Νέα στοιχεία για τον μηχανισμό δράσης του ιού της γρίπης των πτηνών

Λονδίνο: Η γρίπη των πτηνών είναι θανατηφόρος διότι πολλαπλασιάζεται αφειδώς και υπερδιεγείρει το ανοσοποιητικό σύστημα, σύμφωνα με την εκτενέστερη επιστημονική ανάλυση που έχει δημοσιευθεί μέχρι σήμερα.

Σύμφωνα με σχετικό άρθρο του επιστημονικού εντύπου Nature Medicine, τα νέα αυτά στοιχεία καταδεικνύουν ότι η φαρμακευτική αγωγή για την καταπράυνση του ανοσοποιητικού συστήματος μπορεί να είναι επιβοηθητική μόνο αν η αντιϊκή θεραπεία δεν είναι διαθέσιμη ή όταν χορηγείται πολύ αργά.

Από το 2003 μέχρι σήμερα πάνω από 240 άνθρωποι έχουν διαγνωστεί ότι πάσχουν από τον ιό Η5Ν1 και πάνω από 140 έχουν αποβιώσει.

Βιετναμέζοι ερευνητές της Μονάδας Κλινικής Έρευνας του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης στο ΧοΤσι Μιν Σιτι με επικεφαλής τον Δρ Μεννο ντε Τσονγκ συνέλεξαν και ανέλυσαν δείγματα από 18 άτομα που είχαν μολυνθεί το 2004 και το 2005, 13 εκ των οποίων αργότερα απεβίωσαν.

Συγκεκριμένα, συνέλεξαν δείγματα από ρινικές και λαρυγγικές εκκρίσεις και αίμα περίπου έξι ημέρες μετά τη λοίμωξη και τα συνέκριναν με αυτά από άτομα που είχαν μολυνθεί από τον ιό Η3Ν1 ή τον Η1Ν1 (στελέχη του ιού της γρίπης που προσβάλλει τον άνθρωπο).

Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι ο ιός Η5Ν1 που προκαλεί τη νόσο των πτηνών πολλαπλασιάζεται εκατοντάδες φορές ταχύτερα από τα στελέχη της κοινής γρίπης. Ο ιός φαίνεται ότι προτιμά το κατώτερο τμήμα του αναπνευστικού συστήματος, παρά τη μύτη και τον λάρυγγα, όπως οι συνήθεις ιοί της γρίπης.

Οι επιστήμονες εντόπισαν επίσης ιογενές RNA στο αίμα ασθενών που είχαν αποβιώσει, γεγονός που σημαίνει ότι είχε φτάσει σε ιδιαιτέρως υψηλά επίπεδα στα συγκεκριμένα άτομα.

Το ανοσοποιητικό σύστημα των ατόμων που έχουν μολυνθεί από τον Η5Ν1 παρουσιάσει χαρακτηριστικά σημάδια έντονης δραστηριοποίησης. Εντοπίστηκαν υψηλά επίπεδα αρκετών κυτοκίνων και χημειοκίνων στο αίμα, ειδικά σε ασθενείς που είχαν αποβιώσει και αξιοσημείωτη πτώση στα λευκά αιμοσφαίρια ή στα λεμφοκύτταρα.

Αυτή η ανεξέλεγκτη «καταιγίδα κυτοκίνης» μπορεί να προκληθεί από τοξίνες και βακτηριακή λοίμωξη και πιστεύεται ότι τελικά οδηγεί σε ανεπάρκεια των πνευμόνων ή άλλων οργάνων.

Οι επιστήμονες είχαν και παλαιότερα υποψιαστεί ότι η γρίπη των πτηνών μπορεί να προκαλέσει καταιγίδα κυτοκίνης, η οποία επίσης υπάρχει η υποψία ότι παίζει σημαντικό ρόλο στο οξύ αναπνευστικό σύνδρομο και στην επιδημία γρίπης του 1918. Αλλά για τον ιό Η5Ν1 είναι η πρώτη φορά που προκύπτουν στοιχεία που ενισχύουν αυτή την επιστημονική εικασία.

Είναι πιθανόν ο ιός να προάγει την αντίδραση αυτή διότι πολλαπλασιάζεται ταχύτατα ή επειδή δημιουργεί πρωτεΐνες που διεγείρουν με επιθετικότητα το ανθρώπινο ανοσοποιητικό σύστημα.

Η μελέτη δίνει και μια εξήγηση στο ερώτημα γιατί η δραστική ουσία οσελταμιβίρη (Tamiflu), που μπλοκάρει την αντιγραφή του ιού, έχει αποδειχθεί ελάχιστα αποτελεσματική στην αντιμετώπιση της νόσου. Η φλεγμονώδης αντίδραση μπορεί να έχει ξεφύγει από τον έλεγχο μέχρι τα άτομα που έχουν μολυνθεί να ξεκινήσουν την θεραπεία, υπογραμμίζοντας την ανάγκη έγκαιρης διάγνωσης και θεραπείας.

Επίσης καθίσταται σαφές ότι φάρμακα που κατευνάζουν την ανοσολογική αντίδραση μπορούν να μειώσουν τα ποσοστά θνησιμότητας. Ορισμένοι επιστήμονες έχουν χορηγήσει δοκιμαστικά στεροειδή, τα οποία καταστέλλουν το ανοσοποιητικό σύστημα, αλλά μέχρι στιγμής δεν έχει προκύψει ξεκάθαρο όφελος. Σκευάσματα που επιδρούν σε συγκεκριμένα μόρια, όπως η θεραπεία αντι-TNF που χορηγείται στους πάσχοντες από ρευματοειδή αρθρίτιδα, ίσως είναι αποτελεσματικότερα.

Ο Δρ ντε Τσονγκ πάντως θα συλλέγει περισσότερα δείγματα στην προσπάθειά του να εξακριβώσει αν το DNA κάνει ορισμένα άτομα περισσότερο επιρρεπή στη γρίπη των πτηνών.

health.in.gr