Λονδίνο εναντίον Αμπράμοβιτς!

Η υπόθεση της πώλησης της Τσέλσι από τον Ρόμαν Αμπράμοβιτς εξελίσσεται σε ένα πολυεπίπεδο νομικό και πολιτικό θρίλερ που απειλεί να παγώσει για χρόνια τα 2,5 δισ. λίρες που προορίζονταν για την Ουκρανία. Παρά τη θεαματική μεταβίβαση του συλλόγου το 2022 στον Αμερικανό επιχειρηματία Τοντ Μπέολι, η τύχη των χρημάτων παραμένει αβέβαιη, καθώς ο πρώην ιδιοκτήτης και η κυβέρνηση του Ηνωμένου Βασιλείου βρίσκονται σε ανοιχτή αντιπαράθεση για το ποιος δικαιούται να τα διαχειριστεί.

Η βρετανική κυβέρνηση είχε δεσμευθεί ότι το καθαρό ποσό της πώλησης θα χρησιμοποιηθεί για ανθρωπιστική βοήθεια προς τα θύματα του πολέμου στην Ουκρανία, ως συμβολική αποκατάσταση απέναντι στις ρωσικές θηριωδίες. Όμως, οι οικονομικές εκκρεμότητες του ίδιου του Αμπράμοβιτς απειλούν να απορροφήσουν το μεγαλύτερο μέρος του ποσού. Σύμφωνα με τα στοιχεία που δημοσιοποιήθηκαν από τη Fordstam Limited, την εταιρεία μέσω της οποίας ο Ρώσος ολιγάρχης κατείχε τον σύλλογο από το 2003, η ομάδα χρωστά 1,55 δισ. λίρες στην εταιρεία Camberley International, με έδρα το Τζέρσεϊ, εταιρεία που ανήκει στον ίδιο τον Αμπράμοβιτς.

Η συγκεκριμένη οφειλή, που θεωρητικά προέρχεται από «άνευ τόκων δάνεια» που παρείχε ο Αμπράμοβιτς στην Τσέλσι επί δύο δεκαετίες, περιλαμβάνει πλέον και τους τόκους, όπως απαιτεί ο νόμος. Αν η Fordstam υποχρεωθεί να αποπληρώσει το ποσό, τότε μόνο περίπου 900 εκατομμύρια λίρες θα απομείνουν καθαρά, ενώ κάποιες εκτιμήσεις κατεβάζουν το ποσό ακόμη και στις 800 εκατομμύρια λίρες — λιγότερο από το ένα τρίτο του συνολικού ποσού που προοριζόταν για ανθρωπιστική δράση.

Η πώληση του συλλόγου ολοκληρώθηκε τον Μάιο του 2022 έναντι 4,25 δισ. λιρών. Από αυτά, 1,75 δισ. δεσμεύτηκαν για μελλοντικές επενδύσεις στο ποδοσφαιρικό τμήμα και στις υποδομές, ενώ τα 2,54 δισ. αντιπροσώπευαν το καθαρό τίμημα της συναλλαγής. Ωστόσο, το ποσό αυτό μειώθηκε περαιτέρω λόγω νομικών κρατήσεων: 150 εκατομμύρια λίρες παρακρατήθηκαν ως ενδεχόμενη ρήτρα για πιθανές ποινές της UEFA και της Premier League, και ακόμη 42 εκατομμύρια καταβλήθηκαν σε νομικά έξοδα της πώλησης.

Τα χρήματα βρίσκονται έκτοτε παγωμένα σε λογαριασμό του βρετανικού δημοσίου, υπό τη διαχείριση της Υπηρεσίας Εφαρμογής Χρηματοοικονομικών Κυρώσεων (OFSI), που υπάγεται στη φορολογική αρχή (HMRC). Ούτε ο Αμπράμοβιτς έχει πρόσβαση, ούτε όμως το κράτος μπορεί να τα διαθέσει χωρίς νομική διευθέτηση.

Η κυβέρνηση του Σούνακ θέλει τα χρήματα να κατευθυνθούν αποκλειστικά σε ουκρανικές περιοχές υπό τον έλεγχο του Κιέβου και σε προγράμματα στήριξης των θυμάτων της ρωσικής εισβολής. Ο Αμπράμοβιτς, από την πλευρά του, είχε δηλώσει ότι επιθυμεί τα έσοδα «να ωφελήσουν όλες τις πλευρές που επλήγησαν από τον πόλεμο», μια διατύπωση που το Λονδίνο απορρίπτει κατηγορηματικά, θεωρώντας ότι θα μπορούσε να συμπεριλάβει ακόμη και Ρώσους στρατιώτες ή τις οικογένειές τους.

Το χάσμα έχει οδηγήσει σε πολιτικό αδιέξοδο. Εκπρόσωπος του Αμπράμοβιτς, μιλώντας στους New York Times, κατηγόρησε τη βρετανική κυβέρνηση ότι «δεν έχει προτείνει καμία νόμιμη οδό για την αξιοποίηση των κεφαλαίων». Από το Downing Street, ωστόσο, απαντούν ότι «η ευθύνη ανήκει στον ίδιο τον Αμπράμοβιτς, καθώς οι δομές χρηματοδότησης που επέλεξε καθιστούν νομικά αδύνατη τη διάθεση των χρημάτων χωρίς να λυθούν πρώτα τα ζητήματα χρέους».

Το υπουργείο Οικονομικών εξετάζει το ενδεχόμενο να προσφύγει στη δικαιοσύνη για να ξεμπλοκάρει τη διαδικασία. Στο μεταξύ, ο ίδιος ο Αμπράμοβιτς φέρεται να αντιμετωπίζει πιθανή φορολογική οφειλή 1,2 δισ. λιρών προς το βρετανικό κράτος, κατηγορούμενος για πολυετή φοροαποφυγή μέσω offshore εταιρειών.

Τρία χρόνια μετά την αναγκαστική πώληση, η Τσέλσι έχει ήδη γυρίσει σελίδα υπό τη διοίκηση του Τοντ Μπέολι. Όμως τα δισεκατομμύρια της συναλλαγής παραμένουν παγωμένα, εγκλωβισμένα ανάμεσα σε κυρώσεις, πολιτικές σκοπιμότητες και νομικά αδιέξοδα. Το «παιχνίδι» γύρω από την Τσέλσι, αυτή τη φορά, δεν παίζεται στα γήπεδα, αλλά στα τραπέζια των δικηγόρων και των διπλωματών.