Είναι ο Σαλβίνι ένα «μωρό Τραμπ»;

Ο Ρίτσαρντ Γκιρ δήλωσε ότι ο επικεφαλής της ακροδεξιάς ιταλικής Λέγκας είναι ένα «μωρό Τραμπ». Ο χολιγουντιανός σταρ  αιτιολόγησε τον χαρακτηρισμό του λέγοντας πως εκμεταλλεύεται τον φόβο των ανθρώπων για να κερδίσει ψήφους.

Και αν το σκεφτεί κανείς ο Ματέο Σαλβίνι και ο Ντόναλντ Τραμπ μάλλον μοιράζονται αρκετά κοινά. Φυσικά, ο 46χρονος Ιταλός ακροδεξιός είναι πολύ λιγότερο ισχυρός ηγέτης από τον 45ο Αμερικανό πρόεδρο.  Η Ιταλία είναι σαφώς λιγότερο επιδραστική χώρα από τις ΗΠΑ, ενώ οι εκλεγμένοι σε αξιώματα της έχουν πιο περιορισμένες εξουσίες όπως προκύπτει από τη φύση του ιταλικού συντάγματος. Ίσως γι’ αυτό ο Γκιρ να τον χαρακτήρισε ως «μωρό Τραμπ». Ο Σαλβίνι φαντάζει, καμιά φορά, σαν ένα τρομακτικό μωρό Τραμπ με μούσια, που θυμίζει αρκετά τον ενήλικο, μεγάλο Τραμπ.

Ο Σαλβίνι αγαπάει Τραμπ

Αρχικά ο Σαλβίνι είναι θερμός υποστηρικτής του Τραμπ. Κατά την αμερικανική προεκλογική περίοδο δεν έκρυψε την αδυναμία του καθώς συχνά πόζαρε αγκαλιά με μπάνερ υπέρ του Τραμπ και έδειχνε να θαυμάζει το σλόγκαν της καμπάνιας του «Μake America Great Again». Στις αρχές του καλοκαιριού, βρέθηκε στην Ουάσινγκτον και μετά από συνάντηση που είχε με τον Αμερικανό υπουργό Εξωτερικών Μάικ Πομπέο δήλωσε ότι «η Ιταλία επιθυμεί να είναι ο πιο ισχυρός, αποτελεσματικός, συνεπής και αξιόπιστος εταίρος για τις ΗΠΑ. Kαι όχι μόνον όσον αφορά στα οικονομικά και εμπορικά συμφέροντα. Αλλά και λόγω του κοινού μας οράματος για τον κόσμο, τις αξίες, την εργασία, την οικογένεια, τα δικαιώματα». Κοινώς, ο Σαλβίνι περνά ένα δικό του bromance με τον Τραμπ. Donald, you had him at hello.

Ρατσισμός και αντιμεταναστευτική πολιτική

Και οι δύο ηγέτες είναι απολύτως υπέρ μιας σκληρής, πολλές φορές απάνθρωπης αντιμεταναστευτικής πολιτικής. Οι ίδιοι λένε ότι είναι απλώς υπέρ της «παράνομης» μετανάστευσης και πως σέβονται τα ανθρώπινα δικαιώματα. Η πραγματικότητα ωστόσο, απέχει κατά πολύ. Ο Τραμπ έστησε το πολυαγαπημένο του τείχος, ενώ ο Σαλβίνι έχει φτιάξει το δικό του νοητό, απαγορεύοντας σε ανθρωπιστικά πλοία να μπουν στα ιταλικά λιμάνια. Οι δυο τους μοιράζονται την αντιμεταναστευτική αυτή ρητορική που στοχοποιεί τις μειονότητες με σκοπό να ενεργοποιήσει τον φόβο της «εθνικής αλλοίωσης» και της αύξησης της εγκληματικότητας. Ο Ντόναλντ Τραμπ πρόσφατα κάλεσε τέσσερις γυναίκες βουλευτές τις Αλεξάντρια Οκάσιο-Κορτές, Αγιάνα Πρίσλεϊ,  Ρασίντα Τλαΐμπ και Ιλχάν Ομαρ που ανήκουν σε μειονότητες «να γυρίσουν εκεί απ’ όπου ήρθαν». Ο Σαλβίνι είχε γράψει στο facebook για μία έγκυο γυναίκα Ρομά που φέρεται να έκλεψε κάποιο πορτοφόλι ότι πρέπει να στειρωθεί.

