Μετά το AIDS, οι χιμπατζήδες «ένοχοι» και για το πέρασμα της ελονοσίας στον άνθρωπο

Αθήνα: Για πρώτη φορά οι επιστήμονες έχουν γενετικές αποδείξεις ότι άλλη μια σοβαρή ασθένεια, η ελονοσία, ξεκίνησε από τους χιμπατζήδες και στη συνέχεια «πέρασε» στους ανθρώπους μέσω των κουνουπιών.

Η ανακάλυψη έγινε από ομάδα Αμερικανών επιστημόνων του πανεπιστημίου της Καλιφόρνιας-Ιρβάιν, υπό τον Φρανσίσκο Αγιάλα του Τμήματος Οικολογίας και Εξελικτικής Βιολογίας, και δημοσιεύτηκε στο περιοδικό «Proceedings» της Εθνικής Ακαδημίας Επιστημών των ΗΠΑ, σύμφωνα με το BBC, το Γαλλικό Πρακτορείο και το Reuters.

Οι ερευνητές ανακάλυψαν ότι όλα τα στελέχη του παρασίτου της ελονοσίας στον άνθρωπο (plasmodium falciparum), σε όλα τα μέρη του κόσμου, προέρχονται τελικά από ένα παράσιτο της ελονοσίας των χιμπατζήδων (plasmodium reichenowi) που προϋπήρχε.

Η μετάδοση από τους πιθήκους στον άνθρωπο, μέσω τσιμπημάτων των κουνουπιών, υπολογίζεται ότι έγινε πριν περίπου 10.000 χρόνια, όταν οι άνθρωποι στράφηκαν στη γεωργία, οπότε εισχώρησαν βαθύτερα στα δάση όπου κατοικούσαν οι χιμπατζήδες και ήρθαν σε στενότερη επαφή μαζί τους.

Η σταδιακή αποψίλωση των δασών δημιούργησε λίμνες στάσιμου νερού και άλλες συνθήκες ευνοϊκές για την ανάπτυξη των κουνουπιών-φορέων της ελονοσίας.

Σύμφωνα με τους ερευνητές, «η περαιτέρω ανθρώπινη διείσδυση και στα τελευταία δάση όπου κατοικούν χιμπατζήδες, οδηγεί σε υψηλότερο κίνδυνο μετάδοσης νέων παθογόνων, μεταξύ αυτών νέων παρασίτων της ελονοσίας».

Μέχρι τώρα επικρατούσε ασάφεια αναφορικά με την προέλευση της ελονοσίας στους ανθρώπους, σε σημείο που μερικοί επιστήμονες πίστευαν ότι ο ιός της ελονοσίας ξεκίνησε από τον άνθρωπο και μεταδόθηκε στους χιμπατζήδες.

Όμως η νέα γενετική έρευνα ξεκαθαρίζει ότι, όπως και για το AIDS, η πηγή προέλευσής της είναι ο γενετικά στενότερος συγγενής του ανθρώπου, ο χιμπατζής.

Οι ερευνητές ελπίζουν ότι η ανακάλυψή τους θα βοηθήσει στη δημιουργία νέων καλύτερων φαρμάκων και εμβολίων κατά της ανθρώπινης ελονοσίας.

Η ελονοσία τελευταία έχει προκαλέσει νέα ανησυχία, καθώς έχει εμφανίσει αντίσταση σε πολλά φάρμακα. Η ασθένεια σκοτώνει περίπου 1 εκατoμμύριο ανθρώπους κάθε χρόνο, κυρίως παιδιά, σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας.

Το κουνούπι-φορέας του παρασίτου της ελονοσίας προκαλεί σοβαρή ασθένεια σε 300 – 500 εκατ. άτομα παγκοσμίως κάθε χρόνο. Οι επιστήμονες προσπαθούν να δημιουργήσουν ένα εμβόλιο κατά της ελονοσίας, αλλά συναντούν δυσκολίες.

Η νέα κατανόηση του πώς το παράσιτο μεταδόθηκε στους ανθρώπους από τους χιμπατζήδες ελπίζεται ότι θα διευκολύνει πλέον το έργο τους.

Η ανακάλυψη έρχεται να εμπλουτίσει τη λίστα των σοβαρών ασθενειών που προέρχονται από ζώα. Γάλλοι επιστήμονες μόλις ανακοίνωσαν ότι το AIDS, εκτός από τους χιμπατζήδες, προέρχεται και από τους γορίλες, ενώ η γρίπη των πτηνών, η γρίπη των χοίρων και στην ουσία όλες οι μορφές γρίπης ξεκίνησαν από τα ζώα και μεταπήδησαν αργότερα στους ανθρώπους.

Ο μακρύς κατάλογος περιλαμβάνει ακόμα το σύνδρομο οξείας αναπνευστικής ανεπάρκειας (SARS), τους ιούς Έμπολα και Μάρμπουργκ και την πανώλη.

ΑΠΕ-ΜΠΕ

health.in.gr