Κομισιόν: Όλα τα μέτρα για την αντιμετώπιση της ενεργειακής κρίσης

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή παρουσίασε σήμερα τις προτάσεις της για την αντιμετώπιση της εκτόξευσης των τιμών του φυσικού αερίου και του ηλεκτρικού ρεύματος, κυρίως μέσω του περιορισμού των «υπερκερδών» των ενεργειακών ομίλων, αλλά και με την περικοπή της κατανάλωσης της EE κατά τις ώρες αιχμής.

Οι υπουργοί Ενέργειας της Ευρωπαϊκής Ένωσης θα τοποθετηθούν επί των προτάσεων αυτών κατά τη διάρκεια έκτακτης συνόδου, στις 30 Σεπτεμβρίου, στις Βρυξέλλες.

Διαβάστε επίσης: Φυσικό αέριο, πετρέλαιο και ρεύμα – Πόσο πληρώναμε πέρυσι και πόσο φέτος;

Πλαφόν στα έσοδα

Η Κομισιόν προτείνει την επιβολή πλαφόν στα έσοδα των παραγωγών ηλεκτρικού ρεύματος, μέσω της πυρηνικής ενέργειας και των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας (αιολική, ηλιακή, υδροηλεκτρική), από τις οποίες απορρέουν υπερβάλλοντα κέρδη με την πώληση της παραγωγής του σε τιμή πολύ υψηλότερη του κόστους παραγωγής.

Σύμφωνα με το σχετικό κείμενο, η Κομισιόν προτείνει τον καθορισμό του πλαφόν των 180 ευρώ/μεγαβατώρα.

Η διαφορά ανάμεσα στο επίπεδο των εισοδημάτων και της χονδρικής τιμής της αγοράς θα αποδίδεται στα κράτη της ΕΕ, για να ανακατανεμηθεί στα νοικοκυριά και στις επιχειρήσεις.

Σημειώνεται πως ο άνθρακας και το μεθάνιο έχουν αποκλειστεί από το μηχανισμό αυτό.

Η επιβολή πλαφόν θα απέδιδε περισσότερα από 140 δισ. ευρώ, διαβεβαίωσε η πρόεδρος της Κομισιόν, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν.

Τα μέτρα για την ενέργεια

Με δεδομένο ότι υπάρχει ασυμφωνία ανάμεσα στους «27» για την επιβολή πλαφόν στις τιμές του ρωσικού φυσικού αερίου, η πρόεδρος της Κομισιόν στάθηκε σε άλλα μέτρα του «πακέτου»: Τον περιορισμό της κατανάλωσης, την φορολόγηση των υπερκερδών των εταιρειών και την ενίσχυση νοικοκυριών και επιχειρήσεων που έχουν τη μεγαλύτερη ανάγκη.

Αναφέρθηκε, επίσης, στην ανάγκη να επιταχυνθεί η «πράσινη μετάβαση» στην οικονομία, με την ενίσχυση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας. Ανάμεσα στα άλλα, ανήγγελε τη δημιουργία μιας «τράπεζας υδρογόνου» στην ΕΕ, με την εκμετάλλευση των υπαρχόντων τεχνολογιών και δυνατοτήτων, που εξελίσσονται ταχύτατα.

Ταυτόχρονα, ανακοίνωσε τον διπλασιασμό των πυροσβεστικών μέσων που διαθέτει η ΕΕ, έτσι ώστε να αντιμετωπιστούν οι συνέπειες της κλιματικής αλλαγής και να συνδράμει τα κράτη-μέλη όταν έχουν ανάγκη.

We have brought Europe’s inner strength back to the surface.
With unity, solidarity and determination.

My address #SOTEU ↓
https://t.co/P2TQ6IpudK

— Ursula von der Leyen (@vonderleyen) September 14, 2022

Περιορισμός της ζήτησης στις ώρες αιχμής

Σύμφωνα με το σχέδιο, η Κομισιόν θέλει να ορίσει στα κράτη ένα δεσμευτικό στόχο μείωσης της κατανάλωσης ηλεκτρικού ρεύματος «κατά τουλάχιστον 5% στις καθορισμένες ώρες αιχμής, κατά τη διάρκεια των οποίων το ηλεκτρικό ρεύμα θα είναι ακριβότερο».

