Η στάση των μεγάλων δυνάμεων στο συριακό ζήτημα

Με τις ρωσικές αεροπορικές επιδρομές να έχουν ήδη ξεκινήσει στο έδαφος της Συρίας εναντίον στόχων του Ισλαμικού Κράτους προς υποστήριξη τω δυνάμεων του Μπασάρ αλ Άσαντ, εντείνονται οι προσπάθειες όλων των μεγάλων διεθνών κυβερνήσεων να προχωρήσουν σε μια, όσο το δυνατόν, πιο αναίμακτη επίλυση της συριακής κρίσης.

Ας ρίξουμε μια μάτια λοιπόν ποια ακριβώς στάση πρεσβεύει η κάθε μια από τις ΗΠΑ, Ρωσία, Γαλλία, Βρετανία, Ισραήλ, Ιράν, Σαουδική Αραβία, Τουρκία και ΕΕ στο ζήτημα.

ΗΠΑ: Ο Άσαντ σε μεταβατικό ρόλο

Οι ΗΠΑ έχουν «χαλαρώσει» πάντως την, μέχρι πρότινος σκληρή, στάση τους έναντι του Μπασάρ αλ Άσαντ: αν και πριν μερικούς μήνες ήταν αμετάπειστες ως προς το ότι ο Ασαντ πρέπει οπωσδήποτε να αποχωρήσει άμεσα από την θέση του προέδρου, πλέον αποδέχονται (διά στόματος του ίδιου του αμερικανού ΥΠΕΞ Τζον Κέρι) ότι θα μπορούσε ίσως να παραμείνει βραχυπρόθεσμα στην εξουσία κατά τη διάρκεια μιας μεταβατικής πολιτικής περιόδου που θα διαρκούσε μερικούς μήνες.

Ρωσία: Ο Άσαντ αποτελεί εγγύηση εναντίον της ISIS

Ο Βλαντίμιρ Πούτιν τους τελευταίους μήνες έχει αυξήσει την στρατιωτική βοήθεια στον Ασαντ και έχει φτάσει στο σημείο να υπονοήσει πως, αν χρειαστεί, θα προβεί και σε ακόμη μεγαλύτερη συνδρομή (χωρίς να διευκρινίσει τι ακριβώς προτίθεται να κάνει). Θεωρεί τον Σύρο πρόεδρο ως την προμετωπίδα απόκρουσης των ισλαμιστών της ISIS και πως θα ήταν «ένα μεγάλο λάθος μια απόπειρα να τον ρίξουν από την εξουσία αυτή τη χρονική συγκυρία».

Η Μόσχα βρίσκεται σε συνομιλίες με το Ιράν και την Σαουδική Αραβία προκειμένου να διαχειριστούν το συριακό ζήτημα.

Ιράν: Συντάσσεται με τους Ρώσους

Ο ιρανός πρόεδρος Χασάν Ρουχανί συντάσσεται με τις θέσεις του Πούτιν, θεωρώντας πως θα ήταν καταστροφικό το ενδεχόμενο η Συρία να πορευτεί δίχως τον Ασαντ για πρόεδρο. Αρκεί, όπως έχει πει ο Ρουχανί, η προτεραιότητα να είναι η αντιμετώπιση της ISIS κι όχι η αλλαγή του υπάρχοντος πολιτικού καθεστώτος στη Συρία.

Η Τεχεράνη, άλλωστε, ανέκαθεν αποτελούσε τον πιο ισχυρό σύμμαχο του καθεστώτος Ασαντ.

Σαουδική Αραβία: «αίνιγμα» η στάση των Σαούντ

Το Ριάντ μέχρι πρότινος θεωρούσε χρέος της τον εξοπλισμό των ισλαμιστών της ISIS και την πτώση του καθεστώτος Ασαντ, αλλά τις τελευταίες εβδομάδες η στάση της είναι αινιγματική.