Ο «αντισυστημισμός»

Τραμπ και Σαλβίνι κέρδισαν μέρος της αποδοχής τους και των ψήφων τους από το γεγονός ότι έχουν οικειοποιηθεί κάποιου είδους «αντισυστημισμό», ο οποίος μεταφράζεται με ποικίλους τρόπους. Με όπλο τους τον αγνό λαϊκισμό που πηγαίνει με το ρεύμα, μιλάει τη γλώσσα «του απλού πολίτη» και δεν τα λέει «περίπλοκα» και «πολιτικά», κατέκτησαν το δικό τους ακροατήριο, πείθοντάς το ότι είναι ταυτόχρονα «δικοί τους» και οι καλύτεροι στον τομέα τους. Και οι δύο τους λένε συνειδητά ψέματα στο κοινό τους, χωρίς να ενδιαφέρονται για το γεγονός ότι εκτίθενται. Βαφτίζουν τα μέσα ενημέρωσης «fake news» και απλώς προχωρούν. Τόσο απλά. Την ίδια ώρα, προσβάλουν τους πολιτικούς τους αντιπάλους ή όποιον τέλος πάντων τους ασκεί κριτική με τρόπους ενίοτε χυδαίους, αλλά ούτε απολογούνται, ούτε μετανιώνουν γι’ αυτό. Απαξιώνουν τον πολιτικό πολιτισμό, γιατί σύμφωνα με τους ίδιους, βάζουν πάνω από όλα την Αμερική/Ιταλία. Και μπρος στο συμφέρον της πατρίδας ποιος έχει χρόνο για πολιτισμένο διάλογο. Κατά τους Τραμπ και Σαλβίνι οι πολιτικοί όροι δεν τους αφορούν. Και όπως στις ταινίες, όταν το κορίτσι ερωτεύεται το «κακό παιδί», κάποιοι βρίσκουν σε αυτό μια κάποια «γοητεία».

Υπονόμευση των θεσμών και ο παραλογισμός

Τα «κακά παιδιά» είναι συνήθως και ανυπάκουα. Τραμπ και Σαλβίνι έχουν ουκ ολίγες φορές υποτιμήσει και σε ορισμένες περιπτώσεις εχθροποιήσει διεθνείς ενώσεις, οργανισμούς, αλλά τους θεσμούς στο πλαίσιο του ίδιου τους του κράτους. Τραμπ και Σαλβίνι έχουν στρέψει τα βέλη τους στις Βρυξέλλες και την Ευρωπαϊκή Ένωση, με δική του αφορμή ο καθένας, ενώ και οι δύο τους έχουν επανειλημμένα υποτιμήσει τη λειτουργία της δικαιοσύνης στη χώρα τους και έχουν στοχοποιήσει τους λειτουργούς της. Η υπονόμευση των θεσμών βρίσκει απήχηση και στα δύο κράτη που περνούν την ίδια κρίση που ακολουθεί τον παγκόσμιο χάρτη.

