες σε κρατικό, τραπεζικό και εταιρικό χρέος σε Ελλάδα, Πορτογαλία, Ιρλανδία, Ισπανία και Ιταλία εκτινάχθηκαν στα 518 δισ. δολάρια.

Σχεδόν όλες αυτές οι εγγυήσεις έχουν τη μορφή CDS (credit default swaps).

To CDS είναι ένα συμβόλαιο που απαιτεί από το ένα μέρος (τον πωλητή) να πληρώσει στο άλλο (τον αγοραστή) την ονομαστική αξία ενός ομολόγου σε περίπτωση που υπάρξει πτώχευση (για ένα κράτος) ή χρεοκοπία για μία επιχείρηση.

Εάν, για παράδειγμα υπάρξει «κούρεμα» 50% σε ένα ομόλογο (μετά από υποχρεωτική αναδιάρθρωση) ο πωλητής καλύπτει το υπόλοιπο 50% στον αγοραστή του συμβολαίου.

Οι κίνδυνοι να κληθούν να πληρώσουν μεγάλα ποσά είναι υψηλότεροι απ’ ότι εκτιμούν οι βασικοί «παίκτες» της αγοράς CDS, όπως η JP Morgan Chase, Morgan Stanley και Goldman Sachs.

Αυτό που φοβούνται οι παράγοντες της αγοράς είναι το ενδεχόμενο κάποιοι από τους αντισυμβαλόμενους να μην μπορούν να πληρώσουν.

Καθώς οι τράπεζες και στις δύο όχθες του Ατλαντικού χρησιμοποιούν παράγωγα για αντιστάθμιση κινδύνου και συνήθως αγοράζουν swaps για να αντισταθμίσουν αυτά που έχουν πωλήσει σε άλλες εταιρείες, τότε εγείρεται το ερώτημα ποιος θα πληρώσει για τις ζημιές σε περίπτωση πτώχευσης ή χρεοκοπίας.

Ανάλογες στρατηγικές για την αντιστάθμιση κινδύνου σχεδόν απέτυχαν το 2008, στην περίπτωση της αμερικανικής ασφαλιστικής AIG, η οποία δεν μπορούσε να πληρώσει ασφάλεια για στεγαστικό δάνειο.

Οι θέσεις των αμερικανικών τραπεζών σε CDS είναι σχεδόν τρεις υψηλότερες από τα δάνεια που είχαν χορηγήσει στις πέντε ευρωπαϊκές χώρες μέχρι τον περασμένο Ιούνιο, συνολικού ύψους 181 δισ. δολαρίων.

Μαζί με τα CDS το συνολικό ρίσκο εκτοξεύεται στα 767 δισ. δολάρια, μέγεθος αυξημένο κατά 20% στο πρώτο εφετινό εξάμηνο.

Η Τράπεζα Διεθνών Διακανονισμών δεν ανακοινώνει στοιχεία για το ποιες εταιρείες πούλησαν πόσο και σε ποιους.

Πέντε τράπεζες, JP Morgan, Morgan Stanley, Goldman Sachs, Bank of America και Citigroup, ελέγχουν το 97% της αμερικανικής αγοράς CDS, ενώ το 74% των συναλλαγών γίνεται συνολικά μεταξύ 20 τραπεζών παγκοσμίως.

Η έκθεση αυτών των τραπεζών στο κρατικό χρέος Ελλάδας, Ιρλανδίας, Πορτογαλίας, Ισπανίας και Ιταλίας ήταν 45 δισ. δολάρια στα τέλη Σεπτεμβρίου.

Μεγάλος κίνδυνος υπάρχει επίσης και από τις εγγυήσεις που υπάρχουν στις συναλλαγές που γίνονται στην αγορά CDS. Εάν μία τράπεζα κληθεί να αυξήσει αυτές τις εγγυήσεις, τότε ίσως ξεμείνει από ρευστό και δεν θα μπορεί να πληώσει αυτά που χρειάζονται.

Η AIG, το 2008, έπαθε ακριβώς αυτό το πράγμα και η αμερικανική κυβέρνηση αναγκάστηκε να τη διασώσει.

Στην Ευρώπη, οι κυβεςρνήσεις κάνουν ότι είναι δυνατό προκειμένου, στην περίπτωση της Ελλάδας, η αναδιάρθρωση του χρέους να έχει εθελοντικό χαρακτήρα, ώστε να μην προκληθεί πιστωτικό γεγονός και ενεργοποιηθούν τα CDS.

Η καθαρή έκθεση σε ελληνικά CDS είναι 3,7 δισ. δολάρια.

Newsroom ΑΛΤΕΡ ΕΓΚΟ