Ο λάκκος και το φτυάρι

Μια παλιά (πολύ παλιά όμως) μεξικανική παροιμία αναφέρει «αν δεις κάποιον να σκάβει τον λάκκο του, μη σπεύσεις να του πάρεις το φτυάρι». Μου την ανέφερε μια φίλη το βράδυ του Σαββάτου, αλλά δεν υπεισήλθε σε περισσότερες λεπτομέρειες για την προέλευση μιας παροιμίας η οποία ενδημεί στην Τιχουάνα, τη Βέρα Κρουζ, το Μοντερέι ή την Πουέμπλα. Αν δηλαδή την άκουσε σε κάποιο γουέστερν ή σε κάποια από τις μεξικανικές σαπουνόπερες τις οποίες προβάλλει μεσημεριάτικα η ελληνική τηλεόραση. Ή την «ξεσήκωσε» από κάποιο βιβλίο;

Εκείνη δεν μας το ξεκαθάρισε, εμένα δεν μου δημιούργησε και την περιέργεια να ρωτήσω καθότι την παροιμία τη βρήκα ευφυή, και ούτω πως μείναμε στα εντός, εκτός και επί τα αυτά. Ποσώς με ενδιέφερε άλλωστε πόθεν η γνώση της φίλης. Ωσαύτως εκτός από ευφυή βρήκα την παροιμία και ρεαλιστική. Διότι μπορεί, θεωρώ, να συνδυαστεί άνετα, και χωρίς ιδιαίτερη προσπάθεια με τα όσα έχουν προηγηθεί από τις αρχές της εβδομάδας, όσον αφορά τις εξαιρετικής σύλληψης τυποκτόνες πρωτοβουλίες του «λεγάμενου» αρχηγού της αξιωματικής αντιπολίτευσης…

Αλλες εποχές

Η μεξικανική παροιμία για τον λάκκο και το φτυάρι είναι το δεύτερο πράγμα που με εντυπωσίασε αναφορικά με την απόφαση του «λεγάμενου» ηγέτη της Αριστεράς να αποπειραθεί να φιμώσει τον Τύπο. Το πρώτο που οφείλω να αναφέρω, διότι με εντυπωσίασε ως γεγονός, είναι η ηχηρή, στα όρια της αποδοκιμασίας, σιωπή των κορυφαίων στελεχών του ΣΥΡΙΖΑ ως προς την υπόθεση της βίλας του 500άρικου στο Σούνιο. Εξαιρουμένου του ατυχούς Βούτση (ο οποίος ως γνωστόν χρωστάει στον «λεγάμενο» ότι τον έκανε πρόεδρο του Κοινοβουλίου), που έγραψε ένα άρθρο στην «Αυγή» τις προάλλες, ουδείς εκ του πανθέου των κορυφαίων στελεχών του κόμματος, που άλλοτε «κόσμησαν» την κυβέρνηση, κατέτεινε σε δηλώσεις, αρθρογραφία ή σχόλια υπέρ του «λεγάμενου». Είναι ίσως αυτή η πιο τρανταχτή απόδειξη ότι η εποχή που ο ηγεμών κουνούσε το φρύδι του, και χίλιοι έπεφταν στα πόδια του, χαλί να γίνουν να τους πατήσει, έχει παρέλθει. Και νομίζω ανεπιστρεπτί…

Μαύρη επέτειος

Σε άλλα νέα της επικαιρότητας τώρα, δεν ξέρω αν το έχουμε αντιληφθεί, αλλά με την έλευση του Φεβρουαρίου σήμερα, κλείνουμε ακριβώς έναν χρόνο από την εποχή που ο κορωνοϊός, και όσα κουβάλησε μαζί του, εισήλθε επιθετικά στη ζωή μας. Πόσα δεν έγιναν αυτόν τον χρόνο, και πόσα άλλα μέλλει να συμβούν, διότι παρά τις διαβεβαιώσεις, παρά τις προσδοκίες που μας καλλιέργησαν επιστήμονες και πολιτικοί, αποδείχθηκε ότι ήταν ευσεβείς πόθοι και τίποτε περισσότερο. Δεν στηρίζονταν πουθενά, επί πραγματικού. Μα πουθενά όμως. Υποθέσεις εργασίας έκαναν και αυτοί, όπως μπορεί να κάνει, ανά πάσα στιγμή, και για οποιοδήποτε θέμα τον απασχολεί και ο καθένας από μας – εάν συμβεί αυτό, θα έχει ίσως εκείνο το αποτέλεσμα, υπό την προϋπόθεση βέβαια ότι θα μεσολαβήσει αυτή η παράμετρος και οπωσδήποτε δεν θα επηρεαστεί η πορεία της υπόθεσης από κάποιον απρόβλεπτο παράγοντα. «Να ‘χαμε να λέγαμε δηλαδή, για να ‘χουμε να πούμε»!

