Τα 20 εκατομμύρια αγγίζουν οι πάσχοντες από φυματίωση

Θεσσαλονίκη: Το ένα τρίτο του πληθυσμού της γης είναι μολυσμένο με το μυκοβακτηρίδιο της φυματίωσης. Υπολογίζεται ότι κάθε χρόνο εμφανίζονται 20 εκατομμύρια ασθενείς από τους οποίους 9 εκατ. είναι νέα περιστατικά και 2 εκατ. άνθρωποι πεθαίνουν κάθε χρόνο από την ασθένεια αυτή.

Οι τεράστιες πρόοδοι της επιστήμης δεν στάθηκαν ικανοί παράγοντες για την ολοσχερή εξολόθρευσή της και το πρόβλημα ακόμα και σήμερα παραμένει σοβαρό και ανοιχτό. Αν δεν αντιμετωπιστεί μέσα στην επόμενη 20ετία θα μολυνθούν σχεδόν ένα δισεκατομμύριο άνθρωποι και 35 εκατ. θα πεθάνουν.

Η συντριπτική πλειοψηφία των κρουσμάτων παρουσιάζεται στις υπό ανάπτυξη χώρες, ενώ στις αναπτυγμένες χώρες της Ευρώπης, στις ΗΠΑ, στον Καναδά και στην Αυστραλία εμφανίζεται μόνο το 5%.

Τα στοιχεία αυτά κατατέθηκαν με την ευκαιρία του 2ου Εθνικού Συμποσίου Φυματίωσης, που διοργανώθηκε από την Εταιρεία Μελέτης Πνευμονοπαθειών και Επαγγελματικών Παθήσεων Θώρακος σε συνεργασία με την Ελληνική Πνευμονολογική Εταιρεία και την Ελληνική Ένωση κατά της Φυματίωσης και των νόσων του Αναπνευστικού Συστήματος.

Σε κοινή ανακοίνωσή τους οι πρόεδροι των τριών εταιρειών, Δρ Νικόλαος Γαλάνης, διευθυντής Πνευμονολογικής Κλινικής στο νοσοκομείο «Παπανικολάου» της Θεσσαλονίκης, Δρ Νικόλαος Σιαφάκας, καθηγητής Πνευμονολογίας στο Πανεπιστήμιο Κρήτης και Δρ Μιχάλης Τουμπής, διευθυντής 6ης Πνευμονολογικής Κλινικής στο νοσοκομείο «Σωτηρία» της Αθήνας, τόνισαν, ότι η συχνότητα εμφάνισης της νόσου στις ανεπτυγμένες χώρες είναι κάτω από είκοσι περιστατικά ανά 100.000 κατοίκους, αναλογία που εκτινάσσεται σε 100-300 και πλέον ανά 100.000 ανθρώπους στην Ασία και την Αφρική.

Στην Ευρώπη παρατηρείται ανισοκατανομή της φυματίωσης. Στην Ευρωπαϊκή Ένωση και τις λοιπές χώρες της Δυτικής Ευρώπης σημειώνονται μέχρι 20 νέες περιπτώσεις ανά 100.000 πληθυσμού κάθε χρόνο, στις βαλκανικές χώρες πλην της Ελλάδος 20 έως 50, ενώ στις ανατολικές ευρωπαϊκές χώρες 50 έως 165.

Κύριες αιτίες της αποτυχίας του περιορισμού της νόσου και της αύξησης των κρουσμάτων που παρατηρούνται τα τελευταία χρόνια αποτελούν:

-η οικονομική εξαθλίωση και οι κακές συνθήκες διαβίωσης μεγάλων ομάδων πληθυσμών (αναπτυσσόμενες χώρες, πρόσφυγες, μετανάστες, κ.ά.),

-η εξάπλωση της HIV λοίμωξης και του AIDS (κυρίως στις χώρες της υποσαχάριας Αφρικής),

-η ανοσοκαταστολή και η ανοσοανεπάρκεια από άλλα αίτια,

-η αύξηση της ανθεκτικής και της πολυανθεκτικής φυματίωσης (στις χώρες της ανατολικής κυρίως Ευρώπης),

-το έλλειμμα συμμόρφωσης με την επιτηρούμενη θεραπεία (DOTS) και

-η υποχρηματοδότηση του αγώνα κατά της νόσου από τις αναπτυγμένες χώρες.

Στην Ελλάδα δηλώνονται περί τις 10 νέες περιπτώσεις ανά 100.000 πληθυσμού κάθε χρόνο, αλλά είναι γνωστό ότι δεν δηλώνονται όλα τα κρούσματα και ο αριθμός αυτός υπολογίζεται περίπου στο διπλάσιο. Αυτό δείχνει ότι στην Ελλάδα υπάρχει αναστολή της πτωτικής πορείας της νόσου, που αποδίδεται από τους ειδικούς, κατά κύριο λόγο, στην αθρόα είσοδο στη χώρα μας μεταναστών, λαθρομεταναστών και προσφύγων.

