Κάλπες στο Μεξικό με «θεσμικό» φόντο, αλλά και ένα διαφορετικό κίνημα «Αγανακτισμένων»

Στις κάλπες προσέρχονται την 1η Ιουλίου οι Μεξικανοί για να εκλέξουν -όπως κάνουν κάθε έξι χρόνια- τον νέο πρόεδρο της χώρας.

Όλες οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι ο υποψήφιος του PRI, του «θεσμικού» κόμματος που κυβέρνησε το Μεξικό επί 71 ολόκληρα χρόνια (μέχρι το 2000), θα επιστρέψει στην εξουσία.

Για την ιστορία, στις αρχές του 20ού αιώνα ξεκίνησε η Μεξικανική Επανάσταση των φτωχών αγροτών και εργατών, με κυρίαρχη μορφή τον Εμιλιάνο Ζαπάτα.

Η Επανάσταση έφερε την πτώση του καθεστώτος Ντίας (γνωστό ως Porfiriato), ωστόσο, ακολούθησε εμφύλιος πόλεμος για να ιδρυθεί τελικά το 1929 το Εθνικό Επαναστατικό Κόμμα, το οποίο αργότερα μετονομάστηκε σε Θεσμικό Επαναστατικό Κόμμα (PRI).

Για επτά δεκαετίες το PRI κυβερνούσε το Μεξικό μέχρι που το 2000, ο Βισέντε Φοξ, μάνατζερ και πρόεδρος της Coca Cola Mexico πέτυχε το ακατόρθωτο: Το συντηρητικό Κόμμα της Εθνικής Δράσης (PAN) επικράτησε, βάζοντας τέλος στην 71χρονη κυριαρχία του PRI.

Ακολούθησε μια δεύτερη προεδρική εξαετία για το ίδιο κόμμα με τον νυν πρόεδρο Καλντερόν, θητεία που όμως σφραγίστηκε από τον πόλεμο των Αρχών με τους βαρώνους των ναρκωτικών, έναν πόλεμο που έχει αφήσει πίσω του δεκάδες χιλιάδες νεκρούς.

Τώρα το Θεσμικό Επαναστατικό Κόμμα (PRI) με υποψήφιο τον νεαρό Ενρίκε Πένια Νιέτο προηγείται καθαρά σε όλες τις δημοσκοπήσεις με ποσοστό άνω του 40%.

Στη δεύτερη θέση βρίσκεται ένας παλιός γνώριμος της μεξικανικής πολιτικής σκηνής, ο αριστερός πρώην δήμαρχος της πρωτεύουσας Μανουέλ Λόπες Ομπραδόρ με ποσοστό κάτω από 30%.

Ο συγκεκριμένος είχε διεκδικήσει την προεδρία και το 2006, ωστόσο, ηττήθηκε από τον νυν πρόεδρο Φελίπε Καλντερόν με διαφορά 0,6%. Η εκλογική μάχη εκείνης της χρονιάς θύμιζε την προεδρική μάχη Γκορ-Μπους το 2000 στη Φλόριντα: τελικά το Ανώτατο Δικαστήριο του Μεξικού δεν δικαίωσε τον Ομπραδόρ και ο Καλντερόν έγινε πρόεδρος.

Το δεξιό κόμμα PAN του προέδρου κατεβάζει στη μάχη μια γυναίκα, την Χοσεφίνα Βάσκες Μότα, η οποία όμως φαίνεται να μένει πίσω στην τρίτη θέση. Η ίδια πληρώνει το πολιτικό κόστος για την «αιμορραγία» του πολέμου με τους βαρώνους των ναρκωτικών.

Και μια διαφορετική εκδοχή «Αγανακτισμένων»

Περίπου 24 εκατομμύρια Μεξικανοί κάτω των 29 ετών αποτελούν το εκλογικό σώμα του Μεξικού. Μεταξύ αυτών υπάρχουν και 14 εκατομμύρια νεαρών που δεν έχουν ψηφίσει ποτέ στο παρελθόν.

Αυτοί οι αριθμοί φαίνεται ότι αποτελούν τη «μαγιά» για τη δημιουργία ενός εναλλακτικού κινήματος Αγανακτισμένων στη χώρα που διαδηλώνει κατά της διαφθοράς.

Όλα ξεκίνησαν πριν από λίγους μήνες όταν ο υποψήφιος του PRI και φαβορί των εκλογών πήγε σε ένα από τα πλέον γνωστά πανεπιστήμια της Πόλης του Μεξικού για να μιλήσει.

Οι νέοι που είχαν συγκεντρωθεί αντέδρασαν ακούγοντας τον υποψήφιο, θεωρώντας ότι εξαντλείται στις γνωστές πολιτικές φλυαρίες.

Η όλη εκδήλωση εξελίχθηκε σε διαδήλωση με συνθήματα κατά του Πένια Νιέτο, ο οποίος αποχώρησε. Το κόμμα του κατηγόρησε τους φοιτητές ότι επέτρεψαν σε μια ομάδα «προβοκατόρων» να γιουχάρουν τον υποψήφιο.

Άμεση ήταν η αντίδραση πολλών φοιτητών, οι οποίοι μέσω των κοινωνικών δικτύων οργανώθηκαν για να αποδείξουν ότι τίποτε από όλα αυτά δεν ισχύει. 131 φοιτητές έφτιαξαν βίντεο όπου δείχνουν τις φοιτητικές τους ταυτότητες και αποδεικνύουν ότι δεν είχαν καμία σχέση με τα επεισόδια.

Αμέσως γεννήθηκε το κίνημα #Yosoy132 (σε ελεύθερη μετάφραση, «εγώ είμαι ο 132ος, που ενώνω τη φωνή μου»), το οποίο διαδηλώνει στην Πόλη του Μεξικού, αλλά και άλλες πόλεις με αίτημα λιγότερη διαφθορά και περισσότερη διαφάνεια, ιδιαίτερα στα Μέσα Ενημέρωσης, τα οποία στηρίζουν ανοικτά το φαβορί των εκλογών.

Το πώς αυτό το κίνημα θα επηρεάσει τελικά τις εκλογές, μένει να φανεί σε λίγες μόλις ημέρες, όταν θα ανοίξουν οι κάλπες.

Απόστολος Ρουμπάνης

Newsroom ΑΛΤΕΡ ΕΓΚΟ