Στις ιαματικές πηγές «ποντάρει» το ΤΑΙΠΕΔ

Ευκαιρίες που… αναβλύζουν από πηγές με «θαυματουργά» νερά ανά την Ελλάδα βλέπει η κυβέρνηση και το τελευταίο διάστημα τρέχει τις διαδικασίες προσέλκυσης επενδύσεων. Mέσα σε λίγες ημέρες τρεις ιαματικές πηγές κέρδισαν το ΦΕΚ αναγνώρισης και επιπλέον καθορίστηκαν οι τεχνικές προδιαγραφές των Μονάδων Ιαματικής Θεραπείας, των Κέντρων Ιαματικού Τουρισμού – Θερμαλισμού και των Κέντρων Θαλασσοθεραπείας, ενώ το ΤΑΙΠΕΔ διερευνά την δυνατότητα ανάπτυξης του τουρισμού ευεξίας έχοντας ήδη υπό εξέταση επτά ακίνητα που περιλαμβάνουν και λουτρά σε Φθιώτιδα (Καμένα Βούρλα, Θερμοπύλες κ.α.), Κύθνο και Αιδηψό.

Το ψάρεμα επενδυτών στα φυσικά «χρυσωρυχεία» της χώρας όμως θα εξακολουθεί να γίνεται σε θολά νερά, εφόσον εκκρεμούν υπουργικές αποφάσεις και κυρίως προεδρικά διατάγματα, που θα καθορίσουν πλήρως το θεσμικό πλαίσιο. Αυτή τη στιγμή το κράτος έχει αναγνωρίσει επισήμως 48 ιαματικές πηγές ενώ άλλες 76 έχουν αιτηθεί και ακόμα περιμένουν αυτό το πρώτο απαραίτητο βήμα. Σε όλη την Ελλάδα υπάρχουν 750 φυσικές αναβλύσεις και στις περισσότερες περιπτώσεις η αδιαφορία έχει φέρει υποβάθμιση, με τον φυσικό πλούτο και τις υποδομές να ρημάζουν.
«Εκκρεμούν τα ζητήματα που μπορούν να οδηγήσουν τις ιαματικές πηγές στον δρόμο της ανάπτυξης. Επένδυση δεν έρχεται χωρίς κανόνες. Ο ενδιαφερόμενος θέλει να ξέρει που και πως θα βάλει τα λεφτά του», λέει χαρακτηριστικά ο γενικός γραμματέας του Συνδέσμου Δήμων Ιαματικών Πηγών Ελλάδας και μέλος της Επιτροπής Προστασίας Ιαματικών Φυσικών Πόρων του υπουργείου Τουρισμού Μάρκος Δανάς.

Μιλώντας για το σήμερα και το αύριο των ιαματικών πηγών εξηγεί: «Εγιναν δύο σημαντικά βήματα. Θεμέλιος λίθος είναι οι αναγνωρίσεις γιατί έτσι οι πηγές αποκτούν ταυτότητα (χημισμό, τρόπο χρήσης, θεραπευτικές ενδείξεις και αντενδείξεις). Τελευταία αυτό προχωράει και επίσης καλύφθηκε ένα μεγάλο κενό με τον καθορισμό των τεχνικών προδιαγραφών που σημαίνει ότι οι εγκαταστάσεις των ιαματικών πηγών θα έχουν άδεια λειτουργίας. Γι’ αυτό ΤΑΙΠΕΔ μετά από την προηγούμενη αποτυχημένη προσπάθεια αναζήτησης επενδύσεων κινητοποιείται ξανά».
O ίδιος καταγράφει παράλληλα τρεις πληγές που πρέπει να θεραπευτούν για να προχωρήσει ουσιαστική αξιοποίηση: «Απαιτείται υπουργική απόφαση για την διανομή των ιαματικών φυσικών πόρων. Γι’ αυτό συστάθηκε σχετική ομάδα εργασίας στο υπουργείο Τουρισμού. Επίσης πρέπει να κατοχυρωθούν με προεδρικά διατάγματα οι ζώνες προστασίας ενώ καθοριστική σημασία έχει η έκδοση απόφασης από το υπουργείο Υγείας που θα επιτρέψει στον ΕΟΠΥΥ να διαχειριστεί το portal για τον τουρισμό Υγείας κάτι που έχουν οι αντίστοιχοι οργανισμοί της υπόλοιπης Ευρώπης».

