Την επόμενή του κίνηση ζυγίζει ο Μάριο Ντράγκι στη συνεδρίαση της ΕΚΤ
Μετά τη σχετική απογοήτευση που επικράτησε στις αγορές εξαιτίας των (μη) αποφάσεων της FED, η «καυτή πατάτα» βρίσκεται στα χέρια του προέδρου της ΕΚΤ Μάριο Ντράγκι. Ο επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας καλείται να ζυγίσει από τη μια τις έντονες αντιδράσεις της Bundesbank και από την άλλη τις αγωνιώδεις φωνές ευρωπαϊκών κυβερνήσεων για να αποφασίσει μέχρι που μπορεί να φθάσει τελικά η υλοποίηση της δέσμευσης ότι θα κάνει «ό,τι χρειαστεί» για να προστατεύσει το ευρώ. Η κοινή δράση ΕΚΤ - EFSF/ESM για την αγορά κρατικών ομολόγων φαίνεται ως η πιθανότερη εναλλακτική.
Μετά τη σχετική απογοήτευση που επικράτησε στις αγορές εξαιτίας των (μη) αποφάσεων της FED, η «καυτή πατάτα» βρίσκεται στα χέρια του προέδρου της ΕΚΤ Μάριο Ντράγκι. Ο επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας καλείται να ζυγίσει από τη μια τις έντονες αντιδράσεις της Bundesbank και από την άλλη τις αγωνιώδεις φωνές ευρωπαϊκών κυβερνήσεων για να αποφασίσει μέχρι που μπορεί να φθάσει τελικά η υλοποίηση της δέσμευσης ότι θα κάνει «ό,τι χρειαστεί» για να προστατεύσει το ευρώ.
Οι αγορές αναμένουν γενναίες αποφάσεις από τον Μάριο Ντράγκι, καθώς σε αντίθετη περίπτωση αναμένεται νέα επίθεση κερδοσκόπων στα ισπανικά και ιταλικά ομόλογα. Το κλίμα θα φανεί ήδη πριν από τις ανακοινώσεις της ΕΚΤ, καθώς η Ισπανία δημοπρατεί τριών τύπων ομόλογα, ελπίζοντας να συγκεντρώσει 2 έως 3 δισ. ευρώ.
Ο Μάριο Μόντι έχει δείξει ότι δεν φοβάται να έρθει σε αντιπαράθεση με την Bundesbank, ειδικά τώρα που φαίνεται ότι συγκεντρώνει αρκετούς συμμάχους στο πλευρό του. Ο πρόεδρος της ΕΚΤ προχώρησε στη δέσμευση «θα κάνω ό,τι χρειαστεί» χωρίς να έχει έρθει σε συνεννόηση με όλα τα μέλη του ΔΣ της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, με αποτέλεσμα η άμεση αντίδραση του επικεφαλής της γερμανικής κεντρικής τράπεζας Γενς Βάιντμαν.
Ωστόσο, η Bundesbank φαίνεται να είναι απομονωμένη, καθώς ακόμη και το Βερολίνο -διά στόματος Μέρκελ- χαιρέτισε τις ανακοινώσεις του Μάριο Ντράγκι. Επιπλέον, η συζήτηση για την παροχή τραπεζικής άδειας στον ESM (που θα τεθεί σε λειτουργία μετά το πράσινο φως του γερμανικού συνταγματικού δικαστηρίου το Σεπτέμβριο) είναι ένα ζήτημα που έβαλε στο τραπέζι πρώτος ο επικεφαλής της αυστριακής κεντρικής τράπεζας Έντβαλντ Νοβότνι και υποστηρίζεται από το Παρίσι, τόσο σε πολιτικό επίπεδο, όσο και σε επίπεδο γαλλικής κεντρικής τράπεζας.