Όπως εκτιμούν οι Βρυξέλλες, αυτό θα επέτρεπε τη μείωση κατά 3,8% της κατανάλωσης φυσικού αερίου στην παραγωγή ηλεκτρικού ρεύματος.

Η Κομισιόν καλεί επίσης τους «27» να μειώσουν τη μηνιαία κατανάλωση κατά 10%, στόχος που θεωρείται ενδεικτικός.

Κάθε χώρα θα επιλέξει η ίδια τον τρόπο για να επιτύχει τον στόχο, για παράδειγμα «μέσω συστημάτων πλειστηριασμών», που θα προσφέρουν χρηματικές αποζημιώσεις στις βιομηχανίες με αντάλλαγμα τη μείωση της κατανάλωσής τους.

Υποστήριξη των παρόχων με έλλειψη ρευστότητας

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θέλει να υποστηρίξει τους παρόχους ενέργειας, που δοκιμάζονται από σοβαρή έλλειψη ρευστότητας λόγω της διακύμανσης των τιμών, με την άμβλυνση του ρυθμιστικού πλαισίου και τη θέσπιση μηχανισμών κατά της κερδοσκοπίας για τον περιορισμό των διακυμάνσεων των αγορών.

«Θα μεταβάλουμε το προσωρινό πλαίσιο ρυθμίσεων για τις κρατικές επιδοτήσεις τον Οκτώβριο, για να επιτραπεί η χορήγηση κρατικών εγγυήσεων», ανακοίνωσε η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν.

«Συμβολή» των ομίλων πετρελαίου και φυσικού αερίου

Οι Βρυξέλλες επιδιώκουν «προσωρινή συμβολή αλληλεγγύης» από τους παραγωγούς και διανομείς φυσικού αερίου, άνθρακα και πετρελαίου, που εξασφαλίζουν γιγάντια κέρδη λόγω της εκτόξευσης των τιμών.

«Αυτές οι μεγάλες εταιρείες θα πρέπει να πληρώσουν ένα δίκαιο μέρος, να καταβάλουν μια συμβολή στην κρίση», εξήγησε η πρόεδρος της Κομισιόν.

Σύμφωνα με το κείμενο των προτάσεων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η συμβολή αυτή θα οριστεί στο 33% των υπερκερδών (κέρδη κατά 20% μεγαλύτερα σε σχέση με τον μέσο όρο των ετών 2019-2020).

Να σημειωθεί, πάντως, ότι η Κομισιόν δεν κάνει λόγο για «φόρο», αφού οποιοδήποτε φορολογικού χαρακτήρα μέτρο απαιτεί ομοφωνία μεταξύ των «27», μια διαδικασία πολύπλοκη και με ρίσκα σε σχέση με μια λήψη απόφασης με ειδική πλειοψηφία.

Σκρέκας: «Έμπρακτη επιβεβαίωση του μηχανισμού που εφαρμόζουμε στην Ελλάδα»

Ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Κώστας Σκρέκας, έκανε λόγο για μια «σημαντική ημέρα» για την Ευρώπη, σημειώνοντας ότι «η υιοθέτηση του ελληνικού μηχανισμού ανάκτησης των υπερεσόδων από τις εταιρείες παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας αποτελεί έμπρακτη επιβεβαίωση της ορθότητας του μηχανισμού που εφαρμόζουμε στην Ελλάδα».

Η δήλωση Σκρέκα:

«Σήμερα είναι μια σημαντική ημέρα για την ενωμένη Ευρώπη, η οποία αναλαμβάνει κοινές πρωτοβουλίες για την αντιμετώπιση της ενεργειακής κρίσης που προκάλεσε η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία.

»Η υιοθέτηση του ελληνικού μηχανισμού ανάκτησης των υπερεσόδων από τις εταιρείες παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας αποτελεί έμπρακτη επιβεβαίωση της ορθότητας του μηχανισμού που εφαρμόζουμε στην Ελλάδα.

»Ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης έχει επίσης καταθέσει συγκεκριμένη δέσμη προτάσεων προς την Κομισιόν από τον Μάρτιο.

»Η Ελλάδα στηρίζει τις πρωτοβουλίες που αναλαμβάνει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και θεωρεί ότι αυτές αποτελούν ένα σημαντικό βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση για την αντιμετώπιση της μεγάλης ενεργειακής κρίσης».