Προβλήματα

Απέναντι σε όλο αυτό όμως υπάρχουν τα πραγματικά προβλήματα που έχει επιφέρει η πανδημία. Προβλήματα τα οποία είναι κατά βάση οικονομικά και περιορίζουν ασφυκτικά τις επιλογές της κυβέρνησης να κάνει κάτι άλλο, πέραν της διαχείρισης των επιπτώσεων του κορωνοϊού. Εβλεπα τον Μητσοτάκη το Σάββατο στη μίνι περιοδεία του στην Καρδίτσα και τα Τρίκαλα. Ο άνθρωπος προσπαθούσε να αρθρώσει έναν προγραμματικό λόγο που να δίνει μια προοπτική, αλλά έχω την αίσθηση πως ούτε και ο ίδιος πίστευε ότι κάτι μπορεί να γίνει ενώ η πανδημία είναι σε πλήρη έκταση, ο εμβολιασμός του πληθυσμού καθυστερεί αδιανόητα και κανείς δεν μπορεί να σε διαβεβαιώσει ότι, «τελειωμένα πράγματα», σε πέντε, δεκαπέντε ή τριάντα πέντε ημέρες η κατάσταση θα είναι καλύτερη, ο κορωνοϊός θα έχει ανασχεθεί και η οικονομία θα αρχίσει να παίρνει μπρος. Με το σήμερα, με το αύριο όμως δεν γίνεται δουλειά…

Το φαινόμενο της πεταλούδας

Και κάπως έτσι φτάσαμε εδώ, έναν χρόνο μετά, στο σήμερα, 1η Φεβρουαρίου 2021, εκεί απ’ όπου ξεκινήσαμε: να μην μπορεί κανείς να σου πει με ασφάλεια πότε θα τελειώσει αυτός ο εφιάλτης, και πότε θα επιστρέψει η ζωή μας σε μια κανονικότητα – που δεν θα μοιάζει σε τίποτε με τη ζωή που κάναμε έναν χρόνο πριν. Τότε που ακούγαμε για μια «άγνωστη ασθένεια» η οποία πλήττει μια κινεζική επαρχία, αλλά ποιος ασχολείται τώρα με κάτι τόσο κινέζικο και τόσο μα τόσο μακριά από εμάς. Και αποδείχθηκε ότι η κινεζική επαρχία ήταν μια ανάσα δρόμος κοντά μας, ούτε που το καταλάβαμε πώς έφθασε στα μέρη μας το κακό. Και αφού πρώτα τα βάλαμε με εκείνους που «βρήκαν την ώρα» να πάνε Μιλάνο και να μας την κουβαλήσουν εδώ την πανδημία, μετά αντιληφθήκαμε ότι το πράγμα δεν μπορούσε να σωθεί από πουθενά – η χώρα ήταν αδύνατο να γίνει απόρθητη στον κορωνοϊό, ένα μικρό «γαλατικό» χωριό στο μέσο της Μεσογείου. Και ύστερα ήρθαν οι απώλειες. Αρχισαν να πεθαίνουν και δικοί μας άνθρωποι, στην αρχή ένας ένας, δυο δυο, τρεις τρεις. Και έπειτα όταν έγιναν μια εκατόμβη καθημερινά, καταλάβαμε ότι όλοι σε ένα χωριό ζούμε, το παγκόσμιο χωριό. Και ότι «αν μια πεταλούδα κινήσει τα φτερά της στον Αμαζόνιο, σύντομα την Ιαπωνία θα τη χτυπήσει ένας τυφώνας» (τι είπα πάλι ο άνθρωπος, σήμερα – δύο στα δύο, με τον λάκκο και το φτυάρι της αρχής!).

Προβλέψεις

Αυτό το τελευταίο το διατύπωσε ως θεωρία ένας κύριος ονόματι Εντουαρντ Λόρενζ, ο οποίος θεωρείται πατέρας της θεωρίας του χάους. Ο κύριος Λόρενζ, μετεωρολόγος και μαθηματικός, μελετώντας διάφορες παραμέτρους προκειμένου να ανακαλύψει ένα έγκυρο μοντέλο πρόγνωσης του καιρού, έκανε ένα πλήθος παρατηρήσεων στα φυσικά φαινόμενα, και κατέληξε στο συμπέρασμα ότι ελάχιστες διαφορές στις αρχικές τιμές δημιουργούσαν τεράστιες διαφορές στα τελικά συμπεράσματα. Και κάπως έτσι κατέληξε στο βασικό του συμπέρασμα, για το οποίο άλλωστε και έκανε όλες αυτές τις έρευνες, ότι είναι αδύνατον να προβλεφθεί με ακρίβεια ο καιρός – πάντα θα υπάρχει μια πιθανότητα να μην έχουν υπολογιστεί κάποια στοιχεία κατά τη διαμόρφωση του καιρικού φαινομένου.

Κατά συνέπεια την επόμενη φορά που θα τα βάλετε με τον φίλο μου τον Θοδωρή Κολυδά ή τον Σάκη Αρναούτογλου γιατί δεν «έπιασαν» με ακρίβεια τον καιρό, να θυμάστε τον εντιμότατο κύριο Λόρενζ και τη θεωρία του περί του πετάγματος «μιας ωραίας πεταλούδας» στον Αμαζόνιο…