Δυσλειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος υπεύθυνη για την ναρκοληψία

Λονδίνο: Μια δυσλειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος ενδέχεται να είναι ο αιτιολογικός παράγοντας ορισμένων περιπτώσεων ναρκοληψίας, σύμφωνα με μελέτη Αυστραλών επιστημόνων που δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό έντυπο The Lancet.

Η ναρκοληψία είναι μια ασυνήθιστη και συγχρόνως εντυπωσιακή κατάσταση κατά την οποία το άτομο έχει επαναλαμβανόμενες ακαταμάχητες προσβολές ύπνου που όταν έρχονται δεν μπορεί να αντισταθεί και μπορεί ως αποτέλεσμα να κοιμηθεί σε ακατάλληλες ή επικίνδυνες συνθήκες, στο μέσο μιας συζήτησης για παράδειγμα ή κατά την οδήγηση.

Επίσης το άτομο μπορεί να εκδηλώνει σε ποσοστό 70% βραχέα επεισόδια καταπληξίας, δηλαδή αιφνίδιας απώλειας του μυϊκού τόνου συχνά ως αποτέλεσμα έντονης συγκίνησης. Μετά δηλαδή από έντονο γέλιο, θυμό, έκπληξη το άτομο μπορεί να σωριαστεί κάτω χωρίς όμως να έχει χάσει τις αισθήσεις του ή απλά να του πέσουν αντικείμενα που κρατά, να χαλαρώσει το σαγόνι του, να πέσουν τα βλέφαρα του, το κεφάλι του ή τα χέρια του.

Τέλος 30-50% των ατόμων που πάσχουν από ναρκοληψία κατά το μεταβατικό διάστημα μεταξύ ύπνου και εγρήγορσης βιώνουν παράλυση κατά τον ύπνο, αδυναμία δηλαδή να κινηθούν και 20-40% βιώνουν υπναγωγικές ψευδαισθήσεις, είτε οπτικές είτε ακουστικές ή κιναισθητικές. Τόσο η παράλυση όσο και οι ψευδαισθήσεις διαρκούν δευτερόλεπτα ως λίγα λεπτά και θεωρούνται ότι είναι το αποτέλεσμα εισβολής στοιχείων REM ύπνου κατά τη διάρκεια εγρήγορσης του ατόμου.

Ερευνητική ομάδα του Ιατρικού Κέντρου Flinder με επικεφαλής τον Δρ Τομ Γκόρντον εντόπισε αντισώματα του αντιγόνου HLA DQB1*0602 στο αίμα εννέα πασχόντων από ναρκοληψία, τα οποία ένεσε στους μύες ποντικιών ώστε αυτά να έχουν όλα τα συμπτώματα της διαταραχής.

Τα πειραματόζωα που ενέθηκαν με αντισώματα του HLA DQB1*0602 από εννέα άτομα που δεν έπασχαν από ναρκοληψία δεν εκδήλωσαν ανάλογα συμπτώματα.

Τα αντισώματα του HLA DQB1*0602 παράγονται από το ανοσοποιητικό σύστημα για να καταπολεμήσουν τις λοιμώξεις και άλλους εισβολείς στο ανθρώπινο σώμα.

Από τη μελέτη διαπιστώνεται ότι σε ορισμένους πάσχοντες από ναρκοληψία το ανοσοποιητικό σύστημα παράγει αντισώματα του HLA DQB1*0602 που επιφέρουν βλάβες στον εγκεφαλικό ιστό και προάγουν τη συμπτωματολογία της ναρκοληψίας.

Η ναρκοληψία συγκεκριμένα συνδέεται με την απώλεια συγκεκριμένων υποθαλαμικών νευρώνων, που περιέχουν το νευροπεπτίδιο υποκρετίνη ή αλλιώς ορεξίνη. Το σύστημα υποκρετίνης παίζει ρόλο-κλειδί στον έλεγχο του ύπνου και της αφύπνισης.

Οι περισσότεροι ασθενείς με ναρκοληψία που συνδέεται με καταπληξία έχουν χαμηλές ή μη ανιχνεύσιμες συγκεντρώσεις υποκρετίνης στο εγκεφαλονωτιαίο υγρό. Το εύρημα αυτό σε συνδυασμό με τη στενή σχέση ναρκοληψίας και του αντιγόνου HLA DQB1*0602 υποδεικνύει μια υψηλά εκλεκτική αυτοάνοση επίθεση εναντίον των νευρώνων που περιέχουν υποκρετίνη στον υποθάλαμο.

«Τα ευρήματά μας δίνουν ξεκάθαρες αποδείξεις ότι η ναρκοληψία είναι αυτοάνοσο νόσημα. Η αναγνώριση του αντισώματος-στόχου και των μακροχρόνιων επιδράσεων του μπορούν να δημιουργήσουν νέες προοπτικές διάγνωσης και θεραπείας», επισημαίνει ο Δρ Γκόρντον.

Σε συνοδευτικό άρθρο η Δρ Μεριλ Γουάις του Κολεγίου Ιατρικού Baylor του Χιούστον τονίζει ότι «αν τα αποτελέσματα επαληθευτούν από μεγαλύτερης κλίμακας μελέτες, θα θεωρηθούν σημαντικά. Θα μπορούσε να ανοίξει το δρόμο για νέα διαγνωστικά τεστ ώστε να καταστεί δυνατή η πρόληψη της απώλειας της υποκρετίνηςπριν αυτή πέσει σε επίπεδα τέτοια που να προάγουν την συμπτωματολογία της ναρκοληψίας».

health.in.gr