Το μοντέλο διακυβέρνησης, τα στοιχήματα και οι ευθύνες

Oσο περνά ο καιρός και όπως συμβαίνει πάντα, η κυβέρνηση δίνει ήδη τις εξετάσεις της.

Κρίνεται με βάση το τι υποσχέθηκε και τι υλοποιεί, σε ποιον χρόνο το κάνει και με ποιον τρόπο.

Υπάρχει ωστόσο ένα ιδιαίτερο χαρακτηριστικό αυτής της κυβέρνησης, πιο έντονο από ό,τι συνέβαινε με οποιαδήποτε άλλη στο παρελθόν.

Ούτως ή άλλως και παρά τα όσα διάφοροι κατά καιρούς επιχείρησαν να υποστηρίξουν, ο εκάστοτε Πρωθυπουργός φέρει την ευθύνη για όλα όσα συμβαίνουν στην χώρα. Είτε το θέλει, είτε όχι, πιστώνεται τις επιτυχίες, χρεώνεται τις αποτυχίες.

Το ζήτημα είναι πάντοτε, πώς διασφαλίζει την αποτελεσματικότητα, πόσο ελέγχει τους υπουργούς του και πώς επιλέγει συνεργάτες και συμβούλους.

Περισσότερο από οποιονδήποτε προκάτοχό του, ο Κυριάκος Μητσοτάκης έχει συγκεντρώσει αρμοδιότητες και ευθύνες στο γραφείο του και έχει πάρει πάνω του το βάρος διαφόρων εγχειρημάτων.

Από το rebranding της Ελλάδας, την εφαρμογή του αντικαπνιστικού νόμου, την ασφάλεια, προσφάτως την προστασία των ασυνόδευτων ανηλίκων προσφύγων και μεταναστών, κ.ά.

Είναι θεμιτό να επιθυμεί να έχει τον έλεγχο και κατά τεκμήριο, οι άνθρωποι στους οποίους ανατίθενται οι διάφορες αποστολές είναι ενδεδειγμένοι για τις θέσεις.

Ωστόσο, υπάρχει μία ιδιαιτερότητα. Όσο οι τεχνοκράτες-σύμβουλοι του Πρωθυπουργού θα δίνουν τις εξετάσεις τους, τα φώτα θα είναι στραμμένα στον ίδιο τον κ. Μητσοτάκη.

Αν π.χ. οι εξαγγελίες για την απαγόρευση του καπνίσματος αποδεχθούν φούμαρα, το κόστος θα το χρεωθεί ο Πρωθυπουργός.

Αν το rebranding της χώρας φανεί μία κενή εξαγγελία, τα φώτα στον Πρωθυπουργό θα πέσουν.

Αν το πρότζεκτ με τους ασυνόδευτους ανηλίκους καθυστερήσει ή οι εξαγγελίες δεν επαληθευτούν, ο Μητσοτάκης θα βρίσκεται στην εικόνα.

Η συγκεκριμένη ιδιαιτερότητα έχει και ένα ακόμη χαρακτηριστικό.

Όταν ρόλοι και ευθύνες ανατίθενται σε υπηρεσιακούς παράγοντες ή σε πρόσωπα με σαφή θεσμικό ρόλο, υπάρχουν προβλεπόμενες διαδικασίες σε περιπτώσεις αστοχιών ή αποτυχίας. Ευθύνες αποδίδονται, τα πρόσωπα απομακρύνονται, κάποιος άλλος αναλαμβάνει, οι διοικητικές ευθύνες του Πρωθυπουργού παραμένουν, αλλά περιλαμβάνουν και την έγκαιρη λήψη μέτρων.

Όταν στις περισσότερο η λιγότερο νευραλγικές θέσεις τοποθετούνται πρόσωπα εκτός διοικητικής δομής ή χωρίς διοικητική εμπειρία και με μοναδική αναφορά στον Πρωθυπουργό, η δυνατότητα λήψης ριζικών μέτρων σε περίπτωση κατά την οποία παραστεί ανάγκη, είναι δυσχερέστερη. Αν αποτύχει ένας σύμβουλος του Πρωθυπουργού, η αποτυχία βαρύνει αυτομάτως τον αποκλειστικό και ανώτατο προϊστάμενό του.

Υπό αυτήν την έννοια και δίχως όλα αυτά να προμηνύουν αποτυχίες, ο Κυριάκος Μητσοτάκης όσο θα αξιολογεί την κυβέρνησή του με βάση τα όσα είχε αναφέρει στο πρώτο υπουργικό συμβούλιο του Ιουλίου, θα αξιολογείται και ο ίδιος για τις δύσκολες αποστολές που έχει συγκεντρώσει στο γραφείο του.

Προφανώς είναι μία συνειδητή απόφαση. Θα φανεί αν ήταν η σωστή.