«Δεν πρόκειται να πεθάνουμε» – Ο παλαιστίνιος ποιητής Εσσάμ Θεόδωρο Αλαντάση μιλά στο in για τη Γάζα

Ο Εσσάμ Θεόδωρος Αλαντάση είναι ποιητής. Γεννήθηκε στην Γάζα και ζει στην Ελλάδα εδώ και 36 χρόνια. Το 2023 εξέδωσε την πρώτη του ποιητική συλλογή, με τίτλο «Αυτήν την Άνοιξη (1089 – 2023)» με τις εκδόσεις «Οδός Πανός». Τώρα περιμένει να κυκλοφορήσει και η δεύτερη ποιητική του συλλογή με τίτλο «Ζωή γραμμένη με κιμωλία».

Στις 12 Ιουνίου θα ξεκινήσει, μαζί με χιλιάδες ακόμη ανθρώπους από όλο τον κόσμο, την Πορεία προς την Γάζα. Εκεί ζούνε δύο από τα αδέρφια του, πολλά από τα ανίψια του κι εκεί έχουν πεθάνει -θύματα του πολέμου- ξαδέρφια του και άλλοι, νεαροί συγγενείς.

«Από τα χαλάσματα της Γάζας, πέτρα την πέτρα θα την χτίσουμε ξανά την Γάζα και θα την κάνουμε ακόμη πιο όμορφη. Ο Παλαιστίνιος είναι σαν τις πέτρες και σαν τις ρίζες της ελιάς.

Η ιστορία που μας διηγήθηκε έχει λεπτομέρειες από αυτές που δεν περιμένεις να ακούσεις, αλλά όταν τελικά τις ακούς, δε σου κάνουν εντύπωση. Δε σου φαίνεται απίστευτο να έχουν συμβεί. Όπως η ιστορία του από το στρατόπεδο τον προσφύγων, στο οποίο μεγάλωσε και τις νεκρές  γάτες.

Η ιστορία με τις νεκρές γάτες

«Εγώ γεννήθηκα σε ένα χωριό λίγο πιο έξω από την Γάζα. γεννήθηκα το 1966. Αλλά μεγάλωσα σε στρατόπεδο προσφύγων, γιατί από το χωριό μας φύγαμε κυνηγημένοι από τον ισραηλινό στρατό. Το στρατόπεδο λεγόταν Μοναστήρι των Φοινίκων. Εκεί μείναμε ως τα δέκα μου χρόνια. Έπειτα, φύγαμε πρόσφυγες στην Ιορδανία.

Ήταν άσχημα. Ήμασταν μόνο 200 μέτρα από την θάλασσα, αλλά η κυκλοφορία απαγορευόταν στις 20:00. Ο στρατός έριχνε νερό στο χώμα για να γίνει λάσπη και να μπορούν να καταλάβουν αν κυκλοφορούμε και μετά από την απαγόρευση. Αν έβλεπαν πατημασιές στην λάσπη, δηλαδή, μας τιμωρούσαν. Ζούσαμε σε ένα σπίτι οι γονείς μου, 8 αδέρφια και οι παππούδες. Ήταν τόσο μικρό και στενές οι πόρτες, που όταν πέθανε ο παππούς μου, έπρεπε να βγάλουμε το φέρετρο από την οροφή -μια τσίγκινη οροφή.

Τα βράδια παίζαμε μπάλα με τους αρουραίους. Υπήρχαν πολλοί αρουραίοι, γιατί ελεύθεροι σκοπευτές του στρατού σκότωναν όλες τις γάτες»!

Τον ρώτησα με ειλικρινή απορία «αλήθεια λες τώρα;» και μου απάντησε με φυσικότητα «ναι, βέβαια, τι σου κάνει εντύπωση;

Σκότωναν τις γάτες για να μην κυνηγούν τους αρουραίους. Επειδή δεν μας είχαν φτιάξει βόθρους, τα λήμματα έφευγαν σε κάτι δεξαμενές στο κέντρο του στρατοπέδου. Υπήρχαν πάρα πολλοί αρουραίοι. Όχι ποντίκια. Αρουραίοι. Και τώρα σκοτώνουν τα ζώα, για να μην μπορούν να τα έχουν οι παλαιστίνιοι».

«Λένε ότι ένας δικός τους πολίτης κοστίζει όσο χίλιοι Παλαιστίνιοι»

Το 1976 διέφυγαν οικογενειακώς ως πρόσφυγες στην Ιορδανία. Ο Εσσάμ ήρθε στην Ελλάδα το 1986. Έδωσε εξετάσεις και πέρασε στο Εθνικό Θέατρο. Αργότερα, θα φύγει για την Ουγγαρία και θα επιστρέψει οριστικά το 1989. Είναι έλληνας πολίτης.

Στην Γάζα τώρα ζούνε δύο αδέρφια του και τα ανίψια του. Έχουν πεθάνει πολλά από τα ξαδέρφια και τα παιδιά των ξαδερφών του από όταν ξεκίνησε ο πόλεμος. «Εμείς πεθαίνουμε γιατί, όπως λένε στο Ισραήλ, ένας δικός τους πολίτης κοστίζει όσο χίλιοι παλαιστίνιοι. Εμείς δεν έχουμε καταφύγια», θα πει.