Ο Τραμπ και ο Σαλβίνι έχουν συχνά υποσχεθεί ή και επιχειρήσει πρακτικές οι οποίες είναι ανεφάρμοστες. Και μοιραία σε αυτές, υπήρξε η παρέμβαση της δικαιοσύνης και έβαλε τα πράγματα στη θέση τους. Η κυβέρνηση Τραμπ, στο πλαίσιο της πολιτικής «μηδενικής ανοχής» στο θέμα της μετανάστευσης, αρχικά επιχείρησε να εφαρμόσει την τακτική του χωρισμού των οικογενειών, προκειμένου να αποτρέψει περισσότερους ανθρώπους να περάσουν τα σύνορα. Ο χωρισμός των οικογενειών προκάλεσε παγκόσμια κατακραυγή για τα πάνω από 2.300 παιδιά οι αμερικανικές αρχές πήραν από τους γονείς τους. Στο τέλος ο Τραμπ υπέγραψε διάταγμα με το οποίο έβαλε τέλος στην πρακτική αυτή. Η ιταλική δικαιοσύνη δείχνει επίσης να δουλεύει μπροστά στους παραλογισμούς του Σαλβίνι. Μόλις πριν από λίγες ημέρες το διοικητικό δικαστήριο της Ρώμης αποφάσισε ότι θα πρέπει να επιτραπεί σε ισπανικό πλοίο επιχειρήσεων διάσωσης, που μεταφέρει περίπου 150 μετανάστες, να εισέλθει στα ιταλικά χωρικά ύδατα, αναστέλλοντας την ισχύ του διατάγματος του υπουργού Εσωτερικών που το απαγόρευε.

Αγαπούν τα social media

Και οι δύο ηγέτες έχουν δείξει αδυναμία στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και εδώ που τα λέμε το’ χουν. Ο λογαριασμός στο Twitter του Ντοναλντ Τραμπ, εκτός από 63,2 εκατομμύρια ακόλουθους έχει εξαιρετικά διαδραστική δράση. Δεν είναι ένα συμβολικό μέσο επικοινωνίας και εκπομπής μηνυμάτων του Αμερικανού προέδρου. Είναι ένα self- promoting εργαλείο, όπου ο Τραμπ ξεσπάει τα νεύρα που έχει με πρώην συνεργάτες, πολιτικούς αντιπάλους, με κάτι που είδε στην τηλεόραση ή με άλλες παγκόσμιες υπερδυνάμεις. Ταυτόχρονα ανεβοκατεβάζει τη Wall Street, βάζει την παγκόσμια κοινότητα να γκουγκλάρει τι σημαίνει «covfefe», κηρύττει και ξεκηρύττει πολέμους. Μικρότερης εμβέλειας σαφώς είναι οι λογαριασμοί του Σαλβίνι. Ο Ιταλός υπουργός Εσωτερικών δίνει τόσο μεγάλη σημασία στους λογαριασμούς του που, έφτιαξε και σχετικό διαγωνισμό με τίτλο «Win Salvini». Οι κανονισμοί είναι απλοί. Όποιος κάνει περισσότερα share και like από τους λογαριασμούς του σε Facebook, Twitter και Instagram θα κερδίσει… τον ίδιο. Είτε μια selfie μαζί του, είτε ένα τηλεφώνημα, είτε μία συνάντηση. Και οι δύο αυτοί χρήστες των κοινωνικών δικτύων, είναι ισχυροί παίχτες των social media. Και εξαιτίας της ιδιοσυγκρασίας τους, η οποία χαρακτηρίζεται από άρση αναστολών τους καθιστά τη διαδικτυακή τους παρουσία ιδιαιτέρως ισχυρή. Είναι το «γήπεδό τους».

Τα μωρά της Ροζμαρι

Kατά κάποιον τρόπο ο Ντόναλντ Τραμπ και ο Ματέο Σαλβίνι είναι και οι δύο τρομαχτικά μωρά. Δεν δίνουν σημασία στο ισορροπίες που έχουν διαμορφωθεί γύρω τους, θέλουν να κάνουν περισσότερα από αυτά που τους επιτρέπονται, ξεσπούν όταν περιορίζονται, θυμώνουν πολύ όταν δεν παίρνουν αυτό που θέλουν. Μόνο που οι τις δικές τους επιλογές, σέρνουν τις τύχες των λαών τους. Και τότε δεν είναι δύο κακότροπα μωρά. Είναι τα μωρά της Ρόζμαρι.