Η Ρουμανία βρίσκεται αντιμέτωπη με μια κρίση που αγγίζει όλο το εύρος της δημόσιας ζωής: τεράστιο δημοσιονομικό έλλειμμα, αυστηρά μέτρα λιτότητας και βαθιά δυσπιστία απέναντι στο κράτος. Σε αυτό το περιβάλλον, η φορολογική αρχή της χώρας —η ANAF— αποφάσισε να ανοίξει ένα νέο, ασυνήθιστο μέτωπο: να κυνηγήσει τη φοροδιαφυγή μέσα από… τα social media.
Μετά την έκρηξη δημοφιλών βίντεο στο TikTok που δείχνουν ακριβά αυτοκίνητα, πολυτελείς εκδηλώσεις και επίδειξη πλούτου από άτομα χωρίς εμφανή οικονομικά στοιχεία, η κυβέρνηση ξεκίνησε σαρωτικούς διαδικτυακούς ελέγχους. Ο επικεφαλής της ANAF, Αντριάν Νίκα, αποκάλυψε ότι πλέον οι ελεγκτές «σκανάρουν» TikTok, Instagram και Facebook για να εντοπίσουν πολυτελή περιουσιακά στοιχεία που δεν δικαιολογούνται από τις φορολογικές δηλώσεις των κατόχων τους.
Αφορμή στάθηκε το viral βίντεο από τα 18α γενέθλια της κόρης ενός δημάρχου στην περιοχή Poiana Lacului. Το οικογενειακό πάρτι, με πάνω από 100 καλεσμένους, περιελάμβανε την παράδοση μιας Mercedes GLE 63 — αυτοκινήτου αξίας έως και 150.000 ευρώ. Το γεγονός κυκλοφόρησε στο TikTok μέσα από αναρτήσεις τραγουδιστών που συμμετείχαν στο event, προκαλώντας δημόσια κατακραυγή σε μια χώρα όπου ο μισθός πολλών οικογενειών δεν ξεπερνά τα 500 ευρώ.
Η ANAF αντέδρασε άμεσα: ζήτησε στοιχεία για όλα τα πολυτελή αυτοκίνητα που έχουν ταξινομηθεί το τελευταίο διάστημα, διασταύρωσε εισοδήματα και πραγματοποιεί ελέγχους για το αν οι αγορές μπορούν να δικαιολογηθούν. «Σε κάθε περιοχή επιλέγουμε ίσο αριθμό φορολογουμένων για έλεγχο. Εάν εντοπίσουμε φοροδιαφυγή, προχωρούμε σε κατασχέσεις και ενημερώνουμε τις αρχές», δήλωσε ο Νίκα.
Σε όλες τις κοινωνικές εκδηλώσεις
Η εκστρατεία δεν αφορά μόνο αυτοκίνητα. Τμήμα των ελέγχων επικεντρώνεται πλέον και στις αίθουσες εκδηλώσεων για γάμους και βαφτίσια — ένας κλάδος όπου παρατηρήθηκαν μεγάλα κενά μεταξύ δηλωμένης και πραγματικής δραστηριότητας. Οι ελεγκτές αξιοποιούν φωτογραφίες και βίντεο από social media, ζητούν υλικό από κάμερες ασφαλείας και διαπιστώνουν περιπτώσεις όπου χώροι εκδηλώσεων «εμφανίζονται» αδρανείς στα χαρτιά αλλά λειτουργούν κανονικά.
Η Ρουμανία παραμένει από τις χαμηλότερα βαθμολογημένες χώρες στην ΕΕ όσον αφορά την καταπολέμηση της διαφθοράς. Με το έλλειμμα να φτάνει το 9,3% του ΑΕΠ και την κυβέρνηση να επιβάλλει νέες περικοπές και απολύσεις στο δημόσιο, η ανάγκη για αύξηση των εσόδων είναι επιτακτική. «Η ANAF θα αρχίσει να φέρνει χρήματα. Το κράτος δεν γίνεται να έχει τρεις δουλειές και ο άλλος να μην κάνει τίποτα», είπε χαρακτηριστικά ο Νίκα, αφήνοντας αιχμές για χρόνια αδράνειας των φορολογικών μηχανισμών.
Το μήνυμα της ρουμανικής κυβέρνησης είναι πλέον ξεκάθαρο: οι εποχές όπου η επίδειξη πλούτου στα social media ήταν χωρίς συνέπειες τελειώνουν. Οι TikTokers της χώρας το έχουν ήδη καταλάβει — και οι ελεγκτές της ANAF δεν σκοπεύουν να κάνουν πίσω.