Η χώρα του παραλόγου

Η Ελλάδα την εβδομάδα που πέρασε μας θύμισε τραγικά και δυσάρεστα  αυτό που λέει ο  Σαίξπηρ στο Βασιλιά Ληρ: « Όσο μπορείς και λες να το χειρότερο, δεν έχεις ζήσει το χειρότερο ακόμη»  (Έντγκαρ, 4η Πράξη).

Και το λέω αυτό, γιατί δεν θα μπορούσε να φανταστεί κανείς, ότι θα φθάναμε -ως χώρα- σε μια τέτοια απίστευτη αξιακή έκπτωση :

Δηλαδή, ενώ οι άνθρωποι πεθαίνουν σωρηδόν από το θανατηφόρο ιό Covid- 19 (και οι κλίνες των ΜΕΘ δεν φθάνουν πια).

Τα πολιτικά κόμματα, ενόψει της επετείου του Πολυτεχνείου, να ερίζουν -χωρίς ντροπή- για το εάν είναι απαραίτητο να προστατευθεί προεχόντως η δημόσια υγεία (και η ανθρώπινη ζωή) !

Ωστόσο, κατά τη γνώμη μου, σε αυτό το παρακμιακό αποτέλεσμα συνέβαλαν πολλοί παράγοντες. Και μέσα στο πλαίσιο τούτο θα ήθελα να διατυπώσω σύντομα τις ακόλουθες παρατηρήσεις :

1. Δεν μπορώ να κατανοήσω ειλικρινά, γιατί ο πρωθυπουργός δεν επέλεξε εξαρχής μια συναινετική λύση με τα κόμματα εκείνα τα οποία ήταν διατεθειμένα (με βάση την αρχή της αναλογικότητας που καθιερώνει το άρθρο 25 του Συντάγματος) να τιμήσουν την επέτειο του Πολυτεχνείου  με ένα εναλλακτικό τρόπο (πχ με την κατάθεση ενός στεφάνου) και όχι με τις πορείες ή τις διαδηλώσεις.

Αυτό θα ήταν προτιμότερο, παρά η μεθοδολογία που τελικά επελέγη. Δηλαδή η μεθοδολογία μιας απόφασης του αρχηγού της Ελληνικής Αστυνομίας η οποία απαγόρευε γενικευμένα κάθε μορφή συνάθροισης ανά την επικράτεια !

2. Επίσης,  δεν μπορώ να κατανοήσω ειλικρινά τα κόμματα εκείνα (όπως το «κόμμα Βαρουφάκη») τα οποία -στο βωμό ενός άρρωστου κομματικού πολιτισμού- δεν ήθελαν να κάνουν μια στοιχειώδη συνταγματική και αξιακή στάθμιση :

Δηλαδή ότι ανάμεσα στην προστασία της προσωπικότητας (και της υγείας που προβλέπεται από το άρθρο 5 του Συντάγματος) και την προστασία της συμμετοχής στις δημόσιες συναθροίσεις (που προβλέπεται από το άρθρο 11 του Συντάγματος)..

Υπερισχύει πάντοτε η θωράκιση της ανθρώπινης ζωής και της δημόσιας υγείας!

Οποιαδήποτε άλλη απάντηση πάνω στο επίπεδο αυτό θα βρισκόταν εξόφθαλμα  «εκτός του δυτικού πολιτισμού».

Αυτό δεν σημαίνει βεβαίως, ότι είναι δυνατό να ακυρώνεται παντελώς το βασικό περιεχόμενο άλλων συνταγματικών δικαιωμάτων (όπως του δικαιώματος του συναθροίζεσθαι).

Υπό την έννοια τούτη η κατάθεση ενός στεφάνου θα ήταν μια συνταγματικά ανεκτή λύση για να τιμηθεί η επέτειος του Πολυτεχνείου μέσα στις «μεσαιωνικές υγειονομικές συνθήκες» μιας  πανδημίας που οδηγεί στο θάνατο ακόμη και νέους ανθρώπους!

3. Επιπλέον, δεν κατανοώ ειλικρινά την Ένωση Δικαστών και Εισαγγελέων , η οποία με την ανακοίνωσή της αγνόησε ακατανόητα όλες τις ανωτέρω παραδοχές και έπαιξε ένα πολιτικό και όχι ένα θεσμικό ρόλο!

4. Τέλος, δεν μπορώ να κατανοήσω δυστυχώς την αντιδικονομική στάση κάποιων ανώτερων αστυνομικών υπαλλήλων , οι οποίοι -μετά τα επεισόδια- απαγόρευαν την επικοινωνία των δικηγόρων με τους επ’ αυτοφώρω συλληφθέντες (κατά εμφανή παραβίαση του άρθρου 105 του νέου ΚΠΔ).)

Το συμπέρασμα;

Εάν κάτι πρέπει να κρατήσουμε από την εβδομάδα που πέρασε είναι το εξής :

Η προστασία της ανθρώπινης ζωής (ή της υγείας) προέχει πάνω από όλα. Όπως έλεγε και ο Καζαντζάκης «ερχόμαστε από μια σκοτεινή άβυσσο και καταλήγουμε σε μια σκοτεινή άβυσσο. Το μεταξύ φωτεινό διάστημα το λέμε Ζωή»!

Γρηγόρης Καλφέλης  – Καθηγητής της Νομικής Σχολής του ΑΠΘ –  kalfelis@law.auth.gr