1. Το παιδί της εγκυμοσύνης

Το παιδί γεννιέται μέσα από την επιθυμία των γονιών του. Αυτή η επιθυμία αντιπροσωπεύει
είτε πανανθρώπινες αξίες (διαιώνιση του είδους, μετάδοση γνωσιακής και πολιτιστικής
κληρονομιάς, υπερνίκηση του θανάτου) είτε ατομικές (δημιουργία οικογένειας,
ολοκλήρωση της γυναίκας μέσα από τη μητρότητα).

Τα συναισθήματα κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης είναι ιδιαίτερα έντονα και
καθοριστικά για τη σχέση που θα αναπτυχθεί με το παιδί που θα γεννηθεί. Η εγκυμοσύνη
μπορεί να βιωθεί με ακραία, έντονα, θετικά ή αρνητικά συναισθήματα ανάλογα με
τη χρονική στιγμή που λαμβάνει χώρα, το πώς εντάσσεται στην προσωπική πορεία
των δύο γονιών, τη συμμετοχή ή μη της ευρύτερης οικογένειας στο γεγονός. Όταν
οι συνθήκες είναι ευνοϊκές, η γυναίκα νιώθει έντονη χαρά και αίσθηση δύναμης.
Το παιδί είναι προέκταση του σώματός της, το ίδιο της το σώμα. Ζει από εκείνη,
χάρη σε εκείνη, χάρη στη δύναμη που του μεταδίδει. Δεν είναι λίγες όμως οι φορές
που η εγκυμοσύνη βιώνεται αρνητικά.

Κατά το πρώτο τρίμηνο η απουσία κάθε εξωτερικού χαρακτηριστικού που αποδεικνύει
την εγκυμοσύνη δημιουργεί δυσκολία στην αποδοχή της ύπαρξης του παιδιού. Η διακοπή
της κύησης ή η αποβολή είναι ακόμη πιθανές. Οι συνήθεις διαταραχές (ζαλάδες,
εμετοί του πρώτου τριμήνου) όταν είναι ιδιαίτερα έντονες μπορεί να υποδηλώνουν
τη δυσκολία της γυναίκας να δεχτεί τη μητρότητα. Κατά το δεύτερο τρίμηνο η γυναίκα
συνειδητοποιεί την εγκυμοσύνη, καθώς το έμβρυο αρχίζει να κινείται. Την περίοδο
αυτή οι μεταβολές στο σώμα κατά κανόνα προκαλούν άγχος στη γυναίκα και είναι
πιθανόν να αποδοθούν στο παιδί. Στο τρίτο τρίμηνο η μέλλουσα μητέρα ίσως εκφράσει
φόβους για την υγεία και τη σωματική ακεραιότητα του παιδιού και, επίσης, για
τον τοκετό. Οι εκδηλώσεις άγχους κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης μπορούν να
θεωρηθούν φυσιολογικές. Το έντονο άγχος και οι συνεχείς φοβίες διαταράσσουν
τη συναισθηματική σχέση της μητέρας με το μωρό της. Η εγκυμοσύνη και ο τοκετός
είναι εμπειρίες στις οποίες η μέλλουσα μητέρα έχει ανάγκη από τη βοήθεια του
συντρόφου της, ο οποίος πρέπει να έχει ενεργό συμμετοχή. Η απόκτηση του παιδιού
είναι κοινή εμπειρία. Η συνεχής παρουσία του πατέρα καθ΄ όλη τη διάρκεια της
εγκυμοσύνης και του τοκετού τον κάνει να δένεται με το μωρό το ίδιο άμεσα και
ισχυρά όσο και η μητέρα.

Δείτε Επίσης: Οδηγός
Εγκυμοσύνης

Οι ικανότητες του εμβρύου

Τους τελευταίους μήνες της εγκυμοσύνης οι μελλοντικοί γονείς αναρωτιούνται
πώς θα είναι το παιδί τους όταν γεννηθεί και πώς οι ίδιοι θα μάθουν να είναι
καλοί γονείς. Τους περιμένει μεγάλη περίοδος προσαρμογής, στην οποία θα ανακαλύπτουν
την προσωπικότητα του παιδιού τους. Η αμοιβαία προσαρμογή μπορεί να αρχίσει
ήδη από την ενδομήτρια ζωή, γιατί το έμβρυο είναι, άλλωστε, προικισμένο με εκπληκτικές
ικανότητες.