Έχει υπολογιστεί ότι στην Ελλάδα υπάρχουν περίπου 400.000 λαθρομετανάστες από χώρες με υψηλή επίπτωση φυματίωσης, οι οποίοι δεν έχουν ελεγχθεί και είναι άγνωστο σε ποιο βαθμό ακριβώς συμβάλλουν στην επίταση του προβλήματος στη χώρα μας.

Το υπάρχον μοντέλο αντιφυματικού αγώνα στη χώρα μας, τονίζουν οι επιστήμονες, έχει ατονήσει, δεν καλύπτει πλήρως τις υπάρχουσες ανάγκες και είναι απαραίτητο να αναθεωρηθεί, να εκσυγχρονισθεί και να ενισχυθεί άμεσα σε προσωπικό, πόρους, σύγχρονη τεχνολογία και συστήματα.

Ο κ. Γαλάνης πρόσθεσε, ότι το συμπόσιο διοργανώθηκε με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα κατά της Φυματίωσης, που είναι η 24η Μαρτίου και με στόχο, υπό το πρίσμα των νέων δεδομένων και των εξελίξεων που διαμορφώνονται διεθνώς, να ανασκοπηθεί ο αντιφυματικός αγώνας στη χώρα μας και να προσδιορισθoύν οι απαιτούμενες προσαρμογές τόσο στη διαδικασία της διάγνωσης και της αντιμετώπισης, όσο και στον έλεγχο και την πρόληψη της νόσου.

Φιλοδοξία της διοργάνωσης είναι να δοθούν ικανοποιητικές απαντήσεις σε ερωτήματα όπως: Ποιος είναι ο σύγχρονος ρόλος του αντιφυματικού ιατρείου, εάν θα υιοθετηθεί η επιτηρούμενη αντιφυματική θεραπεία, εάν θα εξακολουθεί να υπάρχει αναγκαιότητα γενικού εμβολιασμού των βρεφών, εάν είναι ικανοποιητικός ο τρόπος προσδιορισμού, καταγραφής και παρακολούθησης των περιστατικών, εκφράζουν οι επιδημιολογικοί δείκτες την πραγματική εικόνα, υπάρχει αναγκαιότητα ανάπτυξης ενός πλέγματος διαβαθμισμένων εξειδικευμένων εργαστηρίων ανά τη χώρα, πως θα αξιοποιηθούν οι δυνατότητες που προσφέρονται από την πληροφορική, πόσο σοβαρό είναι το πρόβλημα της φυματίωσης και ποια η ανθεκτικότητα στη χώρα μας, πώς θα πρέπει να αντιμετωπισθεί αποτελεσματικά η τροφοδοσία με δευτερεύοντα αντιφυματικά φάρμακα;

Συμπερασματικά τονίζεται από τους επιστήμονες, ότι η φυματίωση σήμερα διαγιγνώσκεται με ασφάλεια, θεραπεύεται πλήρως με την κατάλληλη αγωγή και μπορεί να ελεγχθεί αποτελεσματικά με την ορθή εφαρμογή του αντιφυματικού προγράμματος. Εν τούτοις συνεχίζει να αποτελεί μείζον υγειονομικό πρόβλημα παγκοσμίως με επιδείνωση τις τελευταίες δεκαετίες. Προφανώς ο κυριότερος λόγος δεν είναι ιατρικός γιατί η επιστήμη έχει τις απαιτούμενες γνώσεις και μπορεί, το πρόβλημα είναι κατά βάση οικονομικό και κοινωνικό.

Αν και η αύξηση της νόσου αφορά περισσότερο τις υπό ανάπτυξη χώρες, εν τούτοις θα πρέπει να προκαλέσει το ενδιαφέρον όλων των χωρών και ειδικά των αναπτυγμένων, οι οποίες οφείλουν να χρηματοδοτήσουν γενναία την παγκόσμια προσπάθεια που έχει αναληφθεί από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας για εκρίζωση της νόσου. Αλλωστε με τις σημερινές συνθήκες επικοινωνίας των πληθυσμών «κανείς δεν μπορεί να είναι ασφαλής, αν όλοι δεν είναι ασφαλείς» και «η φυματίωση είναι οπουδήποτε, είναι παντού» για να θυμηθούμε μερικά από τα κεντρικά συνθήματα του Οργανισμού για την Παγκόσμια Ημέρα κατά της Φυματίωσης.

health.in.gr