Ορισμένοι υποστηρίζουν ότι οι απόψεις Νοβότνι απηχούν και εκείνες του Ντράγκι, ωστόσο η τραπεζική άδεια για τον ESM (που θα εξασφάλιζε στο ταμείο ρευστότητα από την ΕΚΤ για μαζικές αγορές κρατικών ομολόγων) είναι «κόκκινο πανί» για το Βερολίνο, το Ελσίνκι και άλλες χώρες του βορρά.
Τα επιχειρήματα που χρησιμοποιούνται ποικίλουν: τέτοιου είδους λειτουργία της ΕΚΤ και του ESM θα προκαλέσει πληθωριστικές πιέσεις· η ΕΚΤ υπερβαίνει την αποστολή της και χάνει την ανεξαρτησία της έναντι των κυβερνήσεων· η κίνηση αυτή αποκλιμακώνει τις πιέσεις που ασκούν οι αγορές στις χώρες με προβλήματα δημοσιονομικά ή χρέους για να προχωρήσουν σε μεταρρυθμίσεις και στην εφαρμογή προγραμμάτων λιτότητας.
Παρ’ όλ’ αυτά, το γεγονός παραμένει ότι πολλοί περιμένουν από τον Μάριο Ντράγκι να χρησιμοποιήσει το μπαζούκα για την αντιμετώπιση της κρίσης στην Ευρωζώνη, αλλά αυτό μένει να φανεί. Οι πιο συντηρητικοί αναμένουν ανακοίνωση – προαναγγελία μέτρων που θα ληφθούν το Σεπτέμβριο.
Κοινή δράση ΕΚΤ – EFSF/ESM
Σύμφωνα με δημοσίευμα της γερμανικής Süddeutsche Zeitung, επικαλούμενη πληροφορίες από την έδρα της ΕΚΤ στην Φρανκφούρτη, ο Ντράγκι θα σηματοδοτήσει κοινή δράση Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας και EFSF/ESM, για την αγορά κρατικών ομολόγων από υπερχρεωμένες χώρες της Ευρωζώνης με στόχο την πτώση των επιτοκίων δανεισμού.
Στο πλαίσιο αυτό, ο μηχανισμός ESM θα αγοράζει κρατικά ομόλογα απευθείας από τις ενδιαφερόμενες κυβερνήσεις, ενώ την ίδια στιγμή η Φρανκφούρτη θα μπορεί να αγοράζει και ομόλογα από τη δευτερογενή αγορά. Για τις αγορές ομολόγων μέσω του ESM θα απαιτείται, πάντως, ειδική αίτηση της ενδιαφερόμενης χώρας, η οποία θα πρέπει να εγκριθεί από τα εθνικά κοινοβούλια των υπολοίπων χωρών της ευρωζώνης.
Εάν η αγορά αρχίσει να αποδέχεται από μόνη της χαμηλότερα επιτόκια σε επικείμενη έκδοση ομολόγων, ο ESM θα μπορεί ακόμα και να αποσύρει την όποια προσφορά του την τελευταία στιγμή.
Αμφίβολο είναι πάντως, σύμφωνα με την Süddeutsche Zeitung, αν ο Μάριο Ντράγκι θα ανακοινώσει τις λεπτομέρειες του σχεδίου στη σημερινή συνέντευξη Τύπου. Όπως εκτιμάται, το πιθανότερο είναι να δώσει το στίγμα των προθέσεων, εν όψει πραγματικής δράσης το Σεπτέμβριο.
Όσον αφορά στις άλλες επιλογές του Ντράγκι, το πιθανότερο είναι ότι για το Σεπτέμβριο θα αφήσει την περαιτέρω μείωση των επιτοκίων, καθώς μόλις στην προηγούμενη συνεδρίαση το επιτόκιο μειώθηκε από 1% σε 0,75%.
Τα άλλα φύλλα που έχει στο τραπέζι ο πρόεδρος της ΕΚΤ είναι να θέσει ξανά σε ισχύ το πρόγραμμα αγοράς κρατικών ομολόγων από την ΕΚΤ, ή να προχωρήσει σε νέο γύρο τριετούς δανεισμού των τραπεζών με φθηνό επιτόκιο (LTRO).