Τσιμπήματα σε θάλασσα και βουνό: Οδηγός πρόληψης και αντιμετώπισης
Δεν είναι λίγες οι φορές που ένα τσίμπημα από κουνούπι ή μέλισσα, μας έχει ανησυχήσει και μας έχει χαλάσει τη διάθεση για ολόκληρη τη μέρα. Μερικοί ίσως έχουν αντιμετωπίσει και την απειλή φιδιών, κατάσταση που απαιτεί πολύ μεγάλη ψυχραιμία. Προκειμένου να μη σας συμβεί τίποτα δυσάρεστο ή αν συμβεί να μπορέσετε να το αντιμετωπίσετε άμεσα και ψύχραιμα, διαβάστε τις συμβουλές του health.in.gr και... καλό σας ταξίδι!
Δεν είναι λίγες οι φορές που ένα τσίμπημα από κουνούπι ή μέλισσα, μας έχει ανησυχήσει και μας έχει χαλάσει τη διάθεση για ολόκληρη τη μέρα. Μερικοί ίσως έχουν αντιμετωπίσει και την απειλή φιδιών, κατάσταση που απαιτεί πολύ μεγάλη ψυχραιμία. Προκειμένου να μη σας συμβεί τίποτα δυσάρεστο ή αν συμβεί να μπορέσετε να το αντιμετωπίσετε άμεσα και ψύχραιμα, διαβάστε τις συμβουλές του health.in.gr και… καλό σας ταξίδι!
Μέδουσες (τσούχτρες)
Οι μέδουσες μετακινούνται σε κοπάδια και προτιμούν συνήθως τα ζεστά νερά. Η επαφή με τα πλοκάμια τους προκαλεί πολύ έντονο αίσθημα καύσης και κνησμού. Απολυμάνετε με οινόπνευμα και σκουπίστε καλά την πληγή. Τοποθετήστε στο σημείο του τσιμπήματος πάγο ή κρύες κομπρέσες, ώστε να περιορίσετε τα τοπικά φαινόμενα από το δέρμα. Μια κρέμα κορτιζόνης είναι τελείως ακίνδυνη, περιορίζει την τοπική φλεγμονώδη αντίδραση και ανακουφίζει γρήγορα από το τσούξιμο και τη φαγούρα. Αν τα συμπτώματα είναι έντονα και αν δεν υποχωρήσουν μετά την εφαρμογή των τοπικών μέτρων, απευθυνθείτε στο κοντινότερο ιατρείο για μια ένεση κορτιζόνης.
Αν πατήσετε κάποιον αχινό, φροντίστε να αφαιρέσετε το συντομότερο δυνατό τα αγκάθια από τα πόδια σας. Απολυμάνετε το σημείο και μαλακώστε το δέρμα με ζεστό νερό και βαζελίνη. Αφαιρέστε προσεκτικά τις βελόνες και βάλτε αντισηπτικό στις πληγές.
Tα φίδια, όπως και τα περισσότερα ζώα, φοβούνται τον άνθρωπο. Επιτίθενται μόνο αν νιώσουν ότι απειλούνται, ή αν κατά λάθος κάποιος τα πατήσει. Ωστόσο, και σε αυτή την περίπτωση η πιθανότητα το δάγκωμα να είναι επικίνδυνο είναι μικρή· από τα 21 είδη φιδιών που υπάρχουν στην Ελλάδα, μόνο οι οχιές (τέσσερα είδη) είναι επικίνδυνα για τον άνθρωπο. Χωρίζονται σε τρεις κατηγορίες:
Αγλυφα. Φίδια με δόντια, χωρίς δηλητήριο, ακίνδυνα.
Οπισθόγλυφα. Φίδια που τα δόντια τους βρίσκονται στη βάση των σιαγόνων και έχουν δηλητήριο. Εντούτοις, είναι ακίνδυνα για τον άνθρωπο και τα μεγάλα ζώα, καθώς η θέση των δοντιών είναι τέτοια που δεν βυθίζονται στο δέρμα όταν δαγκώνουν.
Πρωτερόγλυφα. Τα δόντια με το δηλητήριο βρίσκονται μπροστά στη σιαγόνα και είναι ιδιαίτερα επικίνδυνα. Στην Ελλάδα πρωτερόγλυφα είναι μόνο οι οχιές. Βέβαια, είναι πολύ δύσκολο έως αδύνατο να διακρίνετε μια οχιά, διότι στο φυσικό περιβάλλον δεν μπορείτε να ξεχωρίσετε το χρώμα ή τα σχέδια του σώματός της. Επομένως, πρέπει να λάβετε προληπτικά μέτρα. Όταν βρίσκεστε σε εξωτερικούς χώρους, σε αγροτικές περιοχές, να φοράτε κλειστά υποδήματα και κάλτσες, να περπατάτε στα χαραγμένα μονοπάτια και να μην πλησιάζετε τις σχισμές των βράχων, το ψηλό γρασίδι ή οποιοδήποτε μέρος με πυκνή βλάστηση. Τέλος, να μην ανασηκώνετε πέτρες με τα χέρια σας, καθώς ποτέ δεν ξέρετε τι μπορεί να κρύβεται από κάτω.
