Επιστημονικό συνέδριο για τον Οδυσσέα Ελύτη

Στο Μουσείο Σολωμού της Κέρκυρας (στο σπίτι όπου έζησε για 25 χρόνια και έκλεισε τα μάτια του ο Διονύσιος Σολωμός), το οποίο με την συνδρομή της Εθνικής Τράπεζας μετατράπηκε στα τέλη του 2009 σε αξιοζήλευτο μουσειακό χώρο με έργα Τέχνης, το τριήμερο 19-21 Νοεμβρίου θα γίνουν 28 ανακοινώσεις από Ελληνες και ξένους πανεπιστημιακούς, συγγραφείς και επιστήμονες, σε μια προσπάθεια σφαιρικής θεώρησης του έργου του ποιητή, εξελικτικά, από την πρώτη ως την ύστερη εμφάνισή του στον λογοτεχνικό στίβο.

Τίτλος του συνεδρίου «Οδυσσέας Ελύτης – Μ’ ένα τριφύλλι φως στο στήθος» και στόχος είναι να εξεταστεί επίσης η πρόσληψη του έργου του Οδυσσέα Ελύτη όχι μόνο στην Ελλάδα, αλλά και στο εξωτερικό. Ακόμη, να «φωτιστεί» η σχέση αγάπης του ποιητή με την Κέρκυρα.

«Η Εταιρεία Κερκυραϊκών Σπουδών δεν περιορίζεται σε αυστηρά τοπικά πλαίσια. Εχει μιαν ευρύτερη εποπτεία του πνευματικού γίγνεσθαι στην Ελλάδα», αναφέρει μιλώντας στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο πρόεδρός της Περικλής Παγκράτης, ο οποίος παράλληλα ηγείται της ομάδας που επί 30 χρόνια εκδίδει ανελλιπώς το βραβευμένο τον περασμένο Μάιο από το υπουργείο Πολιτισμού λογοτεχνικό περιοδικό Πόρφυρας.

«Με αυτά τα δεδομένα», συνεχίζει ο πρόεδρος της ΕΚΣ, «η Εταιρεία τιμά τον μεγάλο ποιητή Οδυσσέα Ελύτη, αξιοποιώντας το υπάρχον στην Κέρκυρα πανεπιστημιακό και εν γένει πνευματικό δυναμικό. Η εκδήλωση πραγματοποιείται στο σπίτι του Σολωμού στην Κέρκυρα και δένει με τον χώρο, δεδομένου ότι ο Ελύτης είναι ένας σολωμικός ποιητής. Αλλωστε η εν γένει νεοελληνική ποίηση έχει ως αφετηρία τους δύο γενάρχες: Σολωμό και Κάλβο. Το γεγονός αυτό τόνιζε πάντοτε ο Ελύτης τόσο στην ποίησή του όσο και στον δοκιμιακό του λόγο. Μια επιστημονική επανεξέταση του έργου του είναι, κατά συνέπεια, επιβεβλημένη».

Ο γενικός γραμματέας της Εταιρείας Κερκυραϊκών Σπουδών, Δημήτρης Κονιδάρης, δίνει ορισμένα στοιχεία για τη βιωματική σχέση του Ελύτη με το νησί. «Ο Οδυσσέας Ελύτης», εξηγεί στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, «βρέθηκε στην Κέρκυρα επί οκτώ μήνες, το 1937, υπηρετώντας στη Σχολή Εφέδρων Αξιωματικών. Μιλάει γι’ αυτό στα Ανοιχτά Χαρτιά του. Ο Γιώργος Σεφέρης, που ήταν πρόξενος στην Κορυτσά, του έγραφε και τον παρηγορούσε. Έκανε τότε παρέα και περιπάτους με δύο κυρίως ανθρώπους, τον Κύπριο δικηγόρο και ερευνητή Ευάγγελο Λουίζο, που επίσης υπηρετούσε στη Σχολή Εφέδρων Αξιωματικών και τον Κερκυραίο δημοσιογράφο-ιστορικό ερευνητή και συγγραφέα Κώστα Δαφνή, ύστερα από συστάσεις του Γιώργου Κατσίμπαλη -κατ’ άλλους, ύστερα από συστάσεις του Ανδρέα Καραντώνη. Η φιλία Ελύτη-Δαφνή διατηρήθηκε σ’ όλη τους τη ζωή».

