Μητρικό γάλα, πηγή υγείας και δύναμης

Το μητρικό γάλα είναι μία από τις πιο πλήρεις και πολύτιμες τροφές που η φύση χάρισε στον άνθρωπο. Παρ’ όλα αυτά, πολλές γυναίκες επιλέγουν το γάλα του εμπορίου ως την πρώτη τροφή του νεογέννητου. Ποια είναι η αξία του θηλασμού στην ανάπτυξη του βρέφους και ποια τα χαρακτηριστικά που τον κάνουν αναντικατάστατο;

Οι παιδίατροι συχνά επισημαίνουν ότι το μητρικό γάλα εφοδιάζει το μωρό με πολύτιμα αντισώματα, τα οποία ο οργανισμός του δεν μπορεί ακόμη να παράγει σε αρκετή ποσότητα, μειώνοντας έτσι τους κινδύνους των λοιμώξεων. Παράλληλα, μια πρόσφατη έρευνα, που έγινε από το University of Western Ontario, τονίζει ότι το γάλα ενεργοποιεί το ανοσοποιητικό σύστημα με τη βοήθεια της διαλυτής πρωτεΐνης CD14, η οποία συμβάλλει στην ανάπτυξη των κύτταρων Β, που ευθύνονται για την παραγωγή αντισωμάτων.

Tο πρωτόγαλα -το μητρικό γάλα των πρώτων πέντε ημερών μετά τη γέννα- είναι πλούσιο σε πρωτεΐνες, αντισώματα και λακτοφερίνες, ενώ τα λιπαρά του είναι λιγότερα από 2%. Μετά την πάροδο των πρώτων πέντε ημερών, το γάλα εμπλουτίζεται σε λακτόζη, λιπαρά, βιταμίνες και ιχνοστοιχεία. Tο μητρικό γάλα, λοιπόν, έχει όλα τα απαραίτητα συστατικά για την ανάπτυξη ενός παιδιού, σε αναλογίες μάλιστα που είναι οι καλύτερες για το πεπτικό του σύστημα.
Οι επιστήμονες καταλήγουν έτσι στο συμπέρασμα ότι ο θηλασμός είναι εξαιρετικά ευεργετικός για το μωρό, εφόσον η μητέρα δεν έχει ιατρικό πρόβλημα και μπορεί να θηλάσει.

Ο ρόλος του θηλασμού στην ελληνική κοινωνία και παράδοση

Η ελληνική παράδοση θέλει τη μητρότητα να είναι άμεσα συνδεδεμένη με το ρόλο της μητέρας-τροφού, η οποία θηλάζει και ταΐζει το παιδί της φροντίζοντάς το ακόμα και όταν η ίδια δεν έχει να φάει, ενώ αργότερα η ίδια επιμελείται τη διατροφή του και περηφανεύεται για αυτή. Όπως έχει επισημάνει η ψυχαναλύτρια Δρ Αννα Ποταμιανού, η σημειολογική σημασία του ρήματος τρώω και των παραγώγων του παίζει τεράστιο ρόλο στην ελληνική κοινωνία, εφόσον αργότερα αναμένεται η ανταπόδοση αυτών των φροντίδων προς τη μητέρα.

Ο θηλασμός σε άλλες εποχές και κοινωνίες

Έχει παρατηρηθεί ότι οι σημερινές μητέρες θηλάζουν όλο και λιγότερο. Ένας αυξανόμενος αριθμός επιστημόνων ολοένα και περισσότερο αναγνωρίζει ότι η επιλογή μιας μητέρας να θηλάσει ή όχι δεν είναι μόνο απόρροια των ιατρικών της γνώσεων αλλά και του κοινωνικοοικονομικού της περίγυρου.

Οι κοινωνικοί ανθρωπολόγοι αποδέχονται ότι η στάση των γυναικών απέναντι στο θηλασμό δεν είναι ούτε πολιτισμικά ούτε ιστορικά ενιαία. Οι ανθρωπολόγοι Fuchs και Moch αναφέρουν ότι στη Γαλλία του 18ου αιώνα οι μητέρες συχνά θήλαζαν τα παιδιά τους για χρονικά διαστήματα μεγαλύτερα των τριών ετών, επειδή πίστευαν ότι ο θηλασμός αποτελεί μια μορφή αντισύλληψης.

Ο θηλασμός αναστέλλει την ωορρηξία, με αποτέλεσμα η μητέρα που θηλάζει συχνά να μην έχει περίοδο και ωορρηξία και έτσι να μην μπορεί να μείνει έγκυος. Παρ΄ όλα αυτά, οι γιατροί επισημαίνουν ότι δεν αποτελεί την πιο ασφαλή μέθοδο αντισύλληψης και συνεπώς θα πρέπει οι μητέρες να ρωτούν το γυναικολόγο τους για την καταλληλότερη μορφή αντισύλληψης κατά τη διάρκεια του θηλασμού.

Ο θηλασμός αποτελεί συχνά και την οικονομικότερη λύση, καθώς η πρόσβαση σε προπαρασκευασμένα βρεφικά γάλατα δεν είναι πάντα εύκολη. Στη Νέα Γουινέα, για παράδειγμα, μέχρι πρόσφατα τα μπιμπερό και τα προπαρασκευασμένα βρεφικά γάλατα δίνονταν μόνο με ιατρική συνταγή, ενώ το κόστος παρέμενε απαγορευτικό για τους περισσότερους κατοίκους. Στην ίδια χώρα, η βρεφική θνησιμότητα είναι αυξημένη, επειδή συχνά συνδέεται με τοπικές δοξασίες, σύμφωνα με τις οποίες οι μητέρες οφείλουν να ακολουθήσουν την παράδοση και αποφύγουν να δώσουν στα μωρά το πρώτο τους γάλα μέχρι την πρώτη πανσέληνο μετά τη γέννα.

Πάντως, πέρα από τις πολιτισμικές διαφορές, ο θηλασμός είναι αναντίρρητα εξαιρετικά ευεργετικός, όχι μόνο για τη σωματική ανάπτυξη του μωρού αλλά και για την ψυχική του ευεξία.
Οι ψυχολόγοι τονίζουν συχνά ότι κατά τη διάρκεια του θηλασμού δημιουργείται ένας μοναδικός δεσμός ανάμεσα στη μητέρα και το παιδί, αφού, εκτός από το άγγιγμα, τη ζεστασιά και τη γεύση της μαμάς του, το μωρό αντλεί επίσης στοργή και ασφάλεια, απαραίτητα στοιχεία για τη συναισθηματική ανάπτυξη τόσο του βρέφους όσο και της μητέρας.

health.in.gr