Χειρουργική διόρθωση της Γναθοπροσωπικής Ανωμαλίας

Oι αντιλήψεις περί ομορφιάς ορίζονται από την πνευματική καλλιέργεια του κάθε λαού και εξελίσσονται με το χρόνο. Οι κανόνες διατυπώθηκαν πρώτα από τους αρχαίους Έλληνες και εξελίχθηκαν αργότερα από τους καλλιτέχνες της Αναγέννησης, οι οποίοι βασίστηκαν στην εμπειρία των πρώτων.

Συνήθως, απόλυτη συμμετρία του προσώπου υπάρχει σε ελάχιστα άτομα, έτσι μία ελαφρά ασυμμετρία είναι αποδεκτή. Ο ίδιος ο ασθενής εντοπίζει στο πρόσωπό του το κυρίαρχο γι’ αυτόν σημείο του προβλήματος, δεδομένου ότι από την πείρα μας βγαίνει το συμπέρασμα ότι τις περισσότερες φορές αναγνωρίζει ορθά το σημείο της δυσαρμονίας. Από πλευράς αιτιολογίας διακρίνονται τρεις ομάδες:
1. Συγγενείς ανωμαλίες, όπως η ημιπροσωπική ατροφία κ.λπ.
2. Αναπτυξιακές, οι οποίες παρουσιάζονται κατά την ανάπτυξη του προσώπου, όπως ο κάτω πλαγιογναθισμός, ο πλάγιο-γενειϊσμός, η αμφιγναθική ασυμμετρία κ.λπ.
3. Επίκτητες, που οφείλονται σε βλάβη των οστών του προσώπου (κάταγμα, λοιμώξεις της κροταφογναθικής άρθρωσης).
Η σκελετική ανωμαλία των οστών του προσώπου συνοδεύεται πάντα από λανθασμένη σχέση των οδοντοφατνιακών τμημάτων, γι’ αυτό η γνώση της ορθής επανατοποθέτησης της οδοντικής σύγκλησης θεωρείται κυρίαρχο στάδιο. Αυτό αποτελεί ένα βασικό πλεονέκτημα για τον επεμβαίνοντα πλαστικό χειρουργό του προσώπου, εάν μπορεί να προσεγγίζει και οδοντοφατνιακά προβλήματα. Ο στόχος της γναθοπροσωπικής χειρουργικής είναι αισθητικός, λειτουργικός και ψυχολογικός. Τα ψυχολογικά οφέλη της βελτιωμένης εικόνας του προσώπου έπειτα από κάποια αισθητική επέμβαση έχουν αναγνωριστεί παγκόσμια.

Τα παιδιά γρήγορα συνειδητοποιούν ότι η δημοτικότητα και η ομορφιά συμβαδίζουν. Η σχετική γοητεία συχνά καθορίζει τη θέση στην ιεραρχία και ο καθένας θέλει να είναι φίλος με τα πιο ελκυστικά αγόρια και κορίτσια στην τάξη. Είναι βέβαια ακόμη πιο σπουδαίο όταν κάποια βελτίωση της αισθητικής του προσώπου παρεμβαίνει και διεκολύνει τη λειτουργία, π.χ., της αναπνοής, της ομιλίας, της μάσησης κ.ά. Η προεγχειρητική εκτίμηση του ασθενή περιλαμβάνει την κλινική εξέταση, τον ακτινολογικό έλεγχο, τη μελέτη των εκμαγείων και τις φωτογραφίες του ασθενή. Το υπάρχον πρόβλημα εντοπίζεται και αξιολογείται κατά την κλινική εξέταση του ασθενούς. Σε αυτήν ο γναθοπροσωπικός χειρουργός ορίζει «τι θα μπορούσε να βελτιωθεί» στηριζόμενος στη γνώμη του ασθενούς, στη δική του καλλιτεχνική άποψη, σε ορισμένους κλασικούς κανόνες της αρμονικής συμμετρίας των χαρακτηριστικών του προσώπου και στη συνεργασία με άλλους ειδικούς, όπως ο ορθοδοντικός.

Ο ακτινολογικός έλεγχος περιλαμβάνει κυρίως την πανοραμική και την κεφαλομετρική ακτινογραφία, και σε ορισμένες περιπτώσεις την αξονική τομογραφία, και ειδικότερα την τρισδιάστατη. Τα εκμαγεία βοηθούν στη μελέτη της οδοντικής σύγκλησης και εν μέρει στον προγραμματισμό της επέμβασης. Επιβάλλεται η φωτογραφική τεκμηρίωση για τη σύγκριση προεγχειρητικού και μετεγχειρητικού αποτελέσματος.

Οι ορθογναθικές επεμβάσεις, για τις αναπτυξιακές ανωμαλίες, γίνονται ενδοστοματικά, για να αποφευχθούν οι ανεπιθύμητες ουλές στο πρόσωπο. Το ίδιο, με λίγες εξαιρέσεις, ισχύει και για τις περισσότερες δυσμορφίες.
Κατά την επέμβαση, ειδικά για τις αναπτυξιακές ανωμαλίες, γίνεται ένα τεχνητό κάταγμα -οστεοτομία, η οποία ανάλογα με τη βαρύτητα της βλάβης μπορεί να είναι μόνο στη μία γνάθο- άνω ή κάτω, αλλά ακόμη και στις δύο γνάθους συγχρόνως ή μπορεί να επεκταθεί και σε άλλο οστούν του προσώπου. Εάν η διαταραχή αφορά και στα μαλθακά μόρια, πραγματοποιείται η ανάλογη διόρθωση.

Η ακινητοποίηση των οστεοτομημένων τμημάτων γίνεται με βίδες ή πλάκες οστεοσύνθεσης και ο χρόνος που παραμένει το στόμα κλειστό είναι περίπου 15 μέρες. Σε ορισμένες περιπτώσεις, όπως στην ημι-προσωπική ατροφία, σημαντική βοήθεια προσφέρει η τεχνική της διατατικής οστεογένεσης. Σε αυτήν γίνεται πάλι ένα τεχνητό κάταγμα, τοποθετείται εξωστοματικό ή και ενδοστοματικό μηχάνημα, το οποίο διατείνει (επιμηκύνει) το οστούν. Ο μικρός ασθενής φεύγει από το νοσοκομείο με το μηχάνημα, ενώ οι γονείς του έχουν ήδη εκπαιδευτεί από το γιατρό στη χρήση του (απλώς περιστρέφουν τον κοχλία 0,5-1 χιλιοστό τη μέρα). Το μηχάνημα παραμένει 2-2,5 μήνες στο στόμα (για επιμήκυνση και διατήρηση του αποτελέσματος) και μετά αφαιρείται.

Η τελική έκβαση είναι πραγματικά εντυπωσιακή, ενώ αποφεύγεται η τοποθέτηση οστικού μοσχεύματος. Σήμερα με τη βοήθεια της ορθογναθικής χειρουργικής λύνεται το πρόβλημα της γναθοπροσωπικής ασυμμετρίας. Η ορθογναθική εξελίσσεται συνεχώς και αποσκοπεί πάντα στην επίτευξη του καλύτερου αισθητικού και λειτουργικού αποτελέσματος.

health.in.gr