Φεστιβάλ Αθηνών 2009 – Εκθέσεις

Ύμνος στη σκιά
Σε συνεργασία με το Μουσείο Μπενάκη παρουσιάζεται στην Αθήνα, η περιοδεύουσα έκθεση Ύμνος στη σκιά (In Praise of Shadows). H διεθνής αυτή έκθεση αποτελεί συνδιοργάνωση του Μουσείου Μπενάκη, του Istanbul Modern της Κωνσταντινούπολης και του Irish Museum of Modern Art του Δουβλίνου. Τη σύλληψη και επιμέλεια της έκθεσης υπογράφει ο Paolo Colombo.

Σημαντικό αρχέτυπο για το ατομικό και το συλλογικό ασυνείδητο η σκιά, δεν θα μπορούσε παρά να αποτελεί βασική αναφορά της τέχνης. Στη συγκεκριμένη περίπτωση, μια σειρά εικαστικών προσεγγίσεων της έννοιας της σκιάς, της τέχνης του σκιαγραφήματος και του παραδοσιακού θεάτρου σκιών, συναντώνται στα έργα οκτώ σύγχρονων εικαστικών καλλιτεχνών και δύο κινηματογραφιστών.

Οι εμπνευσμένες από τον χώρο της όπερας εικονογραφήσεις του Νοτιοαφρικανού William Kentridge, τα παιγνιώδη σχέδια και κολάζ του Jockum Nordström, τα σχέδια, οι σκιαγραφικές εγκαταστάσεις και τα βίντεο της γνωστής Αφροαμερικανίδας Kara Walker, οι χειροποίητες μαριονέτες και οι βραβευμένες με την Ασημένια Άρκτο ταινίες animation με μαριονέτες της Katariina Lillqvist, οι φημισμένες και πάντα επίκαιρες ταινίες της πρωτοπόρου Γερμανίδας κινηματογραφίστριας Lotte Reiniger, που άντλησε την έμπνευσή της από τη φιγούρα του Καραγκιόζη και πρώτη δημιούργησε φιλμ σκιαγραφιών (animation σιλουέτας) στη δεκαετία του 1920, τα μοναδικά έργα του Ladislas Starewitch, κορυφαίου δασκάλου της τεχνικής του stop-motion, το ανεξάρτητο θέατρο του Andrew Vickery, τα βίντεο του Haluk Akakçe καθώς και τα βίντεο της Nathalie Djurberg, αλλά και τα σχέδια της Χριστιάνας Σούλου που αποτελούν σχόλια επάνω στην ύπαρξη.

Μουσείο Μπενάκη, Κτίριο Οδού Πειραιώς
Διάρκεια έκθεσης: 23 Μαΐου 2009 – 26 Ιουλίου 2009

Duane Hanson: Όψεις του Αμερικανικού Ονείρου
Το Φεστιβάλ Αθηνών σε συνδιοργάνωση με το Μουσείο Μπενάκη παρουσιάζει την έκθεση του Αμερικανού γλύπτη Ντουέιν Χάνσον (Duane Hanson, 1925 – 1996), Sculptures of the American Dream, με βασικά έργα από διαφορετικές περιόδους της σταδιοδρομίας του γλύπτη. Ανάμεσά τους, μερικά από τα πρώτα γλυπτά Κριτικού Ρεαλισμού. Η παρουσίαση εστιάζει στο πρωταρχικό θέμα του: την αμερικανική καθημερινή ζωή με τις διαψευσμένες ελπίδες και επιθυμίες. Οι εντυπωσιακές φιγούρες του από υαλοβάμβακα και ρητίνη πολυεστέρα, σε φυσικό μέγεθος, αναπαριστούν εκείνους οι οποίοι δεν τα κατάφεραν καλά στην αναζήτηση του Αμερικανικού Ονείρου. Η έκθεση αποτελείται από 12 γλυπτά περίπου. Επιπλέον, θα προστεθούν μερικές σειρές από τις πολαρόιντ που έβγαζε ο Χάνσον στα μοντέλα του, σαν σκίτσα για τα γλυπτά του.

Μουσείο Μπενάκη, Κτίριο Οδού Πειραιώς
Διάρκεια έκθεσης: 1 Ιουνίου 2009 – 15 Ιουλίου 2009

Δύο έλληνες φωτογράφοι εκθέτουν στην Πειραιώς 260
Ο Κώστας Ορδόλης δουλεύει σοβαρά και με πάθος στον χώρο τής δημιουργικής φωτογραφίας. Το κομμάτι της δουλειάς του το σχετικό με τη φωτογραφία θεατρικών παραστάσεων κάτω από τον τίτλο Μορφές και σκιές στο θέατρο θα εκτεθεί στην Πειραιώς 260 από τις αρχές Ιουνίου και κατά τη διάρκεια του Φεστιβάλ Αθηνών.

Παράλληλα θα παρουσιάζεται έκθεση του φωτογράφου Γιάννη Μπουρνιά, ο οποίος με αφορμή τη συμμετοχή του εξηγεί: «Κάθε φορά που τραβάω μια φωτογραφία, κρατάω την ανάσα μου και θέλω να κλείσω τα μάτια […] Αυτό που λειτουργεί μόνο είναι το ένστικτό μου και μια διάθεση απόλυτα ηδονοβλεπτική. Τα όρια μεταξύ πραγματικότητας και φαντασίας χάνονται. Η αστική αρχιτεκτονική, η τάξη αλλά και η α-ταξία μέσα σ’ αυτήν γίνονται παιχνίδι».

