Ονομάστε τους τρεις πρώτους στόχους σας εφόσον εκλεγείτε.
Καινοτόμες πράσινες ιδέες, ως διέξοδος στην κρίση, την καθυστέρηση, την αδιαφάνεια, τα συμφέροντα. Πρέπει να προχωρήσουμε πέρα από τη λογική της βίαιης ύφεσης, που αποτελεί τη μόνιμη συνταγή του ΔΝΤ και που έχει ήδη καταστρέψει τις προοπτικές δεκάδων χωρών. Θα επενδύσουμε στην ταυτόχρονη έξοδο από την οικονομική, κοινωνική και περιβαλλοντική κρίση, με προτεραιότητα τις πράσινες πόλεις, την αναζωογόνηση της υπαίθρου, την ποιοτική γεωργία και την απεξάρτηση από το πετρέλαιο και το λιγνίτη, με έμφαση στο σιδηρόδρομο και τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Χρειαζόμαστε ένα νέο κοινωνικό συμβόλαιο, που θα στηρίζει την ευημερία περισσότερο στα συλλογικά αγαθά που καθορίζουν την ποιότητα της ζωής και λιγότερο στην αγοραστική δυνατότητα.
Η Περιφέρεια είναι η ιδανική κλίμακα για να εφαρμοστούν πολιτικές όπως παραγωγή και κατανάλωση σε τοπικό επίπεδο (εγγύτητα δημόσιων υπηρεσιών, δημιουργία πράσινων θέσεων εργασίας, αναβίωση της τοπικής οικονομίας), ενίσχυση κοντινών ανταλλακτικών συστημάτων (κατ’ αρχήν στους τομείς της διατροφής, των ενδυμάτων και των κατασκευών), να αντιμετωπιστεί η επέκταση των πόλεων σε βάρος του φυσικού περιβάλλοντος (δασικού και αγροτικού) και να ενισχυθούν οι τομείς της πράσινης οικονομίας και της κοινωνικής και αλληλέγγυας οικονομίας, περιορίζοντας τις κοινωνικές ανισότητες.
Προφανώς και θέτουμε τα ζητήματα της κρίσης, του μνημονίου, του πελατειακού κράτους και κυρίως του αδιέξοδου μοντέλου ανάπτυξης που έχει ακολουθήσει η χώρα. Το καθεστώς Ψωμιάδη, όμως, εκφράζει την εξουσία στην περιοχή και αυτό πρέπει να ανατρέψουν οι πολίτες στις 7 Νοεμβρίου.
Πιστεύετε ότι ο «Καλλικράτης» δίνει περισσότερες ευκαιρίες για ανάπτυξη της ελληνικής περιφέρειας; Πώς θα αντιμετωπίσετε τις προκλήσεις που διαμορφώνονται στο νέο πλαίσιο;
Υποστηρίζουμε χρόνια τη μεταρρύθμιση του θεσμού, επειδή έχουμε δει τα αποτελέσματά του σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Υπάρχει όμως στον «Καλλικράτη» ένα δημοκρατικό έλλειμμα και πρέπει να προχωρήσει και χωρίς προίκα, μέσα μάλιστα σε ένα κλίμα οικονομικής ασφυξίας και απογοήτευσης των πολιτών από την πολιτική. Επιπλέον, με τηλεπερσόνες ή διαπλεκόμενους στο τιμόνι, με κυβερνητικούς διεκπεραιωτές ή κομματικούς υποψήφιους που δεν πιστεύουν στο θεσμό, το μέλλον δυστυχώς δεν προβλέπεται ευοίωνο. Παρόλα αυτά, μπορούμε να επηρεάσουμε καθοριστικά την πορεία του θεσμού.