Ο ποιητής επισκέφθηκε την Κέρκυρα αρκετές φορές ακόμη, κυρίως την περίοδο 1962-1966 και τη διετία 1973-1974. «Τον Μάιο του 1974», συνεχίζει ο κ.Κονιδάρης, «ήλθε στην Κέρκυρα με τον δημοσιογράφο Γρηγόρη Δαφνή, αδελφό του Κώστα Δαφνή. Του έγινε μάλιστα τιμητική υποδοχή από την Εταιρεία Κερκυραϊκών Σπουδών, στο Μουσείο Σολωμού. Επίσης, το 1980 είχε έλθει στην Κέρκυρα για τα εγκαίνια αναστηλωμένου κτίσματος του Θωμά Φλαγγίνη και έκθεσης ζωγραφικής του Νίκου Χατζηκυριάκου-Γκίκα. Τότε τον δεξιώθηκε η Αναγνωστική Εταιρία Κέρκυρας, παρουσία και του Λόρενς Ντάρελ».

Το συνέδριο θα αρχίσει την Παρασκευή 19 Νοεμβρίου στις 17:30 μ.μ., με την ενότητα «Σύνδεση με την εντοπιότητα – Για σένα έχω μιλήσει σε καιρούς παλιούς».
Ο Λουκιανός Ζαμίτ θα θυμηθεί «1974: Ο Ελύτης προσκεκλημένος της Εταιρείας Κερκυραϊκών Σπουδών στο Μουσείο Σολωμού», ο Φίλιππος Φιλίππου έχει θέμα «Ο Ελύτης στη Σχολή Εφέδρων Αξιωματικών Κερκύρας και άλλα τινά», ενώ ο Βασίλης Λέτσιος εισηγείται «Ελύτης, Κάλβος, Σολωμός: Μια συνομιλία με προσδοκίες».
Η βραδινή συνεδρία στις 19:00 μ.μ. τιτλοφορείται «Πρώτες προσεγγίσεις – Στην αρχή το φως και η ώρα η πρώτη» και περιλαμβάνει τις εισηγήσεις «Θεολογία της φύσης στον ώριμο Ελύτη» από τον Ευγένιο Αρανίτση, ‘Ο Ελύτης «μετά τα φυσικά»‘ από τον Νάσο Μαρτίνο και «Άχρονη, κατασταλαγμένη μουσική: Μια υποσημείωση για τον ακροατή Ελύτη» από τον Πάνο Βλαγκόπουλο.

«Διαδοχικές προσεγγίσεις (α’) – Δώστε μου την ουλή του αμάραντου τα μάγια» τιτλοφορείται η πρωινή σαββατιάτικη συνεδρία που θα αρχίσει στις 09.30 π.μ.. Θα εισηγηθούν ο Δημήτρης Κονιδάρης «Ελύτης: Φάση δεύτερη – τρίτη: Το Φωτόδεντρο, Τα ετεροθαλή, Τρία ποιήματα με σημαία ευκαιρίας», η Κατερίνα Κούσουλα «Ο πρώτος και ο ύστερος Ελύτης», ο Νίκος Κοσκινάς «Τα ελληνικά πολιτισμικά πρότυπα στο Aξιον Εστί του Ελύτη» και η Ανδρομάχη Μπάτζιου «Η Ελένη στην ποίηση του Ελύτη».