«Μέσα στο δάσος», μια κινηματογραφική εγκατάσταση του Άγγελου Φραντζή
Το «Μέσα στο δάσος», ένα υβριδικό πρότζεκτ του Άγγελου Φραντζή που κινείται στα όρια του κινηματογράφου, της περφόρμανς, της εγκατάστασης, δεν κάνει πρεμιέρα στις αίθουσες του κινηματογράφου αλλά στο Φεστιβάλ Αθηνών. Είναι ένα πανκ υπαρξιακό παραμύθι, μια ερωτική ιστορία ανάμεσα σε δυο αγόρια κι ένα κορίτσι, σ’ένα τοπίο άγνωστο, κοντά στη φύση, χωρίς αποσκευές, όπου όλα είναι ικανά να συμβούν, σε ιστορίες πέρα από ρόλους, φύλα, ταυτότητες. Ο Άγγελος Φραντζής φλερτάρει με τον ερωτισμό και το γκροτέσκο, την ανωνυμία και την απόκρυψη. Σκηνοθετεί, συνθέτει, ανατρέπει, πειραματίζεται με το άγνωστο και κυρίως επιμένει στον ανατρεπτικό χώρο της νέας εικονοποιίας, της νέας εικονικής πραγματικότητας. «Από το βίντεο-αρτ στο σινεμά και από την περφόρμανς στο θέατρο, δεν έχουν νόημα οι κατατάξεις», όπως λέει ο ίδιος ο δημιουργός που θέλησε η ταινία του να προβληθεί σαν «εγκατάσταση» στο πάρκινγκ της Πειραιώς 260. Πειραιώς 260, πάρκινγκ

Το Φεστιβάλ Αθηνών συνεργάζεται φέτος με τη Σχολή Καλών Τεχνών
Τολμηρή και γενναιόδωρη η φετινή ιδέα του Φεστιβάλ Αθηνών να αναθέσει την επικοινωνιακή εικόνα του στους φοιτητές του Εργαστηρίου Γραφικών Τεχνών – Τυπογραφίας και Τέχνης του Βιβλίου της Ανωτάτης Σχολής Καλών Τεχνών. Για πρώτη φορά ίσως ο σχεδιασμός της εταιρικής ταυτότητας και των αφισών ενός ιστορικού καλλιτεχνικού θεσμού με ευρύτατη προβολή και απήχηση ανατίθεται σε εκκολαπτόμενους καλλιτέχνες, προσφέροντάς τους τη δυνατότητα να δοκιμάσουν τις δυνάμεις τους και να λειτουργήσουν ως πραγματικοί νέοι επαγγελματίες.

Το Εργαστήριο Τυπογραφίας και Τέχνης του Βιβλίου της ΑΣΚΤ, που ιδρύθηκε το 1939, ανασυγκροτήθηκε και ξαναγεννήθηκε χάρη στην αναπληρώτρια καθηγήτρια Λεώνη Βιδάλη. Σήμερα είναι μια πλήρης λειτουργική μονάδα που καλύπτει όλο το φάσμα των Γραφικών Τεχνών. Οι φοιτητές ασκούνται στις παραδοσιακές και στις σύγχρονες ψηφιακές τεχνικές δημιουργώντας κυρίως βιβλία-έργα τέχνης αλλά και αφίσες. Οι αφίσες για τον εορτασμό της Παγκόσμιας Ημέρας Ποίησης συντρόφευαν την άνοιξη του 2007 (αφιέρωμα: Νίκος Εγγονόπουλος) και του 2008 (αφιέρωμα: Πολιτική Ποίηση) για περισσότερο από ένα μήνα τους επιβάτες των Μέσων Μαζικής Μεταφοράς της Αθήνας στις μετακινήσεις τους. Το 2008 και το 2009 έντυπα που σχεδιάστηκαν και τυπώθηκαν στο Εργαστήριο απέσπασαν διακρίσεις στα Ελληνικά Βραβεία Γραφιστικής και Εικονογράφησης (ΕΒΓΕ).

Εκτιμώντας αυτό το δημιουργικό κλίμα, oι υπεύθυνοι του Φεστιβάλ επέλεξαν τελικά τα σχέδια δύο τελειόφοιτων: της Χρύσας Λαμπρακοπούλου (που σχεδίασε και το λογότυπο) και της Έφης Χαλικοπούλου. Δύσκολος ο στόχος, μεγάλη η πρόκληση και σκληρή η δουλειά μέχρι την τελική υλοποίηση. Στο εγχείρημα ανεκτίμητη η συμβολή του Κώστα Μπάκα, μέλους ΕΤΕΠ, υπεύθυνου Τεχνολογίας Γραφικών Τεχνών, καθώς και της διδάσκουσας Πατρίτσιας-Ευγενίας Δεληγιάννη.

Για το Εργαστήριο Γραφικών Τεχνών – Τυπογραφίας και Τέχνης του Βιβλίου της ΑΣΚΤ
Λεώνη Βιδάλη