Για την πράσινη σκέψη η αυτοδιοίκηση αποτελεί το φυσικό κύτταρο της δημόσιας ζωής, που απαιτεί ισορροπημένη και βιώσιμη κοινωνία, με ζωντανή ύπαιθρο και συνεκτικές πόλεις σε ανθρώπινα μεγέθη. Διεκδικούμε ευρείες τοπικές αρμοδιότητες και συμμετοχή των πολιτών, με διαφανείς και αποκεντρωμένους θεσμούς, με ισχυρή κοινωνική συνοχή χωρίς αποκλεισμούς και με σχέσεις συνεργασίας. Επιδίωξή μας είναι μια αυτοδιοίκηση ισχυρή, διαφανής και συμμετοχική, θωρακισμένη με το κατάλληλο θεσμικό πλαίσιο, που θα εξασφαλίζει τεκμήριο αρμοδιότητας υπέρ αυτής και την κεντρική εξουσία περιορισμένη σε επιτελικό ρόλο, καθώς και μια νέα σχέση συνεργασίας μεταξύ τους.
Πώς θα εξασφαλίσετε ότι δεν θα επαναληφθεί το φαινόμενο απώλειας πόρων από το ΕΣΠΑ, από τη στιγμή που οι Περιφέρειες θα μπορούν να απορροφούν απευθείας κοινοτικά κονδύλια;
Για τις πράσινες επενδύσεις στον καιρό της κρίσης έχω εκδώσει ένα βιβλίο με τα χρηματοδοτικά εργαλεία που μπορεί να αξιοποιηθούν. Με τη γνώση των πολιτικών που έχουν εφαρμοστεί επιτυχημένα σε πολλές περιοχές στην Ευρώπη και με τη 16μηνη εμπειρία από τη θέση του αντιπροέδρου της Επιτροπής Περιφερειακής Ανάπτυξης στο ευρωκοινοβούλιο, είναι φανερό πως μπορούμε να το πετύχουμε.
Επειδή δεν έχουμε προηγούμενο στην Ελλάδα, θα μου επιτρέψετε να αναφερθώ στο παράδειγμα των πράσινων διοικήσεων σε χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Κατάφεραν να αλλάξουν το τοπίο γιατί έκαναν τους πολίτες να πιστέψουν ότι μπορεί να υπάρξει μία διαφορετική ματιά στην οικονομία, με απαντήσεις στην περιβαλλοντική και την οικονομική κρίση, με βάση την πράσινη οικονομία. Θα υπερβούμε την αντίδραση των συμφερόντων που θέλουν τη χώρα καθηλωμένη σε παραδοσιακές συντηρητικές δομές, που διασφαλίζουν απλώς τη συνέχιση της αδράνειας που προκάλεσε την οικονομική καθυστέρηση στην περιφέρεια μας.
Απαραίτητη προϋπόθεση είναι να εμποδίσουν οι πολίτες το απαράδεκτο μοντέλο κακοδιοίκησης, διαπλοκής και ανικανότητας που έχει εφαρμόσει η παράταξη Ψωμιάδη στη Θεσσαλονίκη, να επεκταθεί σε όλη την Κεντρική Μακεδονία. Ήδη έχουμε προχωρήσει διάφορες υποθέσεις, έχει φάει ένα χρόνο φυλακή για παράβαση καθήκοντος και ροκανίζει το χρόνο με αναβολές, πειθαρχικά υπαλλήλων, εκβιασμούς, διαπλοκές κτλ. Όμως οι κυβερνήσεις και κάποια ΜΜΕ συγκαλύπτουν αυτή τη σκοτεινή πλευρά. Το πόρισμα των Ελεγκτών Δημόσιας Διοίκησης, που ήδη από τον Μάιο ζητά πειθαρχικές και ποινικές διώξεις, δεν εφαρμόζεται, παρόλο που στηρίζεται σε έρευνα τριών ετών για την Κορώνεια. Η «απώλεια πόρων» έχει πολλές μορφές και γι’ αυτό, πάνω από όλα, θα πρέπει να σταματήσει το πάρτυ τους.