«Διαδοχικές προσεγγίσεις (β’) – Θα καρώ Μοναχός των θαλερών πραγμάτων» στη μεσημβρινή συνεδρία στις 11:30 π.μ.. Εισηγούνται ο Δημήτρης Δαμίγος «Το όνειρο σε αφήνει όταν το αφήσεις – Ανοιχτά χαρτιά – Οι αλήθειες της ψυχής στο έργο του Ελύτη», ο Περικλής Παγκράτης «Ημερολόγιο ενός αθέατου Απριλίου – Κατά τα άλλα το τοπίο θύμιζε…», ο Νίκος Παπαδημητρίου «Μαρία Νεφέλη: Κάθε φεγγάρι ομολογεί» και ο Ερωτόκριτος Μωραΐτης «Τα ελεγεία της Οξώπετρας – Η αλήθεια μόνον έναντι θανάτου δίδεται».

Στην απογευματινή και τη βραδινή συνεδρία του Σαββάτου, η οποία τιτλοφορείται «Από γλώσσα σε γλώσσα – Τη γλώσσα μού έδωσαν ελληνική» και θα αρχίσει στις 17:30 μ.μ., ο Jim Potts θα μιλήσει «Για τα εκατό χρόνια από τη γέννηση του Ελύτη (2011) – Μια επανεξέταση του ποιήματος Επέτειος σε σχέση και με την πρόσληψη της ποίησης του Ελύτη από το αγγλόφωνο κοινό», η Σοφία Μωραΐτη θα έχει θέμα «Ο Ελύτης στα γαλλικά γράμματα», ο Hans Schlum «Η πρόσληψη του Ελύτη στον γερμανόφωνο χώρο», ο Markku Pοskynen «Η ιστορία μιας μετάφρασης του Ελύτη: Η περίπτωση της Φινλανδίας», ο Γιώργος Κεντρωτής «Η μετάφραση ως δεύτερη γραφή» και ο Κώστας Σουέρεφ θα κλείσει τον κύκλο των εισηγήσεων, αναπτύσσοντας το θέμα «Οι ενδογλωσσικές ελυτικές μεταφράσεις».

Την Κυριακή, τελευταία ημέρα του συνεδρίου, στην ενότητα της πρωινής συνεδρίας «Λόγος και στοχασμός – Με τι πέτρες, τι αίμα και τι σίδερο», στις 09:30 π.μ. η Νικολαΐς Πένα θα εισηγηθεί «Πιάσε το πρέπει από το ιώτα και γδάρε το ίσαμε το πι – Η νεότητα στον Μικρό Ναυτίλο – Ένα ηθικό δέον» και θα ακολουθήσουν η Βέρα Κονιδάρη με θέμα «Ο Ελύτης στην Εκπαίδευση», η Κωνσταντίνα Χρυσικοπούλου «Η κριτική του Ι.Μ. Παναγιωτόπουλου για τον Ελύτη» και ο Θεοτόκης Ζερβός ‘Ο Ελύτης και «Η μέθοδος του Αρα»‘.

Στην τελική, μεσημβρινή συνεδρία, στην ενότητα «Από Τέχνη σε Τέχνη – Στήνει καρτέρι ο κεραυνός – Μια ιππασία στα σύννεφα», που θα αρχίσει στις 11:50 π.μ., η Κατερίνα Πολυχρονοπούλου θα έχει θέμα «Μονόγραμμα – Μαρία Νεφέλη: Απόπειρα θεατρικής ανάγνωσης», η Έλενα Χαμαλίδη «Τα κολλάζ του Ελύτη», η Μαρίνα Παπασωτηρίου «Η συμπόρευση του Ελύτη με τους ζωγράφους της γενιάς του ’30, μέσα από τα έργα της Εθνικής Πινακοθήκης στην Κέρκυρα» και ο Θάνος Χρήστου θα εισηγηθεί «Εικαστικές εμπνεύσεις από την ποίηση του Ελύτη».

Οι συζητήσεις του τριήμερου συνεδρίου των Κερκυραίων στο σπίτι του Διονύσιου Σολωμού θα ολοκληρωθούν με τη σύνοψη των συμπερασμάτων.

Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