Η πρόληψη του καρκίνου του παχέος εντέρου

Ο καρκίνος παχέος εντέρου αποτελεί μια από τις συχνότερες μορφές καρκίνου που εμφανίζονται στον άνθρωπο. Πρόκειται για κακοήθη όγκο που αναπτύσσεται στο εσωτερικό του παχέος εντέρου και προσβάλλει εκατομμύρια ανθρώπους.

Η συγκεκριμένη μορφή καρκίνου προέρχεται από μικρούς καλοήθεις όγκους του εντέρου, γνωστούς και ως πολύποδες, οι οποίοι εμφανίζοντια συχνότερα, καθώς αυξάνεται η ηλικία του ατόμου. Αν δυνητικά καρκινογόνοι πολύποδες διανγωστούν έγκαιρα, μπορούν να αφαιρεθούν ανώδυνα (χωρίς να είναι αναγκαία η χειρουργική επέμβαση).

Υπολογίζεται ότι 2 στους 3 καρκίνους παχέους εντέρου θα μπορούσαν να προληφθούν με αλλαγές στη διατροφή και τη φυσική άσκηση. Την πόρτα στον καρκίνο του παχέος εντέρου ανοίγουν οι διατροφικές μας συνήθειες, οι οποίες υπολογίζεται ότι ευθύνονται για περίπου το 30% του συνόλου των περιστατικών καρκίνου στις δυτικές κοινωνίες, καθιστώντας τη διατροφή το δεύτερο παράγοντα κινδύνου για καρκίνο μετά το κάπνισμα. Οι λιπαρές τροφές, τα τηγανιτά, οι τροφές με συντηρητικά και το κόκκινο κρέας, ευνοούν την ανάπτυξη καρκίνου παχέους εντέρου. Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας συνδέει, με εμπεριστατωμένα στοιχεία, την παχυσαρκία με την εμφάνιση της νόσου.

Το κάπνισμα συνιστά τον υψηλότερο παράγοντα κινδύνου για διάφορους τύπου καρκίνου, όπως του πνεύμονα, του λάρυγγα, του οισοφάγου, του στομάχου κ.τ.λ. Οι καπνιστές διατρέχουν ως και τετραπλάσιο κίνδυνο να εμφανίσουν καρκίνο παχέος εντέρου σε σχέση με τους μη καπνιστές.

Σε ότι αφορά τις προληπτικές εξετάσεις, τα άτομα χωρίς αναγνωρισμένους παράγοντες κινδύνου θα πρέπει να ξεκινούν τον τακτικό έλεγχο στην ηλικία των 50 ετών.

Η προτεινόμενη προληπτική εξέταση είναι η εξέταση ανίχνευσης αιμοσφαιρίνης στα κόπρανα (δοκιμασία Mayer κοπράνων). Η εξέταση ανιχνεύει τις μικρές ποσότητες αίματος, που κανονικά δεν είναι ορατές με γυμνό μάτι, στις κενώσεις. Δεν διαγιγνώσκει τον καρκίνο παχέος εντέρου, αλλά με τα αποτελέσματα αξιολογείται από τον ειδικό γιατρό αν οι ασθενείς θα πρέπει να υποβληθούν σε εξέταση του εντέρου (κολονοσκόπηση). Η ύπαρξη αιμοσφαιρίνης στα κόπρανα δεν συνεπάγεται απαραίτητα διάνγωση καρκίνου. Το αρνητικό αποτέλεσμα της εξέτασης δεν αποκλείει την ύπαρξη πολυπόδων ή ακόμη και καρκίνου. Για το λόγο αυτό, η εξέταση θα πρέπει να επαναλαμβάνεται κάθε έτος, ενώ συνίσταται και η σιγμοειδοσκόπηση ανά 5ετία ή η κολονοσκόπηση ανά 10ετία.

Η εξέταση αυτή προσφέρθηκε δωρεάν στους ενδιαφερόμενους πολίτες στην Αθήνα-Πειραιά, Θεσσαλονίκη, Πάτρα, Ηράκλειο, στη διάρκεια του μήνα Μαρτίου που είναι αφιερωμένος στην ενημέρωση για τον καρκίνο του παχέος εντέρου. Στο πρόγραμμα που πραγματοποιήθηκε από τον Όμιλο Εθελοντών Κατά του Καρκίνου (ΟΕΚΚ) Αγκαλιάζω και το Κέντρο Μελετών Υπηρεσιών Υγείας της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών, με τη χορηγία της Roche, εξέτασθηκαν περισσότερα από 10.000 άτομα.

Γιάννης Τούντας
Αν. Καθηγητής Κοινωνικής Ιατρικής
Διευθυντής Ινστιτούτου Κοινωνικής
και Προληπτικής Ιατρικής (ΙΚΠΙ)

health.in.gr