«Πριν λίγες μέρες παραλίγο να σκοτωθούν τα παιδιά του αδερφού μου. Όταν πήγαν να μαζέψουν αλεύρι, ο στρατός άνοιξε πυρ και σκοτώθηκαν 60 παιδιά».

Πάω στην Πορεία προς την Γάζα. Και ό,τι γίνει…

Για τον Εσσάμ είναι δύσκολο να νιώθει τον τόπο του και τους ανθρώπους του από μακριά.

Νιώθει θυμό και απογοήτευση από την Δύση, περίμενε να κρατήσει άλλη στάση. «Είναι σα να ασκεί βέτο η Αμερική κι ο πόλεμος να συνεχίζεται», θα πει.

Αποφάσισε να πάει στο Κάιρο για να συμμετέχει στην πορεία προς την Γάζα. Το αισθάνεται και ως υποχρέωση απέναντι στον λαό του και απέναντι στην ανθρωπότητα. «Το παλαιστινιακό αφορά όλη την ανθρωπότητα. Αυτό που γίνεται στην Παλαιστίνη αφορά όλη την ανθρωπότητα. Το λιγότερο που μπορώ να κάνω, είναι να πάω στην Πορεία προς την Γάζα. Και ό,τι γίνει…».

«Σφάζουν ανθρώπους μπροστά στις κάμερες

«Αυτό που συμβαίνει όχι μόνο είναι γενοκτονία, αλλά είναι φρίκη! Γιατί στη σύγχρονη εποχή γίνεται μπροστά στις κάμερες. Σφάζουν ανθρώπους μπροστά στις κάμερες, το παρακολουθούμε. Δεν είναι αντικείμενα, είναι άνθρωποι. Αναπνέουν, αισθάνονται, αγαπούν τη ζωή. Ο παλαιστίνιος την αγαπάει τη ζωή», λέει.

Τον ρωτάω αν πιστεύει πως θα τα καταφέρουν. Και είναι σίγουρος για αυτό.

«Απέναντι στους παλαιστίνιους είναι η μεγαλύτερη βιομηχανία όπλων, οι εχθροί της ανθρωπότητας. Ο ισραηλινός στρατός πολεμά για μία γη που δεν είναι δική του. Αν ήταν δική του γη δεν θα πήγαιναν διακοπές για να χαλαρώσουν. Θα έμεναν εκεί να πολεμήσουν. Το κράτος του Ισραήλ χρησιμοποιεί την οδύνη των εβραίων και όσα πέρασαν με το Ολοκαύτωμα. Στον αραβικό κόσμο οι εβραίοι δε διώχθηκαν ποτέ. Τα αντίποινα είναι αυτό το μόρφωμα που λέγεται Ισραήλ να πολεμήσει τους Φιλισταίους. Η Παλαιστίνη είναι η γη μας, γι’ αυτό δε θα μπορέσουν να μας κερδίσουν. Αν δεν είχαν τα αεροπλάνα, δε θα κατάφερναν τίποτα σε μια μάχη σώμα με σώμα. Και γι’ αυτό γίνεται τώρα η γενοκτονία. Ξέρεις πόσα χρόνια πολεμάμε σε αυτήν την γη; Πολεμάμε πάρα πολλά χρόνια. Εχθροί μας δεν είναι οι Εβραίοι, είναι το σιωνιστικό κίνημα».

«Δεν πρόκειται να πεθάνουμε»

Η αισιοδοξία του Εσσάμ είναι διαυγής. Εξηγεί την υφή της γης της Παλαιστίνης με τρόπο αφοπλιστικό. «Από τα χαλάσματα της Γάζας, πέτρα την πέτρα θα την χτίσουμε ξανά την Γάζα και θα την κάνουμε ακόμη πιο όμορφη. Ο Παλαιστίνιος είναι σαν τις πέτρες και σαν τις ρίζες της ελιάς. Η ελιά είναι το δέντρο της ειρήνης. Δεν υπάρχει παλαιστίνιος που να μην έχει μία ελιά έξω από το σπίτι του. Δεν πρόκειται να πεθάνουμε».

Τον ρωτάω τι περιμένει από την Ελλάδα, τη μεσογειακή Ελλάδα που πρώτη θα δεχθεί ένα νέο προσφυγικό κύμα.

«Το ελληνικό κράτος είναι το κράτος μου. Ελλάδα είναι ο λαός της Ελλάδας κι όχι η κυβέρνησή της», απαντάει.

«Η Ελλάδα ήταν τρεις φορές κατακτημένη. Από την οθωμανική αυτοκρατορία, από τους ιταλούς και από τους γερμανούς. Η Ελλάδα πρέπει να στηρίζει τους κατακτημένους λαούς. Η αρχαία Ελλάδα έκανε ολυμπιακούς για να σταματήσει ο πόλεμος και τώρα συμμετείχε το κράτος του Ισραήλ, δεν είναι παράλογο αυτό; Κι όσο για τους πρόσφυγες, η  Ελλάδα δεν μπορεί να σηκώσει μόνη της ενδεχόμενο προσφυγικό κύμα. Η Ευρώπη πρέπει να καταλάβει ότι πρέπει να σταματήσει η κατοχή. Αν σταματήσει, οι άνθρωποι θα μείνουν στη γη τους. Για όλα αυτά απαιτείται αλλαγή και στην εσωτερική πολιτική της χώρας».

«Εσσάμ, ξέρεις αν θα φτάσετε στην Γάζα;», τον ρώτησα. «Όχι», μου απάντησε.