Το έμβρυο αντιδρά (αυξάνεται ο καρδιακός ρυθμός και οι κινήσεις) όταν ρίξουμε
δυνατό φως στα κοιλιακά τοιχώματα της μητέρας. Έχει αποδειχθεί, επίσης, ότι
από την 26η εβδομάδα το έμβρυο αντιλαμβάνεται τους ήχους. Πειράματα κατά τη
διάρκεια των οποίων η μητέρα φορούσε μια κάσκα που την εμπόδιζε να ακούσει ήχους
κατέδειξαν ότι το έμβρυο μπορούσε να ξεχωρίζει τους ήχους διαφορετικής συχνότητας.
Καθ΄ όλη τη διάρκεια της κύησης το έμβρυο αναγνωρίζει τη φωνή της μητέρας του
και σε ένα μικρότερο βαθμό του πατέρα του. Έτσι, όταν γεννηθεί είναι ικανό να
ξεχωρίσει τη φωνή της μητέρας του από εκείνη μιας ξένης γυναίκας. Είναι, επίσης,
ικανό να ξεχωρίσει ένα μουσικό κομμάτι το οποίο άκουγε κατ΄ επανάληψη προς το
τέλος της ενδομήτριας ζωής. Πολλές γυναίκες που τους άρεσε να ακούν μουσική
κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης έχουν παρατηρήσει ότι το μωρό ηρεμούσε στο
άκουσμα μελωδίας που του ήταν γνώριμη από την περίοδο της εγκυμοσύνης.

Η αίσθηση της γεύσης υφίσταται από την ενδομήτρια ζωή. Πειράματα που διεξήχθησαν
με προσθήκη σακχαρώδους ή πικρής ουσίας στο αμνιακό υγρό κατέδειξαν ότι η ποσότητα
του αμνιακού υγρού που καταπίνει το έμβρυο ποικίλλει ανάλογα με τη γεύση. Έχει,
επιπλέον, αναπτυγμένη την αίσθηση της αφής και οι γονείς μπορούν να του μεταδώσουν
τα συναισθήματά τους χαϊδεύοντας την κοιλιά της μητέρας. Κάθε παιδί γεννιέται
με μια ιδιοσυγκρασία που καθορίζεται γενετικά, η οποία βέβαια στη συνέχεια θα
δεχτεί τις επιδράσεις του περιβάλλοντος, βάσει των οποίων σχηματίζεται ο χαρακτήρας
του. Υπάρχει στενή σχέση ανάμεσα στην ενδομήτρια δραστηριότητα και τη συμπεριφορά
του παιδιού όταν γεννηθεί. Ο τρόπος με τον οποίο το έμβρυο αντιδρά στα ερεθίσματα
έχει σημασία. Αλλα αναπηδούν εύκολα με τον παραμικρό θόρυβο και είναι πιο δραστήρια
με έντονες κινήσεις και άλλα, πάλι, περισσότερο παθητικά. Το έμβρυο περνά από
περιόδους ανάπαυσης σε περιόδους εγρήγορσης. Αυτές οι εναλλαγές έχουν συνήθως
μικρή διάρκεια. Ορισμένα ακολουθούν το ρυθμό της μητέρας τους, ενώ άλλα γίνονται
περισσότερο δραστήρια το βράδυ όταν η μητέρα τους αναπαύεται. Όταν η μητέρα
είναι δραστήρια το έμβρυο ηρεμεί και όταν η μητέρα ηρεμεί η δραστηριότητα του
εμβρύου αυξάνει.

Μπορούμε, επίσης, από τις κινήσεις του εμβρύου να διαγνώσουμε το άγχος και
την ένταση της μητέρας. Ακραίες καταστάσεις όπως υπερβολική δραστηριότητα ή
πλήρης έλλειψη αντίδρασης στα εξωτερικά ερεθίσματα είναι σημάδια ανησυχητικά,
που δείχνουν ότι το έμβρυο συμμετέχει στην άσχημη ψυχολογική κατάσταση της μητέρας.
Το παιδί της επιθυμίας των γονέων είναι ένα πλάσμα φαντασιακό, ιδεατό. Είναι
αποτέλεσμα της ονειροπόλησης και έχει σχέση με τους ίδιους τους γονείς και τα
δικά τους παιδικά χρόνια. Το παιδί που θα γεννηθεί όμως είναι δεν ικανοποιεί
κατ΄ ανάγκη τις προσδοκίες των γονιών του. Η αναγνώριση των ιδιαιτεροτήτων και
του χαρακτήρα του παιδιού συμβάλλει στη δημιουργία υγιών σχέσεων παιδιών – γονέων.

health.in.gr