Εξακολουθεί να θεωρεί πως ο Ασαντ πρέπει να φύγει, αλλά πλέον συμμετέχει στις συνομιλίες με τη Ρωσία και το Ιράν σχετικά με την αποτελεσματική επίλυση της συριακής κρίσης. Αυτό ίσως προαναγγέλλει την αλλαγή της στάσης της; Ίδωμεν.

Τουρκία: Στο πλευρό των ΗΠΑ

«Ο Άσαντ δεν μπορεί να αποτελεί μέρος της μεταβατικής διαδικασίας στη Συρία. Ο Άσαντ είναι ο αποκλειστικός υπεύθυνος της κρίσης. Έχει διαπράξει εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας. Χρειάζεται μια μεταβατική πολιτική περίοδος στη Συρία που δεν θα περιλαμβάνει τον ίδιο» είπε πριν λίγα 24ωρα ο τούρκος πρωθυπουργός Αχμέτ Νταβούτογλου.

Ωστόσο, ο πρόεδρος Ερντογάν, παρόλο που στο παρελθόν έχει επανειλημμένα δηλώσει πως «ο Ασαντ πρέπει να φύγει», πλέον κρατάει μια στάση πολύ κοντά σε αυτή του αμερικανικού Πεντάγωνου, ότι δηλαδή ο Ασαντ θα μπορούσε να παραμείνει βραχυπρόθεσμα στην εξουσία κατά τη διάρκεια μιας μεταβατικής πολιτικής περιόδου που θα διαρκούσε μερικούς μήνες.

Βρετανία: δεμένη στο αμερικανικό άρμα

Στις αρχές του Σεπτεμβρίου η Βρετανία, διά στόματος του πρωθυπουργού Ντέιβιντ Κάμερον, συντάχθηκε με την θέση των ΗΠΑ: «ο Άσαντ μπορεί να παραμείνει στην θέση του προέδρου για μια βραχεία μεταβατική περίοδο της τάξεως των έξι μηνών».

Πρόσθεσε, ωστόσο, πως ο Ασαντ στη συνέχεια θα πρέπει να δικαστεί για εγκλήματα πολέμου.

Γαλλία-ΕΕ: Αμφότεροι σκληροί εναντίον του Ασαντ

Ο γάλλος πρόεδρος Φρανσουά Ολάντ ξεκαθάρισε και πριν λίγα 24ωρα ότι η διεθνής κοινότητα οφείλει να εργαστεί από κοινού με την Ρωσία, «όμως οφείλουν να κατανοήσουν ότι η πολιτική λύση στη χώρα δεν μπορεί να περιλαμβάνει τον Άσαντ».

Η Γαλλία τηρεί την πιο σκληρή στάση εναντίον του Ασαντ, θεωρώντας τον ως την ρίζα όλων των προβλημάτων κι όχι την λύση του συριακού ζητήματος. Η επικεφαλής της ΕΕ για την Εξωτερική Πολιτική, Φεντερίκα Μογκερίνι τίθεται στο πλευρό του Ολάντ, σε αντίθεση με την καγκελάριο Μέρκελ που πιστεύει πως «το μέλλον της Συρίας πρέπει να συμπεριλαμβάνει και τον πρόεδρο Άσαντ».

Ισραήλ: Στάση ανάλογα με τα εθνικά συμφέροντα

Η κυβέρνηση Νετανιάχου διαμορφώνει τη στάση της ανάλογα με τα συμφέροντα του Ισραήλ –κυρίως, δε, με το πώς αυτή επηρεάζει κάθε φορά την δράση της Χεζμπολάχ στο Λίβανο. Ωστόσο, η θέση του Ισραήλ είναι λεπτή, καθώς η κυβέρνηση Νετανιάχου εδώ και καιρό εξοπλίζει μικρές ομάδες ανταρτών που πολεμούν εναντίον του προέδρου Ασαντ.

Κωνσταντίνος Τσάβαλος

Newsroom ΑΛΤΕΡ ΕΓΚΟ