Στο ζήτημα των ιαματικών πηγών εμπλέκονται δήμοι, ιδιώτες, υπουργεία και διάφοροι φορείς και ο τρόπος για να επενδυθούν κεφάλαια είναι μέσω ιδιώτη, με Σύμπραξη Δημοσίου και Ιδιωτικού Τομέα (ΣΔΙΤ) ή ΕΣΠΑ: «Ζητούμενο δεν είναι να εκμεταλλευτούμε 750 αναβλύσεις όταν η Γαλλία για παράδειγμα έχει 105 επιχειρήσεις. Όμως ούτε μόνο 5-10 καλές επιχειρήσεις μπορούν να στηρίξουν ολόκληρο κλάδο. Ο στόχος είναι η δημιουργία πολλών βιώσιμων επιχειρήσεων που θα παράγουν υψηλού επιπέδου θερμαλιστικές – τουριστικές υπηρεσίες». Σε πρόσφατη Ημερίδα του Enterprise Greece και του υπουργείου Οικονομίας και Ανάπτυξης ο πρόεδρος του ΤΑΙΠΕΔ Αρης Ξενόφος τόνισε ότι η παγκόσμια βιομηχανία Σπα και ιαματικών πηγών ξεπέρασε σε αξία τα 51 δισ. δολάρια το 2015 και ο τουρισμός ευεξίας παράγει έσοδα άνω των 563 δισ. ετησίως.

Πέντε ξεχωριστά λουτρά χωρίς ταυτότητα

Μέσω ΕΣΠΑ και συγκεκριμένα με τα 5 εκατ. ευρώ που εγκρίθηκαν για την λίμνη Καϊάφα στην Ηλεία ελπίζουν να «αναγεννηθούν» οι ιαματικές πηγές, οι οποίες αναβλύζουν από τα σπήλαια Ανιγρίδων Νυμφών και Γερανίου. Στο μικροσκόπιο θα μπει αναγκαστικά και η αλματώδης αύξηση του πληθυσμού… νυχτερίδων στα σπήλαια, με έργα εξυγίανσης των ιαματικών υδάτων και εξάλειψης της μόλυνσής τους από τους ιπτάμενους ενοίκους. Στο «χαμάμ» του Καϊάφα, σε ένα τοπίο που συνδυάζει δάσος, λίμνη, θάλασσα και ιαματικά νερά, είναι αναγκαίες οι παρεμβάσεις και στις κτιριακές υποδομές, όπου τα σημάδια παρακμής είναι εμφανή.

**Να ανοίξει ο δρόμος για την αξιοποίησή της περιμένει η πηγή του Αγίου Φωκά στην πατρίδα του Ιπποκράτη, την Κω. Το ιδιαίτερο χαρακτηριστικό της συγκεκριμένης πηγής είναι το γεγονός ότι εκβάλλει στη θάλασσα, αφού σχηματίσει μια μεγάλη ζεστή πισίνα στην άκρη της παραλίας Θερμά.

**Χωρίς ταυτότητα παραμένουν οι ιαματικές πηγές Πολιχνίτου στη Λέσβο. Η θερμοκρασία του νερού κυμαίνεται στους 67- 92 βαθμούς Κελσίου και θεωρείται η θερμότερη πηγή της Ελλάδας με θεραπευτικές ενδείξεις για ρευματισμούς, δερματοπάθειες κλπ. Οι πέντε πηγές που αναβλύζουν μέσα από ηφαιστιογενή πετρώματα δημιουργώντας ένα σπάνιο φυσικό γεωθερμικό πάρκο.

**Μοναδικά στην Ευρώπη (αλλά όχι επισήμως αναγνωρισμένα στην Ελλάδα) είναι τα ατμόλουτρα του Αμαράντου Κόνιτσας. Βρίσκονται στη βάση ενός μεγάλου ασβεστολιθικού βράχου και η θερμοκρασία των υδρατμών φτάνει τους 37 βαθμούς. Εκεί λειτουργούν σήμερα εγκαταστάσεις μεταξύ άλλων με χώρο για εισπνοθεραπεία.

**Υπό αξιολόγηση είναι η αίτηση αναγνώρισης των ιαματικών πηγών Ηραίας στην Γορτυνία Αρκαδίας (οι μοναδικές της κεντρικής Πελοποννήσου). Αρθρο στην εφημερίδα Τριπόλεως «Βελτίωσις» της 12ης Ιουλίου 1856 αναφέρει: «Ο επαρχιακός ιατρός Γορτυνίας Κύριος Ν. Πετρόπουλος ανεκάλυψε πηγάς μεταλλικού ύδατος, το πριν καλούμενο Βρωμονέρι εν τω Δήμω Ηραίας».