Φύση: Σε κίνδυνο οι μέλισσες… ξανά – Πόλεμοι, φώτα δρόμου και μικροπλαστικά

Οι μέλισσες αποτελούν εδώ και χρόνια ένα είδος που χρήζει μέριμνας και προσοχής, με τον πληθυσμό τους να μειώνεται δραματικά και να επηρεάζεται άμεσα από την κλιματική κρίση.

Οι εμπόλεμες ζώνες, τα μικροπλαστικά και τα φώτα του δρόμου είναι μεταξύ των νέων απειλών για τις μέλισσες, σύμφωνα με τους επιστήμονες.

Οι ειδικοί σε θέματα μελισσών συνέταξαν έναν κατάλογο με 12 κρίσιμες απειλές για τον επικονιαστή κατά την επόμενη δεκαετία, ο οποίος δημοσιεύθηκε σε μια έκθεση με τίτλο Emerging Threats and Opportunities for Conservation of Global Pollinators (Αναδυόμενες απειλές και ευκαιρίες για τη διατήρηση των παγκόσμιων επικονιαστών) του Πανεπιστημίου του Ρέντινγκ.

Συγκρούσεις και μικροπλαστικά οι μεγάλοι υπαίτιοι

Οι αυξανόμενες πολεμικές συγκρούσεις σε όλο τον κόσμο είναι ιδιαίτερα βλαπτικές για τις μέλισσες, προειδοποιούν οι επιστήμονες. Αυτό περιλαμβάνει τον πόλεμο στην Ουκρανία, ο οποίος έχει αναγκάσει τις χώρες να καλλιεργούν λιγότερα είδη φυτών, αφήνοντας τους επικονιαστές χωρίς ποικίλη τροφή καθ’ όλη τη διάρκεια της σεζόν, τονίζει ο Guardian.

Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι μικροπλαστικά σωματίδια μολύνουν κυψέλες σε όλη την Ευρώπη, με δοκιμές από 315 αποικίες μελισσών να αποκαλύπτουν συνθετικά υλικά όπως πλαστικό ΡΕΤ στις περισσότερες κυψέλες. Το τεχνητό φως από τις λάμπες του δρόμου έχει βρεθεί ότι μειώνει κατά 62% τις επισκέψεις των νυχτερινών επικονιαστών στα λουλούδια, ενώ η ατμοσφαιρική ρύπανση έχει βρεθεί ότι επηρεάζει την επιβίωση, την αναπαραγωγή και την ανάπτυξή τους.

Τα αντιβιοτικά, που χρησιμοποιούνται στη γεωργία, έχουν περάσει στις κυψέλες και στο μέλι. Έχει επίσης διαπιστωθεί ότι επηρεάζουν τη συμπεριφορά των επικονιαστών, συμπεριλαμβανομένης της μείωσης της αναζήτησης τροφής και των επισκέψεών τους στα λουλούδια. Τα «κοκτέιλ» φυτοφαρμάκων διαδραματίζουν επίσης σημαντικό ρόλο- παρόλο που ορισμένα φυτοφάρμακα ρυθμίζονται πλέον ώστε να διατηρούνται κάτω από τα «ασφαλή» όρια για τις μέλισσες και άλλα είδη άγριας ζωής, έρευνες έχουν διαπιστώσει ότι μπορούν να αλληλεπιδράσουν με άλλες χημικές ουσίες και να προκαλέσουν επικίνδυνες επιπτώσεις.

Αναγκαία η πρόληψη της μείωσης του πληθυσμού

Ο καθηγητής Σάιμον Ποτς του Πανεπιστημίου του Ρέντινγκ, επικεφαλής συγγραφέας της έκθεσης, δήλωσε: «Ο εντοπισμός νέων απειλών και η έγκαιρη εξεύρεση τρόπων προστασίας των επικονιαστών είναι το κλειδί για την πρόληψη περαιτέρω σημαντικών μειώσεων. Αυτό δεν είναι απλώς ένα θέμα διατήρησης. Οι επικονιαστές είναι κεντρικής σημασίας για τα συστήματα διατροφής μας, την ανθεκτικότητα στο κλίμα και την οικονομική μας ασφάλεια. Προστατεύοντας τους επικονιαστές σημαίνει ότι προστατεύουμε τους εαυτούς μας».

Οι συγγραφείς ζήτησαν μια σειρά μέτρων για την προστασία των μελισσών, συμπεριλαμβανομένων ισχυρότερων νόμων που περιορίζουν τη ρύπανση από αντιβιοτικά που βλάπτουν την υγεία των μελισσών, τη μετάβαση σε ηλεκτρικά οχήματα για τη μείωση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης που επηρεάζει τους επικονιαστές, τη δημιουργία ενδιαιτημάτων πλούσιων σε λουλούδια και την αναπαραγωγή καλλιεργειών με ενισχυμένη γύρη και νέκταρ για καλύτερη διατροφή των επικονιαστών.

Η συν-συγγραφέας της έκθεσης Δρ Ντίπα Σενάπαθι, επίσης από το Πανεπιστήμιο του Ρέντινγκ, πρόσθεσε: «Θα χρειαστεί προσπάθεια από όλους για την αντιμετώπιση αυτών των απειλών. Πρέπει να διατηρήσουμε, να διαχειριστούμε και να βελτιώσουμε τα φυσικά μας ενδιαιτήματα για να δημιουργήσουμε ασφαλείς χώρους για τους επικονιαστές. Μεμονωμένες ενέργειες όπως η παροχή τροφής και χώρων φωλιάσματος στους κήπους μας μπορούν να βοηθήσουν σημαντικά. Αλλά οι αλλαγές πολιτικής και οι μεμονωμένες δράσεις πρέπει να συνυπάρξουν, ώστε τα πάντα, από τους κήπους και τα αγροκτήματα μέχρι τους δημόσιους χώρους και τα ευρύτερα τοπία, να μπορούν να γίνουν όλοι βιότοποι φιλικοί προς τους επικονιαστές».