Η Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας έχει σημαντική παρουσία στην αγροτική παραγωγή της χώρας. Πώς μπορεί να σταθεί δίπλα στους αγρότες -και ειδικά τους νέους- στηρίζοντας είτε νέες μορφές καλλιέργειας είτε την ανάπτυξη των υπαρχουσών;
Πρέπει να δοθεί έμφαση στην ποιότητα ως ανταγωνιστικό πλεονέκτημα, στη βιολογική παραγωγή και στα προϊόντα ονομασίας προέλευσης. Διότι η γεωργία έχει μέλλον, απλώς είναι πράσινο. Το μοντέλο της χημικοσυντηρούμενης και υδροβόρας γεωργίας πρέπει να εγκαταλειφθεί, γιατί εκτός από τη βλάβη της υγείας και του περιβάλλοντος, φτηνά προϊόντα προσφέρουν κι άλλοι. Οι καταναλωτές πλέον στρέφονται προς τα οικολογικά προϊόντα. Γι’ αυτό όμως πρέπει να υπάρξουν ειδικά προγράμματα προώθησης και επιδοτήσεων της ποιότητας, δημιουργία δικτύου διάθεσης, αξιόπιστοι μηχανισμοί πιστοποίησης. Οι συνεταιρισμένοι παραγωγοί πρέπει να συνεργαστούν με ερευνητικά ιδρύματα και να υιοθετήσουν τις νέες οικολογικές κατευθύνσεις στη γεωργία. Χρειαζόμαστε, επίσης, αταλάντευτη αντιμετώπιση κάθε απόπειρας προώθησης των μεταλλαγμένων, είτε στο ράφι είτε στο χωράφι.
Η σύνταξη προγραμμάτων ήπιων δραστηριοτήτων, με βάση την τοπική παράδοση και αγροτική παραγωγή, μπορεί να αποτελέσει τη βάση για τη μείωση της ανεργίας στην Περιφέρεια. Τι λέμε στο πρόγραμμά μας; Βοηθήματα για τη δημιουργία τουριστικής υποδομής, στη βάση ενός προγράμματος ανάδειξης της ιδιαίτερης φυσιογνωμίας κάθε περιοχής και επί μέρους οικισμού. Ανοιχτά μουσεία αγροτικής ζωής και αγροτικής παραγωγής και κέντρα διάδοσης παραδοσιακών αγροτικών προϊόντων μπορούν να συνδυασθούν με προγράμματα επιμόρφωσης ανέργων νέων σε θέματα ήπιας εναλλακτικής τουριστικής δραστηριότητας και διαχείρισης πολιτιστικών αγαθών. Δεν αποτελεί ουτοπία η αναβίωση της χρήσης αιολικής και υδραυλικής ενέργειας, με σύγχρονη διατήρηση των μνημείων που μαρτυρούν για την παραδοσιακή τους χρήση. Η αναβίωση της χρήσης παραδοσιακών μεθόδων και υλικών δόμησης (πλιθιά, καλάμια) σε πρότυπες μονάδες για λόγους εκπαιδευτικούς και πειραματικούς, μπορεί να δοκιμασθεί και για εμπορικούς σκοπούς. Η προώθηση προγραμμάτων συνεταιρισμών γυναικών σε ορεινούς, παραλίμνιους και παραποτάμιους οικισμούς και η δημιουργία δικτύων οικοτουριστικής διαχείρισης, μπορεί να αποτελέσει ικανό κίνητρο για τη συνεκτικότητα και τη διατήρηση του εργατικού δυναμικού στην περιοχή. Η ενίσχυση και υποστήριξη ενός δικτύου λουτροπόλεων. Η ενίσχυση και υποστήριξη προγραμμάτων δημοτικών και ιδιωτικών επιχειρήσεων συγκρότησης και διαχείρισης παραδοσιακών αγροτικών μονάδων εκτροφής ζώων και βιοκαλλιέργειας, σε συνδυασμό με μικρού μεγέθους τουριστικά καταλύματα, δημιουργεί τις νέες προοπτικές στήριξης της παραδοσιακής οικονομίας.
Πώς μπορεί ο περιφερειάρχης Κεντρικής Μακεδονίας να φέρει ξανά την ανάπτυξη στην περιοχή του με δεδομένη την αποβιομηχάνιση και την αύξηση της ανεργίας; Πώς θα σταματήσει η «μετανάστευση» οικονομικών δραστηριοτήτων από τη Βόρεια Ελλάδα σε γειτονικές χώρες;
Με πράσινες επενδύσεις και νέο μοντέλο ανάπτυξης. Μπορούν να δημιουργηθούν στην Περιφέρεια 25.000 νέες πράσινες θέσεις εργασίας. Χρειάζεται μια αειφορική αξιοποίηση του τεράστιου φυσικού και πολιτισμικού πλούτου που προσφέρει η περιοχή. Για τον τουρισμό π.χ. χρειάζεται έμφαση στα μικρά μεγέθη και στην ανάγκη να μένει το εισόδημα σε όσο το δυνατό περισσότερους πολίτες, στον εναλλακτικό τουρισμό, στον οικοτουρισμό, τον αγροτουρισμό κτλ και καλύτερες υπηρεσίες. Γενικότερα, ενίσχυση των μικρομεσαίων επιχειρήσεων, με κριτήριο το κατά πόσον έχουν στόχο την πράσινη στροφή στην οικονομία, μείωση του οικολογικού αποτυπώματος, δημοκρατική διαχείριση, συμβολή στην αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, όχι διακρίσεις κτλ.