Εάν σας δαγκώσει κάποιο φίδι, από το σχήμα της πληγής μπορείτε να αναγνωρίσετε αν είναι οχιά. Εάν υπάρχουν δύο έντονα αποτυπώματα δοντιού και όχι απλές εκδορές, τότε σίγουρα πρόκειται για οχιά και πρέπει να επισκεφθείτε τη νοσηλευτική μονάδα, για να σας χορηγηθεί αντιοφικός ορός. Επιδέστε χαλαρά το τραύμα και αποφύγετε να κόψετε την πληγή και να ρουφήξετε το δηλητήριο, διότι έτσι το δηλητήριο θα διεισδύσει ταχύτερα στο αίμα. Παραμείνετε ήρεμοι, καθώς το άγχος επιταχύνει την κυκλοφορία του αίματος και, μαζί, και του δηλητηρίου στον οργανισμό σας. Το δηλητήριο χρειάζεται (σε υγιή οργανισμό) τέσσερις με έξι ώρες για να αποβεί θανατηφόρο.
Tα δήγματα ή τσιμπήματα από αυτά τα έντομα είναι αρκετά επώδυνα, αλλά όχι επικίνδυνα -εξαιρούνται βέβαια οι περιπτώσεις κατά τις οποίες κάποιος είναι αλλεργικός ή τα τσιμπήματα είναι πάρα πολλά.
Τα έντομα εγχέουν το δηλητήριό τους -μερικές φορές και το κεντρί τους- μέσα στο δέρμα και προξενούνται τοπικός πόνος, ερυθρότητα και οίδημα που διαρκούν συνήθως μία ώρα. Αν το κεντρί έχει μείνει μέσα στο δέρμα, αφαιρέστε το προσεκτικά και τοποθετήστε πάγο για να περιορίσετε το οίδημα. Υπάρχουν κρέμες και αλοιφές που ανακουφίζουν από τον πόνο, καθώς και αντιισταμινικά που χορηγούνται από το στόμα, τα οποία ενδέχεται να προκαλέσουν υπνηλία.
Τα πολλαπλά δήγματα ή η υπερευαισθησία-αλλεργία στο δηλητήριο του εντόμου είναι πιθανόν να επιφέρουν σε ορισμένα άτομα αναφυλακτική αντίδραση εντός ολίγων λεπτών -τα κυριότερα συμπτώματά της είναι η ερυθρότητα του προσώπου, η ζαλάδα, η ναυτία, η κεφαλαλγία, η θολή όραση, η δύσπνοια, η καρδιακή αρρυθμία η λιποθυμία. Εάν παρατηρηθεί κάποιο από αυτά, αναζητήστε αμέσως ιατρική βοήθεια, διότι στις σοβαρότερες αναφυλακτικές αντιδράσεις προκαλείται οίδημα του βλεννογόνου του λάρυγγα, το οποίο μπορεί να οδηγήσει στο θάνατο εξαιτίας της απόφραξης των αεροφόρων οδών.
Τα άτομα που γνωρίζουν ότι έχουν υπερευαισθησία στα δήγματα ή στα τσιμπήματα των εντόμων θα πρέπει να φορούν μια ειδική ταυτότητα ιατρικής προειδοποίησης και να είναι πάντα εφοδιασμένα με έναν ατομικό φαρμακευτικό εξοπλισμό ώστε να αντιμετωπίσουν άμεσα ένα πιθανό τσίμπημα (sting kit). Ο εξοπλισμός αυτός περιλαμβάνει μια σύριγγα επινεφρίνης (αδρεναλίνη) και ένα χορηγούμενο από το στόμα αντιισταμινικό -και τα δύο αυτά φάρμακα είναι απαραίτητα για τον περιορισμό της αλλεργικής αντίδρασης από το δήγμα, μέχρι να έλθει ιατρική βοήθεια.
Κουνούπια υπάρχουν σχεδόν παντού, αλλά κυρίως στις περιοχές με στάσιμα νερά. Δεν τρέφονται με αίμα, όπως νομίζουν πολλοί, αλλά με χυμούς φυτών. Μόνο τα θηλυκά τσιμπούν γιατί χρειάζονται το αίμα για να ωριμάσει το γεννητικό τους σύστημα. Τα κουνούπια ενδέχεται να μεταφέρουν ασθένειες, όπως η ελονοσία και η φιλαρίαση. Προστατευτείτε με ειδικές απωθητικές αλοιφές και εντομοκτόνα. Συμβουλευτείτε το γιατρό σας για κάποιο φαρμακευτικό σκεύασμα που θα σας ανακουφίσει από τη φαγούρα. Ιδιαίτερη όμως προσοχή απαιτείται στη χρήση του εντομοαπωθητικού, καθώς χρειάζεται να ακολουθείτε αυστηρά τις οδηγίες χρήσης. Τα εντομοαπωθητικά δεν πρέπει να εισπνέονται ή να λαμβάνονται από το στόμα και δεν πρέπει να έρχονται σε επαφή με τα μάτια, με τραύματα ή ερεθισμένο δέρμα.