Η αποβιομηχάνιση και η «μετανάστευση» οικονομικών δραστηριοτήτων σε άλλες χώρες είναι ένα γενικότερο πρόβλημα της ΕΕ. Με την ένταξη ή τη σύνδεση των γειτονικών χωρών με την ΕΕ, με την υιοθέτηση μέτρων προστασίας του περιβάλλοντος και τη βελτίωση των όρων και των ημερομισθίων για τους εργαζόμενους, οι βιομηχανίες φεύγουν για πολύ πιο μακρινές χώρες. Χρειάζεται κοινή ευρωπαϊκή πολιτική και συνεργασία για πραγματική περιφερειακή ανάπτυξη και όχι επανεθνικοποίηση της πολιτικής συνοχής, όπως ζητούν κάποιοι.
Ως υποψήφιος περιφερειάρχης, ποιες είναι οι θέσεις σας γύρω από τις εξελίξεις στο θέμα της ονομασίας της ΠΓΔΜ;
Η εξωτερική πολιτική δεν είναι αρμοδιότητα της αυτοδιοίκησης ούτε ευκαιρία για ψηφοθηρία. Συμφωνούμε βέβαια ότι το πρόβλημα του ονόματος πρέπει να λυθεί με συναίνεση, για σύνθετη λύση κοινής αποδοχής. Και αυτοί που και τώρα απορρίπτουν κάθε συνεννόηση, θα πρέπει να ζητήσουν συγγνώμη από τον ελληνικό λαό επειδή στη δεκαετία του ‘90 εμπόδισαν συμβιβαστικές λύσεις σαν το πακέτο Πινέιρο. Κάθε εθνικισμός κάνει πρώτα από όλα ζημιά στη δική του χώρα και η περιφέρειά μας αποτελεί ζωντανή απόδειξη γι’ αυτό: τι ωφελεί να ορκίζεσαι στο όνομα της Μακεδονίας, όταν την αφήνεις καθημερινά να βουλιάζει; Από την άλλη, μπορούν τα προβλήματα του Αξιού και της Δοϊράνης, να αντιμετωπιστούν χωρίς συνεργασία με την άλλη πλευρά των συνόρων; Μπορούμε να αποφύγουμε ένα πυρηνικό εργοστάσιο δίπλα στην πόρτα μας, ή εκτεταμένες καλλιέργειες μεταλλαγμένων που θα επιμολύνουν και τις δικές μας, χωρίς στοιχειώδεις σχέσεις συνεργασίας με όσες δυνάμεις της FYROM αντιτάσσονται σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο;
Προϋπόθεση, η αποκλιμάκωση του εθνικισμού και στις δύο πλευρές των συνόρων. Κι όπως λέμε στο πρόγραμμά μας, επιδιώκουμε προαγωγή σχέσεων καλής γειτονίας με τις αντίστοιχες περιοχές γειτονικών βαλκανικών χωρών (Βουλγαρία και FYROM) και αποτροπή φαινόμενων μισαλλοδοξίας και εθνικισμού. Επίσης, περιβαλλοντική διπλωματία και συμμετοχή σε διαπραγματεύσεις με φορείς των γειτονικών χωρών για τη σωστή διαχείριση της ποσότητας και της ποιότητας των υδάτων των διασυνοριακών υγροτόπων (Αξιός, Στρυμόνας, Δοϊράνη). Οικοδομούμε δηλαδή στην πράξη την προοπτική των ανοιχτών οριζόντων, της δημιουργίας και της προκοπής.